این گروه شامل آنت بنینگ و آلفره وودارد بازیگر، فرانک پیرسن و فیل رابینسن فیلمنامهنویس و کارگردان، ویلیام هوربرگ و تام پولاک تهیهکننده، الن هرینگتن مدیر اجرایی نمایشگاهها و رویدادهای ویژه آکادمی و جیمز لانگلی مستندساز بودند.
هیئت نمایندگی آکادمی در این سفر ضمن دیدار با همتایان خود در چند سمینار، جلسات پرسش و پاسخ و برنامههای نمایش فیلم شرکت کردند و سفری نیز به اصفهان و شیراز داشتند. گنیس و بنینگ پس از بازگشت به لس آنجلس در گفتگو با هالیوود ریپورتر درباره سفر خود به ایران و سینمای ایران صحبت کردهاند.
* ایده سفر به ایران از کجا آمد؟
ـ سید گنیس: حدود پنج سال پیش فرانک پیرسن و فیل رابینسن ایده ایجاد یک برنامه بینالمللی برای آشنایی با دیگر اجتماعات سینمایی در سراسر دنیا را طرح کردند. ما یک سازمان بینالمللی هستیم نه یک سازمان آمریکایی یا هالیوودی. بنابراین منطق این بود که از دیگر نقاط دنیا دیدار کنیم. یکی از کشورهای مورد نظر ایران بود. قرار بود همان زمان به ایران سفر کنیم، اما شرایط فراهم نشد و در عوض یک هیئت نمایندگی از آکادمی به ویتنام سفر کرد، اما آکادمی همچنان روی جزئیات سفر به ایران کار میکرد.
آنت بنینگ در محوطه موزه سینما
* خانه سینما میزبان شما بود. این سازمان را چطور توصیف میکنید؟
ـ گنیس: خانه سینما چیزی شبیه آکادمی است، مثل یک سازمان خواهر میماند. خانه سینما مانند آکادمی متشکل از هنرمندان رشتههای مختلف است با این تفاوت که نمایندگان انجمنهای مختلف هستند؛ انجمن فیلمنامهنویسان، انجمن کارگردانان و انجمن بازیگران. آنها مانند آکادمی شاخه شاخه نیستند، انجمن هستند. خانه سینما مکانی برای این انجمنها و اعضای آن است تا درباره مشکلات خود در حوزه فیلمسازی صحبت کنند.
* برای این سفر با وزارت خارجه ایران هماهنگی شده بود؟
- گنیس: وزارت خارجه ایران در این سفر دخالتی نداشت. آنها در جریان سفر ما بودند و با آن مشکلی نداشتند. تنها در این حد. هیچ توطئه سیاسی یا چیزی شبیه آن در میان نبود.
* همزمان با سفر هیئت نمایندگان اسکار به ایران مشاور هنری رئیس جمهوری ایران خواهان عذرخواهی شما شد.
ـ آنت بنینگ: ما حرفهای او را شنیدیم، اما تاثیر چندانی روی کار ما نداشت. ما برای انجام تبادلات فرهنگی به ایران سفر کرده بودیم. ما با سیاست کاری نداشتیم و انگیزههای سیاسی هم نداشتیم. برابر با برنامه قرار بود با همتایان خود چهار جلسه داشته باشیم که این جلسهها برگزار شد.
* افرادی که با شما دیدار کردند خواستههایی داشتند؟
- بنینگ: نه، آنها چیزی از ما نمیخواستند. ما فقط درباره سینما حرف میزدیم. جلسههای نمایش فیلم داشتیم، همینطور جلسههای پرسش و پاسخ. از نخستین کسانی که در جلسههای اول دیدیم بازیگری (امین تارخ) بود که در تهران کلاس آموزش بازیگری دارد. بلافاصله به او گفتم، "میتوانم موسسه شما را ببینم؟". بازدید بسیار جالبی بود. این مدرسه بازیگری به لحاظ نوع کار برای هر بازیگر آمریکایی آشنا به نظر میرسد.
آنها روی بداههپردازی و حقیقت احساسی کار میکنند. آنها یوگا کار میکنند. تمرین صدا و گویش انجام میدهند. روی حافظه احساسی کار میکنند. آنها تمام کارهایی را انجام میدهند که ما انجام میدهیم. نکته قابل توجه برای کسانی که سینمای معاصر ایران را میشناسند، واقعیت بازیگری و طبیعتگرایی در بهترین فیلمهای ایرانی است. اینکه ایرانیها چطور این کار را انجام میدهند چیزی بود که همه ما دوست داشتیم با آن آشنا شویم.
* ایرانیها تا چه حد با شما و کارهای هر یک از شما آشنا بودند؟
ـ گنیس: نکته عجیب این بود که آنها تنها به فیلمهای ما اشاره نمیکردند. آنها سینمای آمریکا را دنبال میکنند، چه به حالت عادی و چه به صورت زیرزمینی. آنها همه ما را میشناختند، "بادبادکباز" بیل هوربرگ را میشناختند، همینطور فیلمهای آنت بنینگ و آلفره وودارد. حتی در خیابان یک نسخه از DVD "آقای دیدز" را دیدم که خودم کار کردهام. ایرانیها به راحتی به فیلمها دسترسی دارند.
* آنها در جریان مراسم اسکار اخیر بودند؟
ـ بنینگ: بله، کاملا در جریان بودند.
ـ گنیس: ایرانیها مراسم را دیده بودند و تصور میکنم از پیروزی "میلیونر زاغهنشین" خوشحال بودند.
ـ بنینگ: جوایز آکادمی برای آنها مهم است و ما نیز اعلام کردیم هر کار از دستمان بربیاید برای همتایان ایرانی انجام میدهیم تا نه تنها در جوایز اسکار بلکه در جشنوارههای سینمایی ما مشارکت داشته باشند. ما دوست داریم آنها راحتتر به آمریکا سفر کنند.
ـ گنیس: چهار نفر از ما ـ بنینگ، خودم، رابینسن و پیرسن ـ عضو هیئت رئیسه آکادمی هستیم و در این موضع درباره روند کاری آکادمی با همتایان خود صحبت کردیم.
ـ بنینگ: ایرانیها درباره نحوه عضویت در آکادمی و معیارهای آن همینطور قوانین فیلم غیر انگلیسیزبان بسیار کنجکاو بودند.
* نکته غافلگیرکننده آنچه از سینمای ایران آموختید چه بود؟
ـ گنیس: سینمای ایران پررونق و سرزنده است. آنها همیشه در حال فیلمسازی هستند و هر چند تمام این فیلمها لزوما در ایران پخش نمیشود، اما در اروپا و آسیا به نمایش درمیآید و همیشه نیز برنده جایزه میشوند.
ـ بنینگ: گذشته از این، بسیاری فیلمهای مستند در ایران ساخته میشود. برداشت من این است که فیلمسازان ایرانی دائم بین ساخت فیلمهای داستانی و مستند در حرکت هستند. یکی از مزایای فیلمهای داستانی آنها این است که فضایی مستند دارند.
ـ گنیس: وقتی به آمریکا برگشتیم متوجه شدیم "درباره الی" ـ یکی از فیلمهایی که در ایران دیدیم ـ قرار است در جشنواره فیلم ترایبکا پخش شود.
ـ بنینگ: اصغر فرهادی برای این فیلم برنده جایزه بهترین کارگردانی از جشنواره برلین شد. "درباره الی" پیش از این در اروپای غربی سر و صدای زیادی به پا کرده و فیلمی بسیار عالی است. سید (گنیس) و من درباره این همه استعداد در این فیلم صحبت کردیم که حسی از ایران معاصر به تماشاگران میدهد.
* واکنش ایرانیها به فیلمهایی که نمایش دادید چطور بود؟
ـ بنینگ: تمام فیلمها با واکنش بسیار خوب روبرو شد. برای ما همین که در دل تهران میتوانستیم فیلمهای آمریکایی را نمایش بدهیم بسیار فوقالعاده بود. این یک گام بلند بود. تمام کسانی که در جلسههای نمایش فیلم حضور داشتند علاقمند سینما بودند و سئوالهای جالب و مفید درباره روند ساخت این فیلمها میپرسیدند.
ـ گنیس: سئوالهای آنها همان سئوالهایی بود که اینجا در آمریکا فیلمسازان درباره روند ساخت یک فیلم میپرسند. ایرانیها به اندازه ما درباره طیف فیلمسازی و توزیع کنجکاو هستند.
* زنان در صنعت فیلمسازی ایران چه جایگاهی دارند؟
ـ تعداد زیادی فیلمساز زن در سینمای ایران فعال هستند، همینطور تعداد زیادی مستندساز زن. یکی از چهرههای پرقدرت خانه سینما یک تهیهکننده زن است که در ساخت و تولید فیلم و نمایش آن در خارج از ایران بسیار فعال است. بنابراین زنان در تمام سطوح سینمای ایران فعال هستند. ما میخواهیم شرایط سفر تمام دستاندرکاران سینمای ایران به آمریکا فراهم شود و تصور میکنم وقتی صحبت از بازیگران زن میشود قضیه بسیار حساس است. ما میخواهیم ارتباط ما ادامه داشته باشد تا شرایط تبادلات فرهنگی آسانتر شود و ادامه پیدا کند.
نظر شما