امسال هم مانند سال‌های گذشته کارگردانان بدون احساس نیاز به حضور یک حرفه‌ای در امر نگارش، به گونه‌ای از پیش تعیین شده فیلمنامه آثار خود را نوشته‌اند. کارگردانانی که هر چند برخی حرفه‌ای بوده و این رویکرد در آثار کارنامه آنها به چشم می‌خورد، اما بخش اعظمشان کارگردانانی جوان هستند که در آثار اولیه خود نیز به دنبال ثبت وجهه مؤلف بودن هستند!
محمد رحمانیان؛ فیلمنامه‌نویس پرکار جشنواره بیست و هفتم
در این میان می‌توان کمیت حضور فیلمنامه‌نویسان مستقل پیشکسوت و حرفه‌ای و پرکاران و برگزیدگان جشنواره بیست و ششم را مورد توجه قرار داد. در این بررسی می‌توان به حضور کمرنگ حرفه‌ای‌ها در جشنواره بیست و هفتم فجر و قرار گرفتن اسامی جدید به عنوان نویسنده در کنار نام کارگردانان نیز توجه کرد.
محمد رحمانیان پرکارترین فیلمنامه‌نویس مستقل امسال است که هر چند در تئاتر و تلویزیون حرفه‌ای است، در سینما تازه وارد به شمار می‌رود. رحمانیان با نگارش فیلمنامه "پاداش" کمال تبریزی و "کتاب قانون" مازیار میری با نخستین حضور در عرصه سینما کمیت را مورد توجه قرار است.
این دو فیلم هر دو کمدی‌هایی هستند که از وجوهی حاشیه‌ساز شده و حرف‌هایی درباره به نمایش درنیامدن آنها مطرح بود. فیلم تبریزی با طنز انتقادی و فیلم میری به جهت حضور بازیگر زن لبنانی دچار حاشیه‌هایی شدند که به نظر می‌آید برطرف شده و این آثار برای حضور در جشنواره بیست و هفتم آماده می‌شوند.
بقیه نویسندگان مستقل با یک فیلم حضور خود و جایگاه فیلمنامه‌نویس مستقل را در جشنواره بیست و هفتم فجر ثبت کرده‌اند. فرید مصطفوی آخرین فعالیت خود را در سینما با همکاری در نگارش "خون بازی" ثبت کرد. او این فیلمنامه را همراه با رخشان بنی‌اعتماد، نغمه ثمینی و محسن عبدالوهاب نوشت که سیمرغ بلورین جشنواره بیست و پنجم را برایشان به ارمغان آورد.
مصطفوی امسال با همکاری ابوالحسن داودی فیلمنامه "زادبوم" را بر اساس طرح رضا میرکریمی نوشته است. فیلمنامه‌نویسی که از دهه 60 در سینمای اجتماعی حضوری پررنگ داشته و با همکاری کارگردانان آثارش را به نگارش درآورده است. "تقاطع" ابوالحسن داودی، "گیلانه" بنی‌اعتماد و عبدالوهاب، "عصر جمعه" مونا زندی و ... برخی از آثار چند سال اخیر او هستند.
فرهاد توحیدی از فیلمنامه‌نویسان پرکار است که آثاری پرفروش چون "مرد عوضی" محمدرضا هنرمند، "دنیا" منوچهر مصیری، "توکیو بدون توقف" سعید عالم‌زاده و ... را در کارنامه دارد. این نویسنده که سال گذشته در جشنواره حضور نداشت امسال نیز در صورتی که فیلم "هفت و پنج دقیقه" محمدمهدی عسگرپور به جشنواره برسد، اعلام حضور می‌کند.
توحیدی فیلمنامه "پاداش سکوت" مازیار میری، "گاهی به آسمان نگاه کن" کمال تبریزی، "مربای شیرین" مرضیه برومند، "پرونده هاوانا" علیرضا رئیسیان و ... را در کارنامه دارد.
محمدرضا گوهری فیلنامه‌نویسی جوان است که در جشنواره فجر پارسال با دو فیلمنامه "فرزند خاک" محمدعلی آهنگر و "در میان ابرها" روح‌الله حجازی حضوری پررنگ داشت. هر چند این فیلمنامه جایزه‌ای از بخش رقابتی جشنواره فجر نگرفت اما در جشن خانه سینما جایگاه برگزیده را به خود اختصاص داد.
گوهری امسال با فیلمنامه "کودک و فرشته" مسعود نقاش‌زاده در جشنواره فجر حضور دارد که در راستای آثار مستقل او و در رابطه با جنگ هشت ساله ایران و عراق است. او فیلمنامه‌های "خیلی دور، خیلی نزدیک" میرکریمی، "اقلیما" محمدمهدی عسگرپور و "یک تکه نام" کمال تبریزی را در کارنامه دارد.
نغمه ثمینی در جشنواره بیست و ششم با نگارش فیلمنامه "همیشه پای یک زن در میان است" کمال تبریزی به طور مشترک با رضا مقصودی حضور داشت و امسال نیز فیلمنامه "حیران" را با همکاری شالیزه عارف‌پور کارگردان کار نوشته است.
ثمینی به جز همکاری در نگارش فیلمنامه "خون بازی"، فیلمنامه "سه زن" منیژه حکمت را نوشته که بدون حضور در جشنواره فجر به اکران عمومی درآمد. فیلمنامه‌نویسی که با حضور برجسته در عرصه تئاتر، دیرتر وارد عرصه سینما شد اما امروز از معدود فیلمنامه‌نویسان مستقل زن در کنار مینو فرشچی به شمار می‌رود.
سعید عقیقی که فیلمنامه‌های "شب‌های روشن" و "هفت پرده" را به کارگردانی فرزاد موتمن نوشته، امسال با نگارش فیلمنامه "صداها" همکاری جدید خود را با این کارگردان ثبت کرده است. فیلمنامه‌نویسی کم کار و گزیده کار که آثارش همواره وجهی تازه دارند.
سیروس تسلیمی که از فیلمنامه‌نویسان پیشکسوت سینمای ایران از دهه شصت محسوب می‌شود، امسال با فیلمنامه "پاتو زمین نذار" ایرج قادری حضور در جشنواره را پس از سالها تجربه می‌کند. در این میان از فیلمنامه‌نویس برگزیده جشنواره فجر پارسال خبری نیست.
شادمهر راستین که در جشنواره بیست و ششم سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را برای "به همین سادگی" از بخش مسابقه سینمای ایران و بخش مسابقه بین‌الملل دریافت کرد، امسال فیلمی در جشنواره فجر ندارد. وضعیتی که می‌توان آن را به غیبت چند ساله کامبوزیا پرتوی، پیمان قاسم‌خانی، رضا مقصودی، مهدی سجاده‌چی و ... نیز تعمیم داد.
اما از میان نویسندگان جوانتر که حضوری پررنگتر از پیش در جشنواره بیست و هفتم دارند می‌توان به این نمونه‌ها اشاره کرد. حسین مهکام با همکاری عبدالرضا کاهانی فیلمنامه "بیست" را نوشته که قبلاً در "آدم" با یکدیگر همکاری داشته‌اند. هادی مقدم‌دوست و حمید نعمت‌الله نیز همین شرایط را در نگارش "بی‌پولی" دارند که یادآور همکاری آنها در "بوتیک" است.
همکاری مهشاد مخبری با عباس احمدی‌مطلق در "آن سوی رودخانه"، سعید نعمت‌الله با جواد مزدآبادی در "طاووس‌های بی پر"، علیرضا محمودی با محمدرضا رحمانی در "دلخون" و مهدی حسینی‌نژاد با محمدرضا خطیبی در "حریم" نیز مشابه این وضعیت است.
در این میان بروز نیک‌نژاد با فیلمنامه "بیرون آوردن مردگان"، فتانه یعقوبی با "شکار روباه"، اشرف غلامی با "چشمک" و قربان محمدپور با "خروس جنگی" از نویسندگان جوان هستند که به تنهایی آثار خود را به نگارش درآورده‌اند.
اصغر فرهادی و فرهاد توحیدی؛ فیلمنامه‌نویس/ کارگردان و فیلمنامه‌نویس
در جشنواره بیست و هفتم فجر سه فیلمنامه‌نویس مستقل حضور دارند که با کارگردانی فیلمنامه‌های خود حضوری متفاوت دارند. اصغر فرهادی که در جشنواره پارسال با فیلمنامه‌های "دایره زنگی"، "کنعان" و طرح اولیه "شب" پرکارترین بود، امسال فقط فیلمنامه "درباره الی" را نوشته که امید می‌رود در جشنواره فجر به نمایش دربیاید.
پرویز شهبازی آخرین حضور سینمایی خود را با نگارش فیلمنامه "به آهستگی" برای مازیار میری ثبت کرد که سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را از بیست و پنجمین جشنواره فجر دریافت کرد. او پس از وقفه‌ای چند ساله از "نفس عمیق"، فیلمنامه "عیار 14" را برای حضور در جشنواره بیست و هفتم کارگردانی کرده است.
محسن دامادی نیز پس از فیلمنامه‌نویسی برای کارگردانان و ساخت فیلم تلویزیونی، اولین فیلمش را بر اساس فیلمنامه‌ای از خودش ساخته است. "یک اشتباه کوچولو" حاصل تعامل این دو تخصص دامادی است.
محمدهادی کریمی نیز از نویسندگان حرفه‌ای و پرکار است که بعد از "غیر منتظره" که نخستین تجربه کارگردانی او بود، با کارگردانی فیلمنامه "امشب شب مهتابه" حضور خود را بیش از نویسندگی در کارگردانی تثبیت کرده است.
نظر شما