رفتار مسئولان نظام انطباق لازم را با اندیشه‌های امام (ره) ندارد

اندیشه‌های امام راحل بازخوانی می‌شوند

حجت الاسلام سید جواد موسوی هوایی معاون آموزشی و پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی در رابطه با زنده و پویا نگاه داشتن اندیشه های امام راحل اظهار داشت: شخصیت امام خمینی بی بدیل، تاریخی و در سطوح غیر معصومین است. اگر حضرت زینب و عباس را ملحق به معصومین بگیریم در بین تمام شاگردان ائمه اطهار و آنهایی که با اهل بیت مرتبط بودند، امام خمینی جایگاه بسیار خاصی دارد.

وی افزود: شخصیت امام هم از لحاظ اندیشه،  دیدگاه ها، نظریه پردازی و تولید علمی که وی در رابطه با مباحث اسلامی و جامعیت دینی، اخلاقیات دینی ، عملی و رفتار در زمینه های مختلف داشتند، بی بدیل است، لذا نشر اندیشه های امام و احیای این اندیشه‌ها احیای اسلام و تشیع است.

حجت الاسلام موسوی هوایی با اشاره به اهداف اساسی که بشریت نیز با هدف تحقق آن خلق، انبیا برای آن مبعوث شده و سید الشهدا در کربلا تعقیب کرده، آن اسلامی کردن جامعه بشری، انسانی کردن انسان و ارتقای وی به سوی خدایی شدن است، یادآور شد: تمام این اهداف در اندیشه ها، اخلاق و رفتار امام مشاهده می کنیم، جامعه ما کمتر با شخصیت فردی، خانوادگی، عرفانی، فلسفی، علمی، اصولی و فقهی امام آشنا هستند.

وی گفت: حوزه های علمیه، نهادهای تبلیغی و آنهایی که برگستره فرهنگ و اندیشه و ایجاد هنجارهای اجتماعی مؤثر هستند چون تمام رسانه ها، نهادهای آموزشی و پژوهشی و حتی وزارتخانه های اطلاع رسانی ، عقیدتی و سیاسی ارتش و سپاه باید تلاش کنند اندیشه های امام را از مبدأ ناب خود شناخته و به فراخور حال جوانان، سلایق آنها، دگرگونی وسائل ارتباط جمعی این اندیشه ها را ترویج کنند.  تأکید مقام معظم رهبری از لحاظ کارشناسی و دین شناسی شایسته و صحیح است، ایشان به عنوان یک فقیه جامع الشرایط که اظهاراتشان در جهان اسلام فصل الخطاب است و همچنین به عنوان یک کارشناس بزرگ اجتماعی و متخصص فن هدایت مردم و رهبر جمهوری اسلامی ایران وقتی می فرمایند اندیشه های امام باید احیا شوند، حقیقتی بزرگ را بیان کرده اند. این یک شعار نیست، بلکه یک شعور محض و ریشه دار در تاریخ بشریت است. چون اندیشه های امام به اندیشه های اهل بیت و رسول اعظم مرتبط است.

وی امروزی بودن را یکی از ویژگیهای اساسی اندیشه امام دانست و افزود: امام اسلام را از درون مطالب بیرون کشید و به روز کرد و آن را برای قرن 21 طراحی کرد. گرچه فرصت ایشان زمانی که برای صحبت کردن زمان پیدا کردند کم بود اما امام در همان مقدار فرصتی اندک مسائل بسیار پیچیده ، پرسشهای بسیار اساسی که جامعه بشری در دوران معاصر با آن مواجبه بود را پاسخ دادند.

معاون آموزشی و پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی گفت : به عنوان عضوی از جامعه فرهنگی این پیشنهاد را مطرح کرده ام که اندیشه های امام که قطعا باید مورد تأکید قرار گیرد و اندیشه های مقام معظم رهبری نیز باید مورد توجه باشد، رهبر انقلاب بسیار فنی و متخصصانه در بسیاری از اموری که هدایت جامعه و فرهنگ سازی جامعه اندیشه هایی دارند که کاملا اجرایی است. تجربه های ایشان در انقلاب، ریاست جمهوری، مدیرتهای اجرایی، تجربیات جنگ، حائز اهمیت است. حتی گفتار ایشان وارد ادبیات سیاسی، آموزشی و فرهنگی ما وارد شده به طور مثال می توان به عبارتهایی چون مهندسی فرهنگی، نقشه جامع علمی کشور، جنبش نرم افزاری، جنبش تولید علم اشاره کرد.

وی همچنین اشاره کرد که سازمان تبلیغات اسلامی چهار سال است برنامه بازخوانی اندیشه های امام را در ابعاد بازخوانی اندیشه های سیاسی، عرفانی، فقهی، حقوقی و اجتماعی دنبال می کند. در سطوح مختلف به ویژه سطوح دانشگاه مواد اولیه آنها تهیه شده و در اختیار سخنرانهای حوزه و دانشگاه گذاشته می شود و بسیاری از اینها به واسطه تفاسیر و توضیحات مقام معظم رهبری در باره کلام امام اتفاق می افتد. سازمان تبلیغات در رده های مختلف به این امر مهم توجه دارد، اما هنوز راه نرفته بسیاری است که می توان از روشها وابعاد مختلف برای ترویج این اندیشه ها استفاده کرد.

معاون آموزشی و پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی نقش رسانه ملی را در این میان مؤثر توصیف کرد و استدلال کرد که رسانه ملی می تواند براساس سلایق جوانان شأن امام و رهبر را مطرح کرده و نشان دهد که این نظریات چقدر اصولی و زیربنایی است و می تواند برای جوامع بشری نجات بخش باشد.

مبانی فکری مسئولان نظام باید براساس اندیشه‌های امام باشد

منیره نوبخت عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در رابطه با زنده و پویا نگاه داشتن اندیشه های دینی و سیاسی امام راحل در برنامه پنجم توسعه اظهار داشت: مهمترین نکته قابل توجه این است که دست اندرکاران تهیه برنامه پنجم به طور قطع باید مبتنی بر این سیاستهای تعیین شده مواد مختلف برنامه را تنظیم کنند.

وی با اشاره به اینکه بخش فرهنگ بیشترین بخشی از برنامه است که جای توجه به محور اساسی زنده نگاه داشتن اندیشه دینی و سیاسی را دارد افزود:  نظام جمهوری اسلامی به طور کلی مبتنی بر اندیشه های امام (ره) شکل گرفته است. دنیا و جهان امام را به عنوان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران می شناسند، یعنی کسی که پس از یک عمر مطالعه، مبارزه، تفقه و اجتهاد نظرات دقیق خود را به عنوان مبانی نظام جمهوری اسلامی مطرح کرد. اندیشه های دینی و سیاسی امام مبانی فکری نظام جمهوری اسلامی هستند. نه تنها در بخش فرهنگ که می تواند بیشترین تجلی، بروز و ظهور اندیشه های دینی و سیاسی امام را داشته باشد سایر بخشها نیز می توانند در زنده نگاه داشتن اندیشه های امام فعالانه عمل کنند.

این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه دست اندرکاران و مسئولین برای برنامه ریزی به منظور اجرای سیاستهای برنامه پنجم باید به این پرسش پاسخ دهند که موارد برنامه مبتنی بر تحقق اندیشه های دینی و سیاسی امام شکل می گیرد اظهار داشت: مردم خوشحال می شوند از طریق دست اندرکاران این برنامه که نوعا مسئولین دولتی هم هستند با این موضوع آشنا شده و پاسخ پرسش خود را بگیرند.

منیره نوبخت در رابطه با نقش دستگاه های فرهنگی در زنده و پویا نگاه داشتن اندیشه های دینی امام راحل با تأکید بر اینکه مهم تعیین برنامه است اظهار داشت: اگر برنامه را با نگاهی دیگر تعیین کرده و از متولی دستگاه های اجرایی متوقع باشیم برنامه های خود را برحسب اندیشه های دینی امام اجرا کنند توقع بی جا و بی موردی است.  دستگاه ها و نهادهای فرهنگی زمانی می توانند در این جهت حرکت کنند که برنامه هایی برای اجرا به آنها ابلاغ شود که مبتنی بر اندیشه امام باشد.

تدوین منظومه‌وار اندیشه‌های امام ضروری است

حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه استاد حوزه و دانشگاه و مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در رابطه با زنده و پویا نگاه داشتن اندیشه های دینی امام (ره) با اشاره به اینکه مجموعه ای از فرمایشات حضرت امام در کتابهایی تحت عنوان "تبیان" جمع آوری و برخی از دانشگاهیان برای تدوین پایان نامه و رساله علمی خود از اندیشه‌های سیاسی اجتماعی امام استفاده می‌کنند، اظهار داشت: این نوع کارها قابل عرضه و استفاده است اما در حال حاضر 2 خلأ وجود دارد که باید در عرصه پژوهش آن را مرتفع کرد.

وی افزود: کار اول تدوین منظومه وار اندیشه های امام است، این اندیشه ها تاکنون به طور پراکنده کار شده اما نظام گفتمانی و منظومه ای از فرمایشات حضرت امام در باب اندیشه های دینی- اجتماعی و سیاسی وی تدوین نشده است. این منظومه فکری باید فرمایشات بنیانگذار انقلاب اسلامی را  به لحاظ اهداف، سیاستها، الزامات و برنامه ها دسته بندی کند.

وی با اشاره به اینکه برخی فرمایشات امام در رابطه با اهداف و برخی دیگر در رابطه با برنامه ها است یادآور شد که این نوع فرمایشات باید تفکیک شده و به یک نظام تبدیل شوند. تدوین نظام سیاسی و اجتماعی امام بسیار اولویت دارد. کار دومی که باید انجام شود این است که فرمایشات امام به دو دسته ثابت و متغیر تقسیم و در کنار آن تمایز و معیار تمایز میان آنها نیز مشخص شود تا همه مباحث سیاسی اجتماعی امام را جزو دسته ثابت و یا همه آنها را جزو دسته متغیر حساب نکنیم.

این استاد حوزه اظهار داشت: امام از یک طرف به ولایت مطلقه فقیه قائل است از طرفی جایگاه وسیعی برای اختیارات مردم در اندیشه اجتماعی سیاسی امام وجود دارد این اندیشه ها باید جمع شده و تمایز میان آنها مشخص شود.

وی همچنین گفت: دستگاه های فرهنگی باید هر بخشی از این منظومه ها را پس از تدوین در اخیتار داشته باشند و از سیاستهای مربوط به خود در این منظومه تدوین شده در عرصه تبلیغ و آموزش استفاده کنند. این منظومه ها باید به نوعی ابلاغی باشد و زمانی که یک دستگاه برنامه 5 ساله خود را تدوین می کند براساس این سیاستها و اندیشه های حضرت امام، برنامه خود را تعیین کنند.

اعمال مسئولان نظام باید مبتنی بر تفکرات امام باشد

حجت الاسلام سید محمدرضا میرتاج الدینی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در رابطه زنده و پویا نگاه داشتن اندیشه های دینی امام راحل اظهار داشت: اندیشه ها و آرمانهای امام در دوره معاصر مثل چراغ پرنوری بود که تاریکیها را روشن کرد و انقلاب اسلامی بزرگ ایران محصول این تفکرات و اندیشه‌های بلند و بالنده بوده است. همچنان که رهبر معظم انقلاب فرمودند، ما همواره باید جهت احیای اندیشه‌های امام گام برداریم. انقلاب در همه جای دنیا با نام امام شناخته شده است.

نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه این تفکرات و اندیشه‌ها عامل بیداری، رشد و بالندگی میان جهان و کشورهای اسلامی بوده و خواهد بود یادآور شد: برای زنده نگاه داشتن تفکرات، منویات و اندیشه های دینی امام، لازم است که همه ساله و در همه مناسبتها نسبت به تبیین و ترویج آنها برنامه های مختلف داشته باشیم که در آن میان می توان به برگزاری همایشها، نشستهای علمی و میزگردها در رسانه های عمومی ، دانشگاه ها و حوزه های علمیه  اشاره کرد.

حجت الاسلام میر تاج الدینی بهترین راه احیای اندیشه های دینی و تفکرات امام (ره) را اجرا کردن آنها در جامعه دانست و تأکید کرد که مسئولان نظام اسلامی و مردم باید در این زمینه گام بردارند. به همین دلیل نیز مسئولان باید اندیشه های امام را در عمل به درستی به کار گرفته و اجرایی کنند .

وی تصریح کرد: دستگاههای فرهنگی باید اندیشه های دینی امام راحل را به عنوان یک محور و موضوع در برنامه های خود مد نظر داشته  و اجازه ندهند اندیشه های دینی امام مورد غفلت واقع و مهجور شوند.

دولت و مجلس باید عنایت ویژه‌ای به اندیشه‌های امام داشته باشند

لاله افتخاری رئیس کمیسیون قرآن و عترت مجلس شورای اسلامی اظهار داشت:  نه تنها دستگاهها ونهادهای فرهنگی بلکه همه ملت موظف به زنده نگاه داشتن اندیشه های دینی امام خمینی(ره) هستند. امام متعلق به زمان، مجلس، دولتی خاص و یا یک کشور نیست ، شخصیت ایشان فراتر از یک کشور است، چرا که امام نگاهی الهی و دینی به بشریت و تکلیف  داشته، بنابراین فراتر از کشور ما بوده و تأثیر آن در جای جای دنیا مشاهده می شود.

افتخاری همچنین یادآور شد: جایگاه حضرت امام، بزرگداشت آن حضرت و زنده نگاه داشتن راه وی و تلاش جهت تداوم راه بنیانگذار انقلاب و احیا کردن منویات آن حضرت در حقیقت فراتر از برنامه کشور است ما موظف هستیم در خدمت امامی باشیم که رهبری این انقلاب را برعهده داشتند.

رئیس کمیسیون قرآن و عترت مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: همه ما باید به این امر توجه داشته باشیم، نویسندگان، شعرا، هنرمندان و اندیشمندان هم در این رابطه مسئولیت دارند. اما نظام اسلامی متشکل از دولت و مجلس مسئولیت خاصی در این رابطه دارند و باید این موضوع را به دقت مورد توجه داشته باشند .

وی در ادامه خواستار بررسی و تبیین دیدگاههای حضرت امام (ره) شد و تأکید کرد که باید بند بند این دیدگاه ها مورد توجه قرار گرفته، شخصیت حضرت امام به درستی معرفی و خواسته ها و منویات وی به طور جدی از سوی افراد مختلف به کار گرفته شده و وارد عرصه شوند.

مردم ایران در سایه امام به عزت و کرامت دست یافتند

دکتر محمدعلی آذرشب استاد دانشگاه تهران و رئیس مرکز مطالعات فرهنگی ایران و عرب اظهار داشت: امام راحل فقط معلم نبود، بلکه عارف هم بود، معلم با زبان، درس و بحث مطالب را ارائه می کند عارف با سلوک و  عملش به مردم درس می دهد. امام خمینی با رفتار و با موضع گیریهایش به مردم درس داد و مردم را تربیت کرد. در یک کلمه امام خمینی (ره) عارف است. از ذات خود رها شده و به خداوند مرتبط است. چنین موجودی زنده و زنده کننده است و آچه که امام به این ملت داد حیات بود.

وی در ادامه تصریح کرد: چون امام خمینی از ذات و منیت خود رها شد، با عزت بود و کسی که عزت دارد عزت می بخشد و مردم در سایه امام احساس عزت و کرامت کردند. این احساسها اساس اندیشه ها، رفتارها و شخصیت دینی است. زمانیکه انسان احساس عزت کند، در راه خدا حرکت می کند. بنابراین امام توانست با رفتار، روحیه، عرفان و رها شدن از منیت خود به امت عزت بخشیده و شخصیت داده و آنها را در راه خدا سوق دهد که یکی از مهمترین خصوصیت امام است.

دکتر آذرشب ویژگی دیگر امام خمینی را جمع بین اصالت و معاصرت خواند و افزود: اصالت به معنای ریشه دار بودن است و در منابع اصیل اسلامی یعنی قرآن و سنت و معاصرت یعنی به روز بودن و آشنا بودن با شرایط روز. گاهی افراد اصیل داریم، اما معاصر نیستند گاهی هم برعکس است.

وی با تأکید بر اینکه انقلاب ما انقلاب فرهنگی بود که تمام سنتهای غلط و حصارهای مادی که انسان را از حرکت بازمی داشت مبارزه کرد و انسانها را به سمت کمال مطلق سوق داد، تصریح کرد: تأثیر فرهنگ امام نه در داخل که در خارج هم بود، در کشورهای اسلامی از نظر فرهنگی تحول بسیاری صورت گرفت؛ چرا که یکی از مهمترین پدیده های تحول فرهنگی خودباوری است که اسلام و مکتب اسلام می تواند جامعه بشری امروز ارائه کند.

رئیس مرکز مطالعات ایران و عرب گفت: امام خمینی این خودباوری فردی و جمعی را ثابت کرد و مانع زورگویی قدرتهای جهان شد که باور نمی کردند جامعه جهان سوم می تواند تا صحنه بین المللی حرکت کرده، موضع داشته و مانع زورگوییهای جهان باشد.

مسئولان توجه لازم به انطباق رفتارشان با اندیشه‌های امام را ندارند

د‌کتر علی مطهری عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با زنده و پویا نگاه داشتن اندیشه های دینی امام راحل گفت: یکی از راههای توجه به اندیشه های دینی امام آموزش و پرورش و آموزش عالی است که باید به افکار و آثار امام بیشتر پرداخته شود، البته مقداری توجه به آثار امام وجود دارد اما کافی نیست.

وی افزود: اعتقاد دارم خود مسئولان نظام باید همواره به آثار امام مراجعه کنند و مطالعه آثار امام را در دستور کار خود داشته باشند یعنی مطالعات آثار امام کار مستمر برای آنها باشد. فکر نکنند که قبلا حرفهای امام را شنیده ایم و برخی از آثار را مطالعه کردیم بنابراین نیازی نداریم بلکه باید برنامه منظمی برای مطالعه این آثار و در نتیجه تعمق درباره اندیشه های دینی بنیانگذار انقلاب داشته باشیم. با توجه به تأکید امام خمینی(ره) به مطالعه آثار استاد مطهری، این امر نوعی زنده کردن و توجه کردن به اندیشه های امام خواهد بود زیرا این دو از یکدیگر جدایی ناپذیرند.

دکتر مطهری در رابطه با مسئولیت نهادها و دستگاههای فرهنگی برای ترویج و زنده نگاه داشتن اندیشه های دینی امام خمینی (ره) یادآور شد: هر دستگاهی متناسب با امکانات خود می تواند به این امر بپردازد.  صدا وسیما افکار و اندیشه های امام را در قالب سریال ترویج کند، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در قالب داستان و کتاب، سازمان تبلیغات اسلامی و حوزه هنری این سازمان به شکل کتاب، تئاتر، نمایشنامه و داستان می توانند ارائه کنند.

حوزه‌های علمیه باید بیشتر به اندیشه‌های فقهی امام بپردازند

آیت الله سید احمد خاتمی عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه موقت تهران  اظهار داشت: اندیشه های امام راحل در حقیقت نقشه راه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است. به همان میزان که قانون اساسی در نگاه ما جایگاهی رفیع دارد، رهنمودهای امام نیز به همین میزان جایگاه رفیع، والا و شایسته ای دارد.

آیت الله خاتمی با تأکید بر اینکه تداوم انقلاب، از این رهگذر یعنی اطاعت از رهنمودهای امام راحل گفت: براین اساس تمام نهادهای فرهنگی باید برای تداوم این رهنمودها خود را مسئول بدانند.

عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: آموزش و پرورش و آموزش عالی باید در برنامه‌های خود تدبیری برای مطرح کردن بیشتر رهنمودهای امام راحل و عظیم الشأن اندیشیده و حوزه‌های علمیه باید در عرصه اندیشه‌های امام به ویژه اندیشه های نو فقهی امام کار بیشتری صورت دهند. نهادهای تبلیغی کشور چون سازمان تبلیغات اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی و وزارت ارشاد اسلامی نیز در این عرصه تلاش بیشتری داشته باشند. معنای این سخنان آن نیست که در این عرصه کار نشده، بی تردید کارهای ارزشمند و ستودنی بسیاری در این رابطه صورت گرفته است. ولی رهنمودهای امام کوثر است و پیوسته تعمق و تدبیر در آنها می تواند راهگشا باشد.

اندیشه‌های امام مغفول واقع شده‌اند

دکتر عماد افروغ جامعه‌شناس وعضو هیئت علمی پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در رابطه با تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر زنده و پویا نگاه داشتن اندیشه های دینی و سیاسی امام راحل اظهار داشت: گام اول سهم در مبانی، مؤلفه ها و دلالتهای این اندیشه است. تصور می کنم که ما گام اول را خوب برنداشته ایم اگر این گام اول را با توجه به تمام ابعاد آن به ویژه ریشه های فکری و اندیشه های آن خوب برداشته بودیم امروز شاهد خیلی از اتفاقات و وقایع نمی بودیم.

وی افزود: اگر به آن مبانی فلسفی، عرفانی و کلامی، فقهی امام توجه می کردیم امروز شاهد توفیقهای معرفتی، اخلاقی، سیاسی، و اقتصادی بیشتری می بودیم. هنوز عده ای در مورد حقوق ملت و مفهوم جمهویت سؤال و تردید دارند. هنوز ما شاهد یک تفسیر ظاهرگرایانه از انقلاب اسلامی هستیم که متأسفانه این تفسیر متحجرانه خود را هم به امام نسبت می دهند.

افروغ با اشاره به اینکه اگر مبانی فکر و معرفتی امام خوب فهم شود جایگاه فلسفه در این کشور جایگاه تفکر و تعقل به مرتبت عالی تری می رسد استدلال کرد: با ادله معتقدم که دلالت اندیشه های امام و انقلاب اسلامی تا حدودی دلالت مفهومی و اجتماعی حکمت متعالیه است. اگر این سؤال را از فیلسوفان بپرسیم که چرا شما با سیاست بیگانه اید؟ و چرا از دلالتهای نگرش فلسفی خود برای مواجهه با آسیبهای نظام در قالب رساله، مقاله و نه تنها قالبهای ژورنالیستی استفاده نمی کنید؟ در پاسخ به گونه ای ما را به یک دوگانگی در ساخت فلسفه و سیاست دعوت کنند که انشاء الله نخواهند کرد .

این جامعه شناس افزود: امام فیلسوف صداریی بود و به طور قطع از مبحث اصالت وجود و حرکت جوهری و مختار دیدن انسان و اصالت بخشیدن به جامعه و سفرچهارم ملاصدرا کمال بهره را در تأسیس جمهوری اسلامی برده است. بی توجهی به تفکر، تعقل و همچنین اشعریگری، اخباریگری، خرافه گرایی و ظاهرگرایی هیچ نسبتی با  اندیشه امام ندارد . به نظر من فیلسوفان ما وظیفه سنگینی برعهده دارند. آنها باید به رسالت فلسفی خود پایبندی بیشتری داشته باشند. بر این اعتقادم که اگر فیلسوفان ما به رسالت و پیامد سیاسی نگرشی فلسفی خود توجه می داشتند وضع ما بهتر از این بود.

این جامعه شناس به فیلسوفان صدرایی توصیه کرد که حضور پرنگتری در نظریه پردازی، نقادی و نظارت از خود به خرج دهند. اول مبانی فکری و معرفتی امام را خوب درک کرد بعد وارد اجزا دلالتها و ارتباط آنها شوند زیرا بر اساس "کل گرایی توحیدی" اندیشه امام انقلاب را نباید در چارچوب فضای جعرافیایی ایران محدود و محصور کرد زیرا این انقلاب بی تردید جهانی است.

عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی  تصریح کرد: مبنای این انقلاب فلسفی است. در عرضه و صدور این انقلاب هم باید با عنایت به این مبنای فلسفی با عالم مواجهه ای فلسفی کرد اما این مواجهه امروز وجود ندارد. این یک مواجهه فلسفی صرف نیست، بلکه یک مواجهه فلسفی-عرفانی است. یک مواجهه ای است که انسانها را به خداگرایی در ساحت اندیشه و معنویت در ساحت روابط اجتماعی دعوت کرده و فرا می خواند.

وی با تأکید بر اینکه سیاستگذاران و اصحاب قدرت بیگانه با این معانی متعالی هستند و بعضا مشاهده می شود که از قالب و لعاب امام برای توجیه رفتارهای خود و به سکوت واداشتن منتقدان و معترضان بهره برداری می کنند یادآور شد: اگر به این معنا توجه شده بود ما امروز شاهد انبساط بیشتر فکر و معرفتی در جامعه، استقرار توسعه اخلاقی و همراه با عدالت و همه جانبه و در مسیر بسط معرفت الله و تقرب الله بیشتری می بودیم. به دستاورد بزرگی دست یافته ایم و آن استقلال سیاسی است اما از مجاری استقلال سیاسی باید اهداف و ارزشهای خود را سامان می دادیم. ما دچار روزمرگی، سیاست زدگی و اقتصادزدگی شده ایم.

وی با اشاره به اینکه اگر اندیشه امام کارآمد نبود انقلاب جهانی را خلق نمی کرد گفت: می توان با الهام از مبانی معرفتی اخلاقی جامع الاطراف اندیشه امام به کارآمدی هم رسید. باید همواره مراقب بود تا هدف خدشه دار نشود. هدف تعالی روح و توسعه اخلاق است و این هدف باید بر سیاستهای اقتصادی فرهنگ و سیاسی همواره سایه بیندازد درغیر این صورت  کارآمدی به قمیت عمل‌گرایی، ماکیاولیسم و ابزارگرایی تیشه به ریشه مبانی اندیشه ای و اخلاقی خواهد زد.

این جامعه شناس اضافه کرد: اگر قرار است کارآمدی منهای اخلاق و معرفت و منهای یک نگاه یک اخلاقی دنبال شود کافی است راه آمریکا را بروید کما اینکه برخی اوقات الگوی غرب را سطحی‌تر و نخ‌نماتر دستاویز خود قرار داده‌ایم . حسب نگاه صداریی اولویت اول با فرهنگ و اخلاق است و اولویت دوم با بهداشت و زندگی بهداشت و سلامت و اولویت سوم امور اقتصادی و رفاهیت است.

عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تأکید کرد این امر بدان معنا نیست که ما از نقش ابزاری سیاست و اقتصاد غافل شویم اما هدف غایی چیز دیگری است.  انسان مطلوب برای ما تنها سیاسی و اقتصادی نیست بلکه معنوی، عقلی و فرهنگی است بنابراین فرهنگ زیربنای نظام و بنیان نظام اجتماعی ما است. البته مراد من بودجه فرهنگی نیست. تنها با افزایش بودجه فرهنگی نمی توان سامان بخش فرهنگ بود.

دکتر افروغ گفت: اینکه مقام معظم رهبری فرمودند اندیشه دینی و سیاسی امام در تمام جهات لحاظ و منشأ قرار گرفته و مبنای سیاستگذاریها و رفتارهای ما شود سخنی  ضروری و شایسته ای بوده که مغفول واقع شده است. موفقتیهای ما تا کنون به علت عنایت به این مبانی بوده و ناکامیهای ما هم به علت فاصله از این اندیشه ها و مبانی است این اندیشه هم برای مردم حق و هم تکلیف قائل است. این اندیشه به مصالح متحول و متغیر مردم هم عنایت ویژه داشته و به ضرورتهای زمانی و مکانی توجه دارد.

وی تأکید کرد: در اندیشه امام انسان مسلوب الاختیار نیست بلکه مختار است. در اندیشه امام کسی حق ندارد در هر مقامی رأیی را به مردم تحمیل کند، مگر در شرایط بسیار استثنایی که مصلحت نظام و اسلام باشد و امام می فرماید: "خدا آن روز را هم نیاورد". در اندیشه امام خدا هم حق دارد و این حق در قالب تعلیم و تربیت دینی و اخلاقی مردم قابل ردیابی است.

وی درادامه گفت: هدف انبیا در وهله اول به تعبیر امام تربیت انسان بوده است. اندیشه سیاسی امام هم  تربیت محور و خدامحور است. حیات بشری به زندگی دنیوی محدود نیست و حیات اخروی را هم در بر می گیرد. آموزه‌های اسلامی مربوط فقط مربوط به دنیا نیست، حیات اخروی و خصوصی آنها را هم در بر می گیرد اما به هرحال نظر ما این است که این یک عنایت خاص است و امیدوارم که در حقیقت و به واقع در دستورکار قرار گرفته و توسط انسانهای قابل و شایسته و نخبه اجرایی شود.

اندیشه‌های امام راحل همان اسلام ناب محمدی است

آیت الله محمد علی تسخیری دبیرکل انجمن جهانی تقریب مذاهب اسلامی در پی تأکید مقام معظم رهبری بر زنده و نمایان نگه داشتن اندیشه دینى و سیاسى حضرت امام خمینى(ره) و برجسته کردن نقش آن به عنوان یک معیار اساسى در تمام سیاست گذارى‏ها و برنامه ریزى‏ها در برنامه پنجم توسعه گفت: در اصل جان انقلاب به اندیشه های حضرت امام است، اگر بخواهیم به انقلاب به عنوان یک نعمت الهی وفادار باشیم باید اندیشه های دینی امام خمینی (ره) را به طور دقیق زنده و پویا نگاه داریم. اندیشه های دینی بنیانگذار انقلاب اسلامی نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان باید زنده نگاه داشته شوند، چرا که این انقلاب تنها به ایران اختصاص نداشت، انقلاب ما یک انقلاب جهانی بود.

آیت الله تسخیری با تأکید بر اینکه ابتدا باید اندیشه های امام راحل را در ابعاد داخلی و خارجی به خوبی درک کنیم یادآور شد: در حقیقت افکار و اندیشه های حضرت امام همان اسلام ناب محمدی است که باید آن را با همه پویایی، عمومیت و قدرت آن زنده نگاه داریم. باید در مرحله اول این اندیشه ها را به خوبی شناخته و سپس با روشهای متناسب با زمان و زبان ملتها گفته و منتقل شوند.

وی با اشاره به اینکه صدور انقلاب در حقیقت همان صدور اندیشه های امام خمینی (ره) است تصریح کرد: این اندیشه ها می توانند برای تحرک توده های مسلمان مورد استناد باشند چرا که ابعاد ضد استکباری  آن از یک طرف و بلند نظری افکار وی به سوی یک آینده امت اسلامی از طرف دیگر از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

آیت الله تسخیری همچنین در رابطه با نحوه عملکرد دستگاه ها و نهادهای فرهنگی به منظور زنده و پویا نگاه داشتن اندیشه های دینی امام راحل تأکید کرد: همه دستگاه ها باید به طور دقیق هماهنگ بوده و بدون اینکه یکدیگر را خنثی کنند وظیفه خود را به خوبی شناخته و به انجام رسانند .