فرهای در ابتدای این نشست گفت: تصمیم ما این بود که در اولین اقدام بعد از بازگشت از برلین به جای نشست مطبوعاتی "درباره الی" در جشنواره فیلم فجر که به دلیل سفر ما به برلین برگزار نشد، یک نشست برگزار کنیم. اینکه فیلم از یک سو در ایران مورد توجه قرار گرفت و از سوی دیگر جایزه برلین را به دست آورد نشان داد نگاه مخاطب فارسیزبان چندان با دیدگاه جشنواره برلین متفاوت نیست و این نکته برای من با ارزش بود.
کارگردان "درباره الی" درمورد حضور فیلم در جشنواره برلین و دریافت جایزه خرس نقرهای بهترین کارگردانی، گفت: وقتی به برلین رفتیم منتظر دریافت جایزه نبودم و قصد داشتیم بلیت برگشت به تهران را بگیریم. بلیت جور نشد و ما در برلین ماندیم تا اینکه در مراسم اختتامیه جایزه به "درباره الی" اهدا شد.
او درباره نقدهای نوشته شده درباره این فیلم در روزنامههای آلمانی، گفت: انتشار برخی نقدها در مطبوعات آلمانی برایم جای خوشحالی داشت. در تعدادی از این نقدها به منحنی فیلمنامه، طراحی صحنه و لباس، میزانسن و کیفیت صدا اشاره شده بود که نشان میدهد نگاهها به "درباره الی" به دور از حاشیهها بوده و مسائل کلیتر سینمای ایران مورد توجه قرار گرفته است.
او با تاکید بر اینکه هیچ فیلمی نمیتواند تصویری کلی از یک کشور ارائه دهد، گفت: فیلم من در هیچ کجا تعهد نداده دایرةالمعارف ایران باشد. اصلاً فکر نمیکنم هیچ فیلمی بتواند شناخت کامل از یک کشور ارائه دهد و نقدهایی که از این جنبه به فیلم میپرداخت، آزاردهنده بود.
کارگردان برگزیده بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر با اشاره به اینکه میتوان به قصه و اتفاق فیلم "درباره الی" فراتر از مرزهای ایران نگاه کرد، گفت: "درباره الی" داعیه این را ندارد که فقط داستان گروه خاص از مردم را در ایران بیان میکند. این قصه میتواند هر کجا اتفاق بیفتد، فقط واکنشهای افراد در مقابل اتفاقات و به طور خاص قضاوتها فرق میکند. این نوع نگاه به فیلم که در بازخوردها مشاهده میشد، جایزه ای بزرگتر از آنچه بود که در اختتامیه برلین گرفتم.
فرهادی درباره سکوت خود در دورهای که فیلم برای پخش دچار مشکل شده بود، گفت: شاید در آن مقطع برای اهالی مطبوعات این سوال مطرح شد که چرا فرهادی ساکت است؟ برخی نیز به نامهای که برای "دایره زنگی" نوشته بودم اشاره میکرد. در آن مورد این اقدام را انجام دادم، چون مشکل مشخص بود و به بنبست رسیده بودیم و اقدامی مانند نگارش نامه میتوانست راهگشا باشد.
او ادامه داد: در مورد "درباره الی" شرایط کاملاًٌ متفاوت بود. صورت مسئله این فیلم لاینحل به نظر نمیرسید. خوشبین بودم این مشکل حل خواهد شد و از همین رو دلیلی نمیدیدم بیجهت مسئله را بزرگ کنم. زمانی که مشکلات فیلم آغاز شد پیش از آنکه من اقدامی انجام دهیم متوجه شدم از سوی بنیاد سینمایی فارابی، وزارت ارشاد، خانه سینما و اهالی سینما تلاشهایی برای رفع مشکل فیلم آغاز شده است.
فرهادی با تشکر از تمامی کسانی که او را در رفع مشکل این فیلم کمک کردند، گفت: کسی را ندیدم که در پروسه قبل از نمایش فیلم بگوید از خیر نمایش این کار بگذر و آن رها کن. همه امیدواری میدادند مسئله جدی نیست. افرادی از اهالی سینما برای رفع مشکل این فیلم پا پیش گذاشتند که اصلاً با آنها ارتباطی از نزدیک نداشتم و بالاخره با کمک جواد شمقدری و آقای احمدینژاد رئیس جمهوری مسئله فیلم به بهترین شکل حل شد.
او درباره کمکهایی که مطبوعات در زمینه اکران این فیلم انجام داده است، گفت: سوءتفاهمی در کنفرانس خبری فیلم در برلین رخ داد که برایم ناراحتکننده بود. انتقادی که در آن کنفرانس از مطبوعات صورت گرفت، متوجه مطبوعات ایرانی نبود. زمانی که ما به برلین رفتیم تصور نمیکردم از حاشیههای کار در آنجا خبری باشد، اما پس از حضور در این جشنواره متوجه شدم حواشی در آنجا اغراقآمیزتر از داخل کشور وجود دارد.
او ادامه داد: یکی از مهمترین روزنامههای آلمان یک صفحه کامل خود را به حاشیههای فیلم اختصاص داده بود. در این جو ما در نشست مطبوعاتی فیلم حاضر شدیم. برخلاف اینکه تصور میشد در این نشست بخش عمدهای از سوالها موجه این حواشی باشد، فقط دو سه نفر به این سوالات حاشیهای پرداختند و باقی در مورد خود فیلم سوالهایی را مطرح کردند.
وی در مورد سوالاتی که از سوی خبرنگاران در برلین مطرح شد، گفت: یکی از خبرنگاران از من پرسید به چه دلیل در ابتدای فیلم خود "به نام خدا" گذاشتهای و این را نشانهای برای وجود دیکتاتوری دانست. پاسخی که من به این خبرنگار دادم نشان داد من نگاه دیکتاتوری را در کلام او میبینم. سوالاتی از این دست در برلین چند بار مطرح شد، از جمله اینکه پس از مراسم اختتامیه از من پرسیده شد در فیلمهای ایرانی تا چه حد به دولت باج داده میشود، من به تمامی این سوالات پاسخهایی دادم که به خوبی نادرستی تفکر موجود در آن را عیان کند.
فرهادی یادآور شد که 90 درصد سوالها و دیدگاههای مطبوعاتی در آلمان به این شکل بود و باقی صادقانه با فیلم او برخورد کردهاند.
کارگردان "رقص در غبار" درباره جوی که از سوی مطبوعات در داخل کشور ایجاد شد، گفت: بچههای مطبوعات در ایران قبل و بعد از نمایش فیلم در ایران بسیار خوب کار را پوشش دادند. آنها یک کار بزرگ کردند و فیلم را بدون حاشیههایش دیدند.
فرهادی با اشاره به اینکه فیلمهای او واقعگرایانه است، گفت: ترجیح میدهم به جای گفتن کلمه تلخ از واقعبینی استفاده کنم زیرا تصور میکنم فیلمهای من دارای چنین فضایی است. بازیگران با درک این مسئله در این پروژه حضور داشتند و آنان به حدی برای این کار زحمت کشیدند که گریمور مجبور شد در روزهای پایانی کار برای حفظ راکورد بخش از موهای مریلا زارعی، رعنا آزادیور و مانی حقیقی را که سفید شده بود، رنگ کند.
او درباره نوع بازی بازیگران و نزدیکی فضای فیلم به زندی واقعی، گفت: لحظهای که کار میکنم از ناخوداگاهم فرمان میبرم، از همین رو پاسخ دادن به این سوال برایم سخت است، اما در نگاهی کلی میتوانم بگویم من این کار را همانند سفر یک گروه دوست به شمال دیدم که کارهای آنان با دوربین مخفی ضبط میشود.
فرهادی ادامه داد: من نمیخواستم حضور دوربین حس شود و مایل بودم شخصیتها بیواسطه با تماشاگر ارتباط برقرار کنند. آنچه میتوانست در این زمینه تاثیرگذار باشد، میزانسن، دکوپاژ و نوع بازیها بود. بازی با "دز" بالا باعث میشد وجود دوربین به رخ کشیده شود. به همین خاطر کار ما این بود که تمرین کنیم تا فیلم فضایی شبیه دوربین مخفی بیابد و تا قبل از روز کلید خوردن فیلم این مسئله جا افتاد.
فرهادی یادآور شد: بخش عمدهای از بازیها براساس آنچه در تمرینات دو ماهه مطرح شده بود، به دست آمد و برای رسیدن به فضایی مناسبتر از بچهها خواستم تا هر یک در نقش دیگری ظاهر شود تا احساسات طرف مقابل خود را درک کند.
سیدمحمود رضوی نیز درباره اقدامات انجام شده برای اکران این فیلم، گفت: تولید "درباره الی" اولین کار من و موسسه سیمای مهر در زمینه تهیه فیلم در سینما بود. کار سختی برای تولید این فیلم داشتیم که همراهیها و همدلیهای اصغر فرهادی در زمان تولید کمک زیادی کرد.
او ادامه داد: بسیار خوشحالم با کارگردانی کار کردیم که کارش را به درستی بلد بود و یک محصول خوب به سینمای ایران و نمایندهای خوب به جهان عرضه کرده است.
رضوی تاکید کرد: یکی از دلایلی که موجب شد این فیلمنامه را برای ساخت انتخاب کنیم وجود جنبههای اخلاقی و فرهنگی در کار بود که میتوانست برای مخاطب مطرح شود. ما میخواستیم فیلمی بسازیم که مردم آن را ببینند، زیرا معتقدم ساخت فیلمی که مردم آن را نبینند اصلیترین بخش خود را باخته است.
تهیهکننده "درباره الی" گفت: واکنشها نسبت به این فیلم در جشنواره فجر مشخص کرد انتخاب من درست بوده است. در سالهای اخیر فیلمهایی که سیمرغ بلورین بهترین تماشاگر را در جشنواره فیلم فجر دریافت کردهاند، در اکران عمومی نیز جزو کارهای پرمخاطب بودهاند و تصور میکنم "درباره الی" نیز چنین شرایطی داشته باشد.
رضوی درباره اقدامات انجام شده برای اکران این فیلم، گفت: مشکلی برای اکران فیلم نداریم و پیگیریها را برای اکران آن در نوروز یا تابستان 88 انجام دادهایم، اما هنوز قطعی نشده است.
مریلا زارعی درباره این فیلم گفت: فارغ از اینکه بازیگر "درباره الی" هستم و در گروه تولید این کار حضور دارم، به این کار به عنوان یک افتخار ملی نگاه میکنم و از اینکه در کنار آثار قدرتمند جهانی به رقابت با آنها پرداخت، به این اثر افتخار میکنم.
او درباره نحوه بازیگری در "درباره الی" گفت: در این فیلم از ما خواسته شده بود بازیهایمان به زندگی نزدیک باشد، اما تفاوت این کار با زندگی این بود که وقتی اتفاقی در زندگی رخ میدهد برای چند روز محدود روی روحیه افراد تاثیر دارد، اما در مورد "درباره الی" ما در یک مدت زمانی طولانی باید حسی واحد را حفظ میکردیم که این مسئله کار ما را دشوار کرده بود.
زارعی با اشاره به تاثیر فرهادی در ایجاد حس درست و متناسب با کار در این فیلم گفت: اصغر فرهادی به کار تمامی بازیگران نظارت کامل داشت و اجازه نمیداد صورتهای ما به عنوان بازیگران فیلم نشاندهنده آن چیزی باشد که در ادامه برای شخصیتها رخ میدهد.
بازیگر فیلم "درباره الی" در مورد تعدد بازیگران در این کار گفت: تربیت حرفهای در سینمای ایران بازیگران را به سمتی پیش میبرد که بیشتر دیده شده و برای تماشاگر محبوبتر باشد، اما من از تجربیات بدیع و جذاب استقبال میکنم. من به فرهادی به واسطه همکاری که پیش از این در اپیزودی از "داستان یک شهر" داشتیم اعتماد کردم و میدانستم او بازیگر را از حسهای کلیشهای دور میکند.
او ادامه داد: من با در نظر گرفتن خواسته کارگردان روی خودم کار کردم تا به آنچه هدف اصلی گروه است نزدیک شویم. ما مدتها قبل از شروع فیلمبرداری کنار هم جمع شدیم تا گروه بازیگری به معنای واقعی شکل گروه به خود بگیرد و نکته قابل توجه برای من این بود که آقای فرهادی چگونه هفت هشت بازیگر را که همگی در صحنههایی مشترک حضور داشتند، به دقت زیر نظر میگرفت و از آنان غافل نمیشد.
شهاب حسینی نیز در مورد نوع نقشآفرینیها در "درباره الی" گفت: برای آنکه نقشآفرینی در "درباره الی" به اشک و آه و عذاب وجدان و فیلم هندی تبدیل نشود باید پروسهای طولانی را میگذراندم تا به بازی نکردن برسم. این کار برایم سخت بود، زیرا این بار باید در فیلم بازی نمیکردم.
حسینی با اشاره به اینکه این اتفاق در جریان تمرینات فیلم رخ داد، گفت: در تمرینات گام به گام پیش رفتم تا به شخصیت نزدیک شوم. در این زمان دریافتم احمد پسری ایرانی است که در آلمان زندگی کرده و از همسرش جدا شده و حالا میخواهد دوباره ازدواج کند. ایرانیهایی دیده بودم که سالها در خارج از ایران زندگی میکردند، اما از فرهنگ ایرانی دور نشده بودند. از نگاه من احمد چنین شخصیتی داشت.
او ادامه داد: بعضی سکانسها را با اینکه در فیلم وجود نداشت برای عمق بخشیدن به کار در طول تمرینات، تمرین میکردیم تا باعث ایجاد خاطرهای مشترک بین ما شود. به عنوان مثال من سکانسی را با سپیده تمرین کردم که از آلمان به او زنگ میزنم و میگویم میخواهم به ایران بیایم و ازدواج کنم. این تمرینات در شکلگیری فضای کار کمک زیادی به ما کرد.
حسینی همچنین گفت: من "درباره الی" را بازی نکردم، بلکه با این کار زندگی کردم. نکته جالب در مورد فیلم این بود که در مواجهه ابتدایی با آن تصور میشد کاری باشد که با توجه به لوکیشن محدود و حضور هفت هشت بازیگر در مدت 20 روز ساخته شود، اما "درباره الی" 75 روز فیلمبرداری به همراه دو ماه تمرین داشت و این نکات است که فیلم فرهادی را مقبولیتی جهانی بخشیده است.
پیمان معادی درباره حضور مقابل دوربین فرهادی گفت: هیچگاه چندان دغدغه بازیگری نداشتم و پیشنهادهایی را هم که مطرح میشد جدی نمیگرفتم. اما وقتی فرهادی با من تماس گرفت و خواست در این نقش بازی کنم، اتفاقی عجیب بود که همچنان آن شوق اولیه را در خودم احساس میکنم.
وی با اشاره به اینکه از ابتدا برای بازی در این فیلم چندان نگرانی نداشته افزود: خیلی خوشحالم که این همکاری را با آقای فرهادی داشتم و برخلاف اینکه از ابتدا اغلب افراد تصور میکردند من باید با ترس زیاد سراغ این کار بروم، چندان نگران نبودم و مطمئن بودم آقای فرهادی به خوبی کار خود را میداند و به انتخاب او اعتماد داشتم.
معادی که پیش از این به عنوان فیلمنامهنویس در سینما شناخته شده ادامه داد: روز اول که با آقای فرهادی درباره این نقش صحبت کردم از قالب فیلمنامهنویس درآمدم. اتودهای جالبی در جریان تمرینها میزدیم که در آن به بخشهایی که در فیلمنامه نبود میپرداختیم.
بازیگر "درباره الی" گفت: این شیوه کار برای من به عنوان فیلمنامهنویس نیز جذابیت بسیار داشت، اما این شخصیت فیلمنامهنویس قبل از شروع کار کنار گذاشته شده بود و من به عنوان بازیگر در "درباره الی" حضور داشتم.
صابر ابر نیز در مورد بازی در فیلم فرهادی گفت: تردیدی نداشتم که میخواهم در این فیلم بازی کنم و مدت زمان کوتاه بازیام اهمیت نداشت. علیرضا شخصیتی است که تاثیرش را حتی در مدت زمان اندک حضورش در مقابل دوربین روی تماشاگر میگذارد.
وی ادامه داد: تجربه بازیگری در این فیلم اتفاقی خاص بود و جنس بازی خاصی را طلب میکرد. ما اتفاقات را دراین فیلم زندگی میکردیم و همراه با فیلم جلو میرفتیم. با وجود آنکه بازی من مربوط به بخشی کوتاه از کار میشد اما از ابتدا سر صحنه حاضر میشدم و جنس جدیدی از بازی کار را در سینما تجربه کردم.
بازیگر نقش علیرضا در "درباره الی" افزود: یکی از مسائلی که به بازی من در این فیلم کمک بسیاری کرد تمرین کردن صحنههایی بود که در فیلمنامه وجود نداشت. من و خانم علیدوستی با آنکه مقابل هم بازی نداشتیم اما در تمرینها با هم صحبت میکردیم و یکبار در اتودی که میزدیم صحنهای را تمرین کردیم که من به در خانه خانم علیدوستی میروم و او حرفهای من را گوش نمیدهد. این تمرین 40 دقیقه طول کشید و پس از آن دریافتم که این نقش را باید به چه نحو بازی کنم.
ابر درباره نحوه ورودش به قصه "درباره الی" گفت: من از زمانی وارد فیلم میشوم که قصه در اوج است و از همین رو نمیتوانستم بخشی را به عنوان سکانس اصلی متصور شوم و باقی کار را نسبت به آن بچینم. همه اینها ویژگی کار من در "درباره الی" محسوب میشد.
نظر شما