به گزارش خبرگزاری مهر، رسول صدرعاملی در چهل و یکمین نشست ماهانه مؤسسه گفتگوی ادیان با عنوان "دین در سینما" اظهار داشت: علت اینکه این فیلمها به جام و به دل ما می‌نشینند این است که در لایه‌های عمیقی از ارزشها، باورها، همدلی و همراهی و با هم بودنی می‌گویند که ما خلی سعی می‌کنیم آن را در مذهبمان اشاعه دهیم.
این کارگردان سینما با بیان اینکه ما ترسیده‌ایم از اینکه این ماجرا را تجربه کنیم. چرا که وقتی کسی مستقیماً به این سمت می‌رود بلافاصه انگشت اتهام به سمتش می‌رود که اینها می‌خواهند به خاطر پولی یا سوءاستفاده‌ای این کار را بکنند، بر لزوم آسیب شناسی جدی سینمای دینی تصریح کرد: باید یکبار دیگر در این خصوص تلاش شود و ببینیم که اگر واقعاً حکومت ما جمهوری اسلامی ایران نبود یعنی ۱۰ تا ۱۵ فیلمساز نبود که دلش بخواهد سینمای دینی کار کند؟
وی با بیان اینکه در این صورت قطعاً فیلمسازانی بودند که در این سینما مشغول به کار می‌شدند اما اینکه چرا حالا این تعداد بیشتر نشده و چرا این تعداد موجود هم ریزش کرده و فکر می‌کنند که باید با جریان روز کار کنند و نروند به این سمت باید آسیب‌شناسی شود، گفت: از سالها پیش من فکر می‌کردم که بخش عمده‌ای از مردم و جامعه ما و اعتقادات و باورها و مذهبشان است واقعاً به طور جدی دیده نشده است.
رسول صدرعاملی که اخیراً فیلم شب او برنده جایزه بهترین فیلم بلند در در جشنواره مذهب امروز ایتالیا شده است، یاد آور شد: علت حضور من در این جلسه در واقع تجربه‌ای است که طی دو سال اخیر برای برای تهیه دو فیلم شب و هر شب تنهایی داشتم و حضور در جشنواره‌هایی از این دست داشته‌ام.
این کارگردان مطرح سینما با اشاره به اینکه من سالها این دغدغه را داشتم که کاری با تم زائر انجام دهم، زائر به مفهموم عام، زائرای که می‌تواند زائر حرم علی‌ابن موسی‌الرضا (ع) باشد یا زائر مکه و مدینه یا حتی زائر واتیکان و یا معبدی در شهری دور، یاد آور شد: منظور من از زائر کسی است که با یک باور، عقیده و نیت از مبدا تا مقصد اتفاقاتی را در درون خود تجربه می‌کند. اتفاقاتی که اسمش معجزه نیست بلکه در ذهن و روح فرد رخ می‌دهد.
وی با تأکید بر اینکه نزدیک شدن به این مسئله بدون اینکه تبدیل به ریاکاری و خرافات شود، خیلی سخت است و اینکه چطوری می‌شود در سینمای دینی کار کرد و مذهب و آنچه را که باور داریم در بافت قصه گنجاند اما خیلی نمادسازی نکرد، افزود: سه سال پیش با اصغر فرهادی در این خصوص صحبت کردم و دیدم که او هم همین فکر را دارد و یکسری کار کرده است و با هم نشستیم و تعدادی قصه درآوردیم ولی نمی‌دانستیم که وقتی تصویر شود، چه می‌شود. همین هم شد و فیلم شب در جشنواره فجر سال گذشته چندان ندرخشید، اما من بلافاصله هر شب تنهایی را کار کردم که در اولین حضورش در جشنواره مونرال کانادا نقدهای مثبتی گرفت که واقعاً برایم حیرت‌انگیز بود و در نهایت نویسنده روایتی در این مورد نوشت که بعد از دیدن این فیلم آدم حسرت می‌خورد بابت اینکه ایمان نداشته باشد و ایمان چقدر می‌تواند در روند و تکامل ذهنی ما تأثیرگذار باشد.
وی با این مقدمه به مرور تاریخ سینمای مذهبی جهان پرداخت و اظهار داشت: با نگاهی به فیلمهای تاریخ سینما از فیلمسازان قدیمی چون جان فورد و حتی چارلی چاپلین می‌بینیم که فیلم‌هایمان به شدت اخلاق‌گرایانه هستند. حرف اصلی فیلمهای آغاز سینما تا یک دوره‌ای قبل از نئورئالیسم ایتالیا این است که اخلاق مهم است و خوب چیست و بد چیست و در حقیقت حرف این سینما آن چیزی است که در همه ادیان مشترک است اینکه دروغ نباید گفت، عدالت را باید برقرار کرد، باید با هم ارتباط صمیمانه و صادقانه داشتبه باشیم و از خیلی چیزها پرهیز کنیم.
صدرعاملی با بیان این مسئله که ۸۰ تا ۹۰ درصد ادیان کلیات یکسانی دارند و بعد در زیرشاخه‌ها کمی تخصصی‌تر می‌شوند به جمله‌ای از امام خمینی (ره) اشاره کرد که "اگر امروز همه ۱۲۴ هزار پیغمبر ما زنده و کنار هم بودند هیچ مشکلی با هم نداشتند"، تصریح کرد: من این مسئله را در جشنواره ایتالیا دیدم. جشنواره فیلمهای مذهبی که هر دو سال یکبار تمام فیلمهای مذهبی را از تمامی ادیان و باورها جمع می‌کند و شما طی ۱۰ روز در این جشنواره فیلمسازانی را می‌ببینید که با جان و دل در ارتباط با عقایدشان، مذهبشان و باورهایشان تلاش کرده‌اند. گرچه در نهایت به این واقعیت می‌رسید که تمام این فیلمها در انتها از یک روح برخوردارند به طوریکه انگار یک مسیر بیشتر وجود ندارد.
وی گفت: در این جشنواره فیلمها کاملاً حساب شده انتخاب می‌شوند چون راز ماندگاری فیلم این است که نیت و فکر انسان روی پرده متجلی می‌شود و هر کاری کنی نمی‌توانی آن را مخفی کنی. وقتی شما زائر هستید با هر مذهب و آیینی از ابتدایی که نیت می‌کنید در واقع به نظر می‌رسد تغییراتی نامحسوس و بعد محسوس در ناخودآگاه شما و حتی خودآگاهتان اتفاق می‌افتد و در نهایت حتی اگر هیچ باوری هم نداشته باشید با وارد شدن به آن فضای مقصد یک انرژی غریبی رویتان تأثیر می‌گذارد و در اینجا است که شما به رنج دیگران فکر می‌کنید و دیگران به شما و چرا ما نباید بتوانیم این ایده را سینما کنیم؟
صدرعاملی با بیان اینکه سینمای ما در سال ۵۷ یکبار دیگر اختراع و کشف شد، به اهمیت یافتن سینمای جنگ و دفاع مقدس اشاره کرد و افزود: در این مدت دیگر ارزشها کمرنگ‌تر شد من جمله اینکه ما به عنوان یک جامعه ائدئولوژیک که می‌خواهد مبتنی بر قوانینن اسلام و ضوابطش کار کند چه جوری کار کنیم که مخاطب عام داشته باشیم و چطور کار کنیم که زمانی که اگر کسی حتی زیاد با این داستان موافق نیست جذب شود؟ دولت هم این را فهمیده است و شروع کرد در چهار سال گذشته به سفارش دادن، اما بحث من با مسئولان این بود که شما وقتی سفارش می‌دهید چیزی از آن در نمی‌آید و نمونه‌اش هم یکی دو فیلم در جشنواره فیلم فجر همین امسال بود.
این کارگردان با اشاره به اینکه فیلم قائل یک ایده و یک تفکر است که از یک آدم شروع می‌شود و بعد منتشر می‌شود به گروهی که می‌خواهد با او کار کند، یاد آور شد: در دوران بعد از انقلاب خیلی سعی شده که سینمای دینی وجود داشته باشد اما همچنین موفقیت لازم کسب نشده است. دو فیلمی که من ساختم فقط ۲۰ درصد آنچه بوده که در ذهن من می‌گذشته و سعی دارم این موضوع را ادامه دهم که هر جای دنیا و ایران و با هر فرهنگی هر کسی بتواند با آن ارتباط خوب و منطقی برقرار کند.
صدرعاملی با اشاره به ضعیف‌تر شدن روز به روز بنیان خانواده در جامعه گفت: ما هر روز درصد خوفناک طلاق را می‌شنویم ولی تردید نکنید که اگر ۱۰ فیلم عاشقانه خوب داشتیم این درصد خیلی کمتر بود. ما مانع به نمایش درآمدن این ماجرا شده‌ایم که یک دختر و پسر ۱۸، ۱۹ ساله با حفظ همه اصول علاقه‌مند شوند و ازدواج کنند، به طوریکه وقتی تماشاچی از سینما بیرون می‌آید دلش بخواهد ازدواج کند. نمی‌دانم در مورد سینمای دینی چه می‌شود گفت، فقط می‌توانم بگویم چه کارهایی نکرده‌ایم.
وی افزود: وقتی صحبت از سینمای دینی می‌شود معنی‌اش این نیست که حتماً حرم امام رضا (ع) یا مکه و مدینه یا واتیکان و یا هر جای دیگری را نشان دهیم بلکه می‌شود بدون این نمادها و با پرداختن به کاراکترها و نزدیک شدن به ذهن آدمهای واقعی جامعه، واقعاً سیستمهای دینی درجه یکی در جهان داشت.
نشست "دین در سینما" سه‌شنبه ۲۹ بهمن از ساعت ۳۰/۱۶ تا ۱۸ با حضور رسول صدرعاملی، سید محمد علی ابطحی رئیس مؤسسه گفتگوی ادیان و جمعی از اقلیتهای مذهبی در محل مؤسسه برگزار شد.
نظر شما