چهل روز از واقعه کربلا گذشت

هر قیام و نهضتی از دو بخش قیام مسلحانه یا غیرمسلحانه و از رساندن پیام آن انقلاب و بیان آرمانها و اهداف تشکیل می‏شود. در بررسی قیام امام حسین این دو بخش کاملاً محسوس هستند، روز عاشورا بخش خون و شهادت و ایثار بود و بخش دیگر آن بعد از عاشورا و پرچمدار آن امام سجاد و زینب بودند که پیام انقلاب و شهادت سرخ آن حضرت را منتقل کردند.

تبلیغ اهل‏بیت در کاخ یزید

زنان اهل بیت، در کاخ یزید تبلیغات گسترده‏ای انجام دادند. طبری در کتاب تاریخ خود می‏نویسد: زنان اهل بیت از منزل یزد خارج نشدند، مگر آن که دیگر زنان برای سوگواری به منزل او رفتند، و هیچ زنی از آل ابی‏سفیان باقی نماند مگر آن که به نزد آنان آمد و در آن جا اقامه عزا کرد. عزاداری اهل‏بیت در کاخ یزید و دارالاماره، چنان تأثیر گذاشت که مردم تصمیم گرفتند به خانه یزید ریخته و او را بکشند.

رسوایی حکومت یزید

سیاست رعب و وحشت یزیدیان، با افشاگری‏های اهل بیت با شکست روبه رو شد. اهل‏بیت امام حسین با وجود تحمل سخت‏ترین مشکلات، در مقابل دشمنان تسلیم نشدند بلکه با خطبه‏ها و سخنرانی‏های کوبنده علاوه بررسوا کردن حکومت یزید به توده ناآگاه مردم درس آزادی و آزادگی دادند و بدین گونه، نهضتهای دیگری چون قیام توابین شکل گرفت و شعار نهضت امام حسین در فضای تمامی شهرها طنین افکند.

قیام عاشورا در کلام امام خمینی(ره)

امام خمینی(ره) درباره انگیزه الهی قیام امام حسین می‏فرماید: «شما ملاحظه کنید که بهترین خلق الله‏ در عصر خودش حضرت سیدالشهداء و جوانان بنی‏هاشم و اصحاب او شهید شدند. لکن وقتی در آن مجلس پلید یزید صحبت می‏شود حضرت زینب قسم می‏خورد که آن‏چه در کربلا دیدم جز پیشامدی زیبا نبود. شهادت یک انسان کامل در نظر اولیای خدا جمیل است نه برای اینکه جنگ کرده و کشته شده، برای اینکه جنگ برای خدا بوده است.»

نتایج قیام عاشورا

نهضت امام حسین(ع) آثار و تایج بزرگی در جامعه اسلامی بر جای گذاشت که از جمله، رسوا کردن هیئت حاکمه وقت بود چون بنی‏امیه به حکومت خود رنگ دینی می‏داد و جهت تثبیت موقعیت خود در جامعه می‏کوشید. ولی قیام و شهادت امام حسین بزرگترین ضربه بر پیکر این حکومت ناپاک وارد آورد.

از آثار دیگر نهضت امام حسین احیای سنت شهادت بود. پس از درگذشت پیامبر(ص) در اثر انحراف حکومت اسلامی از مسیر خود، مسلمانان کم‏کم روحیه سلحشوری را از دست دادند و به رفاه خو گرفتند، ولی قیام امام حسین این وضع را دگرگون ساخت و سنت شهادت را در جامعه اسلامی زنده کرد. قیام سیدالشهدا، سرچشمه نهضتها و قیامهای دیگری چون نهضت توابین و قیام مختار شد.

فرازهایی از زیارت اربعین

از امام صادق(ع) روایت شده که فرموده‏اند: «در روز اربعین هنگامی که روز بلند شد زیارت می‏کنی و می‏گویی: سلام بر ولی خدا و حبیب او، سلام بر خلیل خدا و بنده نجیب او، سلام بر بنده برگزیده خدا و فرزند برگزیده او، سلام بر حسین مظلوم شهید، سلام بر آقایی که در میان امواج بلا گرفتار آمد و کشته اشک روان است.