به گزارش خبرنگار مهر، سید عباس سجادی ،شاعر و ترانه سرا ضمن اشاره ای کوتاه به تاریخچه موسیقی پاپ، مداحی امروز را با عبارت "مداحی پاپ" تعبیر کرد و در نشست تخصصی آسیب شناسی موسیقی مذهبی " که در محل خبرگزاری مهر برگزار شد گفت : تعریف مداحی پاپ و آسیب های متوجه آن از جمله ضروریات نقدها و پژوهش هایی از این دست است و برای رسیدن به این منظور لازم پژوهشگران موضوع را مورد نقد و بررسی دقیق قرار دهند؛ با نگاهی گذرا به چند دهه اخیر باید اذعان داشت که درهیچ برهه ای از تاریخ ،هنر موسیقی چنین اهمیت شگرفی در زندگی روزمره مردم نداشته است ؛ طبق تحقیقات به عمل آمده در قرن بیستم، موسیقی با گستردگی بسیار زیادی وارد زندگی روزمره مردم جهان شده است؛ از سوی دیگرمحققان فرهنگ عامه به نوعی توجه به موسیقی پاپ (مردم پسند) را به عنوان یکی از اصول فرهنگی مطرح می کنند و در اینجا بحث من مشخصا در ارتباط با پدیده ای است که امروزه به عنوان موسیقی پاپ و یا موسیقی مردم پسند مطرح است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد : با مرور تاریخ موسیقی پاپ متوجه می شویم موسیقی جاز که خاستگاه اصلی آن در موسیقی سیاهان آفریقا است مادر موسیقی پاپ به شمار می رود، پس از آن به بحث هایی چون بلوز، راک و..می رسیم که جایگاه این نوع موسیقی مشخصا آمریکا است؛ نکته دیگر اتفاق هایی بود که بعد از جنگ جهانی دوم با آمریکایی شدن فرهنگ ما آغاز شد و در ادامه این روند برگزاری مجالس آنچنانی در تالارهای باشکوه و اجرای موسیقی وام گرفته از آمریکا برای خوش آیند مستشاران نظامی وسیاسی به این مطلب دامن زد.
مدیرعامل موسسه نغمه شهر در ادامه افزود : اگر محور موسیقی پاپ در ایران را ترانه بدانیم این موسیقی از موسیقی های کوچه بازار پس از دوره تصنیف سرایی که یکی از عوامل مردم پسند شدن موسیقی در ایران همان تصنیف سازی بود در سال 1340 آغاز شد و در سال 50 رشد چشمگیری پیدا کرد و محور این نوع موسیقی ها ترانه های عاشقانه بود اما پاپ مورد نظرما آن نوع موسیقی است که به نوعی اعتراض اجتماعی و سیاسی در آن احساس می شود که رسانه های جمعی مانند رادیو ، تلویزیون و سینما تاثیر زیادی در شناساندن آن داشت و پس از انقلاب گروههای شیدا و عارف ادامه دهنده این نوع از موسیقی با رویکرد جدید بودند.
وی در ادامه افزود: من شخصا معتقدم که موسیقی مردم پسند تعریف درستی برای موسیقی پاپ نیست چراکه اگر تصنیف "مرغ سحر" را درنظر بگیریم متوجه می شویم محبوبیت این تصنیف در بین مردم کمتر از خیلی از موسیقی هایی که به عنوان پاپ خوانده می شود نیست.
سجادی در ادامه به جایگاه مداحی در مجالس وعظ اشاره کرد و گفت : در مجالس وعظ و حوزه ها مداحان جایگاه پایین تری از وعاظ و روحانیان داشتند اما این پدیده در بعد از انقلاب و به ویژه بعد از جنگ تفاوت اساسی با جایگاه مداحی قبل از انقلاب پیدا کرد ؛ به عقیده من با توجه به تغییر و تحولات بعدی، مداحی به سه بخش: مداحی سنتی، مداحی انقلابی، و مداحی پاپ تقسیم می شود ،مداحی سنتی تکلیف اش روشن است و مداحی انقلابی بعد از انقلاب با حضور آقایان صادق آهنگران و کویتی پور که بسیارتاثیر گذاربود آغاز شد و در ادامه کسان دیگری هم به تقلید از آنها ادامه دهنده این جریان بودند اما با آغاز دهه 70 مداحی از شکل سنتی و میانه به مداحی پاپ و به اصطلاح مدرن تغییر شکل داد وهیئت های مداحی پاپ به دو بخش تقسیم می شدند یکی از این هیئت ها محوری و سرگروه بوده و برخی دیگر محفلی و موضعی هستند که به هیئت های سرگروه را الگوی خود قرار می دهند و در این میان با ورود سازهای مختلف کج روی و انحرافاتی در همین نوع مداحی به وجود آمد .
وی در ادامه به افت کیفی شعر در مداحی اشاره کرد و گفت : یکی از آسیب های مداحی پاپ امروز نازل شدن سطح ادبیات و شعراست به این معنا که اغلب از اشعاری بسیار سطحی و دم دستی که برخی از آنها سروده خود مداحان است و یا با دستبرد به اشعار دیگران ارائه می شود و به علاوه با اضافه کردن موسیقی سخیف آنها را در دسته های عزاداری مورد استفاده قرار می دهند ؛ مسئله دیگر تقلید در ارائه آهنگ ها است به این معنا که به راحتی می گردند و بدون اینکه درنظر بگیرند این موسیقی مال کدام خواننده و یا آهنگساز است به صرف اینکه در جامعه طرفدار دارد برمی دارند و اشعاری بسیار سبک روی این موسیقی ها می گذارند و آنها را به عنوان یک اثر مذهبی ارائه می کنند.
این ترانه سرا که اشعاری عاشواریی نیز در کارنامه اش دارد در ادامه گفت : نکته دیگر فضاسازی مجازی و صنعتی شدن مداحی است که یکی از خصوصیات حاکم بر جریانات موسیقی پاپ ما است و دیگر افزایش شیفتگی است که آسیب جدی به مرثیه و نوحه خوانی ها وارد کرده است به شکلی که مداحان از مخاطبان خود می خواهند عقل دوراندیش و حسابگر خود را کنار بگذارند و با ذوب شدن در ائمه و بی خود شدن در فضای عاشورایی به عزاداری بپردارند که نوعی بدعت گذاری در این فرهنگ است .
وی با اشاره به بازاری شدن مداحی گفت : تجاری شدن مداحی با دستمزدهای آنچنانی که برای مداحی درنظر می گیرند یکی دیگر از مشکلاتی است که باید مورد بررسی قرار بگیرد.
مدیرعامل موسسه نغمه شهردر پایان به مستند نبودن اشعار و روایات مداحان در حین عزاداری اشاره کرد و گفت : مستند نبودن اشعار یکی دیگر از موارد نقص و اشکال است ودر حال حاضر هر مداحی را که می بینیم یک روایتی از عاشورا در جمع عزاداران می گوید در صورتی که هیچ مدرک مستندی بر گفته های او وجود ندارد .
نظر شما