کم توجهی به مسجد جامع اصفهان توجیه پذیر نیست

استاد برجسته معماری سنتی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان این مطلب گفت: مسجد جامع اصفهان که تاریخ احداث آن به اوایل دوره اسلامی باز می گردد و بزرگترین اثر تاریخی ایران است دارای باشکوهترین معماری ایرانی اسلامی در دنیاست و به همین دلیل باید به آن توجهی ویژه شود.

محمود ماهر النقش در ادامه افزود: در دوره های مختلف تاریخی آثار نفیسی به این مسجد افزوده شد به طوریکه در نهایت به شکل امروزی درآمده و وظیفه سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری است که به این اثر رسیدگی کند و مانع تخریب و آسیب رسانی بیشتر به آن شود.

این اظهارات در حالی از سوی استاد ماهرالنقش بیان می شود که در سالهای اخیر مسجد هزار ساله جامع اصفهان که به عنوان مهمترین مسجد تاریخی ایران شناخته می شود و کارشناسان میراث فرهنگی بر آن لقب کلکسیون معماری ایرانی اسلامی را گذاشته اند دچار تخریبی تدریجی اما گسترده شده است.

مهمترین مشکل مسجد جامع اصفهان نبود امنیت و حفاظت این بنا است به طوری که در سالهای گذشته شبستانهای وسیع و زوایای تاریک این مسجد پناهگاه بزهکاران و معتادان شده است.

استاد برجسته معماری که چندین کتاب در رابطه با معماری ایرانی نوشته است در مورد رطوبت این مسجد افزود: در این رابطه اقدامات زیادی می توان انجام داد که مانع تخریب دیوارهای آن شود و باید زه کشی کرد تا رطوبت گرفته شود.


در دوران حکومت ایلخانان مغول، یعنی بیش از 700 سال پیش بخشهایی به مسجد دوران سلجوقی افزوده شد که مهمترینشان محراب الجایتو بود. این محراب نفیس ترین محراب گچ بری ایران است. در سده های نهم و دهم هجری قمری، حکمرانان  تیموری و آل مظفر و نیز ترکمانان آق قویونلو ساختمانهایی شامل شبستان، ایوان و مدرسه را در مسجد جامع بنا نهادند.

این مسجد، چهارصد سال پیش و به روزگار سلسله صفویه، به طور اساسی مرمت شد و آثار نفیسی بدان افزوده گشت. حتی افغانان غلجایی که دولت صفوی را برانداختند و خرابی بسیار به بار آوردند به مرمت مسجد جامع همت گماردند و تزئینات صفه شمالی اش را کامل کردند. در دوره قاجاریه سر در فعلی مسجد ساخته شد و در دوران معاصر نیز مرمتهای گسترده و پیچیده ای توسط کارشناسان ایرانی و ایتالیایی در آن صورت پذیرفته است.

ماهرالنقش با اشاره به اینکه با ثبت جهانی میدان امام اصفهان مسجد جامع نیز در فهرست میراث جهانی قرار گرفته است گفت: با این شرایط مسجد جامع اصفهان باید مورد توجه جدی مسئولان سازمان میراث فرهنگی قرار گیرد که متاسفانه هم اکنون اینگونه نیست. به گفته این استاد برجسته معماری تمامی آثار اصفهان مانند مسجد جامع ، مسجد شیخ لطف الله و ... نیازمند توجه ویژه است و باید با اقدامات حفاظتی و مرمتی جلوی تخریب آنها گرفته شود.