علتهای احتمالی در فلسفه ذهن

زمان­مندی مرتبط با علت­ها و معلول هم مهم است. یک علت بر معلول خود مقدم است. اما همان­گونه که هیوم اشاره می کند اگر یک علت بر معلولش مقدم باشد یک شکاف زمانی یا مرز زمانی میان بروز علت و آغاز معلول وجود دارد. پدیده علّی ( یا جزء پدیده) قبل از بروز معلول وجود دارد. اما چگونه است که یک پدیدۀ کامل بر پدیده­ای که هم­اکنون به وجود می­آید تاثیر می­گذارد؟

در مقابل اگر پدیدۀ علّی و معلولش از جهت زمانی هم­زمان یا متداخل باشند به نظر می­رسد که جزء پدیدۀ علّی که بعد از شروع معلول رخ می­دهد نمی­تواند با بروز معلول محقق شود. فرض کنید که شما با فشار به پدال گاز باعث حرکت ماشین­تان می شوید. آیا شما ابتدا به پدال گاز فشار وارد می­کنید و آن­گاه ماشین حرکت می کند؟ فشار بر پدال گاز و حرکت ماشین در واقع هم­زمان هستند. شما البته ابتدا قصد کرده­اید بر پدال گاز فشار وارد کنید و پس از آن ماشین حرکت کرده است. با این همه ماشین با قصد شما شروع به حرکت کرده است تا از فشار شما بر پدال گاز به حرکت درآمده است.

اگر شما این تصویر سنتی هیوم از علت پدیده را با تصور "شبکۀ قدرت" مارتین جایگزین کنید این دل­نگرانی کاهش می­یابد. پدیده­ها ابرازهای متقابل گرایش­های مختلف هستند. گرایش­های مختلف با رشته­های خود قرار ندارند. این مدل، مدل پیوندهای یک زنجیر نیست بلکه مدل دوکارت­بازی است که از طریق حمایت متقابل یکی بر میز بازی بالا باقی می­ماند.

در مورد علت "احتمال­گرایانه" چه ؟: در مورد روابط علّی که در آن­ها علل آشکارا معلول­ها را تنها با احتمال مشخصی به­وجود می­آورند. نظریۀ کوانتوم به ما می­گوید که علت احتمال­گرایانه یک قاعده است بیش و پیش از آن­که استثنا محسوب شود.

فیلسوفانی که از تبیین­های علت مبتنی بر قوانین حمایت می­کنند علت احتمالی را با ارائۀ احتمالات به صورت قوانین، تبیین می­کنند. این نکته چه شباهتی با تبیین گرایش­محور دارد؟ در این­جا یک احتمال وجود دارد. هر کیفیتی یک قابلیت گرایش کاملاً مشخصی را دارا است. این قابلیت گرایش خود را از طریق خاص ارائه می­کند مشروط به آن­که انواع مشخصی از گرایش­های مختلف موجود باشند (و "موانع" غایب باشند) با این همه این امکان وجود دارد که کیفیات بنیادین (یا پاره­ای از آن­ها) در حال نوسان باشند.

ممکن است به نظر رسد که تغییر در موقعیت احتمال از اجرای علی (یا ابرازهای گرایشی) به کیفیات به ما چیزی عطا نمی­کند. البته ما تا این اندازه مطمئن نیستیم. تصدیق می­کنیم که نوسان کیفیت پدیده­ای جالب­توجه است. با این همه، این نکته از این ایده که کیفیات بسیار مشابه - با گرایش­های مختلف - به صورت متفاوتی در موفقیت­های متفاوت ابراز می­کنند کم­تر جای تعجب دارد.