به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت امور اقتصادی و دارایی، سید شمس الدین حسینی وزیر امور اقتصادی و دارایی به چندین پرسش درباره چگونگی اصلاح الگوی مصرف در کشور پاسخ داده است.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا نامگذاری سال جدید از سوی مقام معظم رهبری با عنوان حرکت به سوی اصلاح الگوی مصرف راه را برای اجرای طرح تحول اقتصادی هموارتر خواهد کرد؟ اظهار داشت: مقام معظم رهبری طی چند سال اخیر در حوزههای کلان و به ویژه حوزههای اقتصادی مملکت رهنمودهایی داشتند که از جمله آنها ابلاغ سند چشمانداز و سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی است.
وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود: این ابتکار عمل و به ویژه رهنمود اخیر ایشان درخصوص اصلاح الگوی مصرف، مسیر اجرای بسیاری از این سیاستها را هموار ساخته است؛ به نحوی که امروز ساختار مدیریت و تقسیم وظایف بین دولت و مردم در زمینه اداره امور اقتصادی مشخص شده است.
وی تصریح کرد: امروز اگر از توسعه اقتصادی و توسعه پایدار سخن میگوئیم، باید این نکته را در نظر بگیریم که آیا فرآیند "تولید ـ درآمد" در کشور ما فرآیندی پایدار است یا خیر.
حسینی افزود: خانوادهای را در نظر بگیرید که اعضای خانواده با فروش لوازم و یا اثاثیه و یا خانه خود درآمد کسب میکند. بدون تردید، این شرایط پایدار نخواهد بود و ثروت این خانواده روزی به پایان خواهد رسید.
وی سپس با اشاره به مصداق این مثال، به وضعیت جامعه کنونی ما گفت: الگوی مصرف در شکل کلان نیز به همین معناست، ممکن است امروز با فروش ثروت، رفاه به دست آوریم، اما آیا میتوان برای همیشه این تجربه را تکرار کرد، قطعا این طور نیست، زیرا منابع و ثروت ملی نیز محدود هستند و باید به فکر توسعه پایدار باشیم.
وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود: اصلاح الگوی مصرف یعنی به بهترین شکل استفاده کردن از منابع و قطعا اجرای اصلاح الگوی مصرف، پلکان ترقی و دستیابی به سند چشمانداز است.
وی در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه همه میدانیم که دولت یک مصرفکننده بزرگ است، اما آیا خود دولت قصد ندارد با اصلاح رفتارهای مصرفی خود به عنوان یک الگو در جامعه عمل کند، اظهار داشت: دولت علاوه بر نقش اجرایی در کشور نقش سیاستگذاری نیز دارد از این رو باید به این مسئله با دو رویکرد نگریست.
وی ادامه داد: کارکنان دولت در تبیین اصلاح الگوی مصرف دو بعد رفتاری را باید مدنظر قرار دهند. بعد اول مربوط به رابطه شخصی ما به عنوان کارکنان دولت با موضوع مصرف است، زیرا هر یک از ما به عنوان یکی از افراد جامعه، مصرفکننده منابع هستیم و باید در این زمینه دقت کنیم تا در زندگی فردی خود به خوبی الگوی مصرف درست و به اندازه را اجرایی کنیم.
وی اضافه کرد: بعد دیگر مربوط به اثرگذاری ما به عنوان کارکنان دولت در رفتار سایر افراد جامعه است، رفتار ما روی زمان و چگونگی مصرف منابع توسط مردم که مراجعهکنندگان ما هستند نقش دارد، مبادا اصلاح الگوی مصرف در دولت خلاصه شود.
به گفته حسینی شیوه رفتار، تصمیم و مدیریت ما و اثرگذاری آن بر رفتار مردم در مصرف منابع به مراتب آثار و بقایای مهمتر و بیشتری دارد و به همین دلیل باید بعد دوم را جدیتر بگیریم.
وزیر امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به این سئوال که آیا دولت طرح خاصی را برای اجرای الگوی مصرف در دست اجرا دارد؟ گفت: مقام معظم رهبری در فرمایشات اخیر خود وقتی به مصرف اشاره داشتند، مصرف به معنای فراگیر آن بود، در ادبیات اقتصادی و واقعیتهای حاکم بر کشور نیز واقعا همین طور است.
وی افزود: مصرف فقط مربوط به کالای ساخته شده نیست و الگوی مصرف صحیح درزمینه منابع وموادخام نیز صدق میکند.
وزیر امور اقتصادی و دارایی در ادامه با اشاره به اینکه سرمایه انسانی و زمان در فرآیندهای تولیدی عالیترین منابع شناخته میشوند، گفت: باید ببینیم که زمانی را که به عنوان کارمند دولت در اداره صرف میکنیم به چه نحوی و با چه ارزش افزودهای صرف میشود، اگر شیوه رفتارمان به گونهای باشد که برای گرفتن یک امضا یا مجوز مردم را بارها به اداره بکشیم به این معناست که زمان را به عنوان بزرگترین ثروت جامعه به هدر میدهیم و از زمانی که در اختیار دولت و ملت گذاشتهایم به خوبی استفاده نکردهایم .
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه در حال حاضر در چه حوزههایی اصلاح الگوی مصرف از ضرورت بیشتری برخوردار است؟ بیان داشت: بدیهی است اکنون باید در حوزه هایی که کمبود منابع در آن احساس میشود بیشتر دقت کنیم به ویژه در ارتباط با برخی منابع مادی که کمبود آنها محسوستر است.
به گفته حسینی هنگامی از منابع مادی سخن به میان میآوریم، بسیار ساده از کنار آن عبور میکنیم؛ اما واقعیت این است که کشور ما از کم آب ترین کشورهای دنیا است، متوسط بارندگی جهانی در سال 750 میلی لیتر است، اما در ایران میانگین بارندگی 250 میلی لیتر است، یعنی میزان بارندگی در کشور به طور متوسط یک سوم میزان بارندگی در سایر نقاط جهان است.
وی افزود: با وجود کمبود منابع آبی در کشور شاهد این هستیم که میزان مصرف سرانه خانگی آب در کشور، سه برابر میانگین جهانی است، در حوزه مصرف انرژی نیز وضعیت رضایت بخش نیست؛ به نحوی در بخش انرژی به طور متوسط در دنیا به ازای مصرف هر بشکه نفت خام معادل 670 هزار تومان ثروت تولید میشود، این شاخص برای اتحادیه اروپا یک میلیون و 320 هزار تومان است ، در حالیکه در ایران به ازای هر بشکه نفت خام فقط 220 هزار تومان تولید ثروت میشود.
وی گفت: وقتی میگوئیم این نامگذاری جوهره حرکت اقتصادی است، معطوف به همین مبانی کارشناسی است و در مبانی فقهی نیز "لا تصرفوا" کفایت میکند، در حال حاضر بیش از 30 درصد از نان کشور به دور ریخته میشود به گونهای که بخش عمدهای از این 30 درصد حتی توسط دام نیز قابل مصرف نیست.
وزیر امور اقتصادی و دارایی در ادامه این پرسش را مطرح کرد که آیا دستیابی به این اهداف به یکباره ممکن است و آیا دولت قبل از اقدامات اجرایی قصد ندارد زمینههای فرهنگی لازم را مهیا کند؟
وی در پاسخ تصریح کرد: مصرف یک رفتار است و رفتار دارای یک زمینه است که متاثر از عوامل فرهنگی و سیاسی است، اگر میخواهیم الگوی مصرف را درست کنیم، باید در طراحیهایمان توجه داشته باشیم و فرهنگ و سیاست اقتصادی خود را بهبود بخشیم و در راستای این هر دو مورد باید به آگاهیهای خود و اطرافیان بیافزائیم.
وی تاکید کرد: باید به جایی برسیم که در استفاده از منابع عمومی بیش از منابع خصوصی حساس باشیم، منابع انرژی که استفاده میکنیم از منابع فسیلی است که حاصل میلیونها سال زمان است که به راحتی قابل تجدید نیست، به همین دلیل آنها را منابع تجدیدناپذیر نامیدهاند.
حسینی ادامه داد: این منابع فقط به نسل کنونی تعلق ندارد و نسلهای آینده نیز باید از آن بهرهمند شوند، توسعه پایدار هم به همین معنا است.
وزیر امور اقتصادی ودارایی افزود: ارزان مصرف کردن و تلف کردن منابع به معنای سلب فرصت از نسلهای آینده است.
وی سپس به سیاست اقتصادی و اهمیت استفاده از ابزارهای مجاز در اقتصاد پرداخت و گفت: سیاست اقتصادی چیزی جز تدبیر، هدایت، فعالیتهای اقتصادی و به کارگیری ابزارهای مجاز در اقتصاد به منظور استفاده صحیح از منابع نیست.
وی افزود: یکی از اساتید، توسعه نیافتگی را تلاش زیاد و نتیجه کم توصیف میکرد و میگفت توسعه نیافتگی یعنی مصرف زیاد و تولید کم و توسعه نیافتگی یعنی مصرف زیاد و رفاه کم.
حسینی ادامه داد: توسعه نیافتگی یعنی بنزین را مصرفانه مصرف کنیم، که نتیجه آن ایجاد ترافیک و آلودگی بیشتر است، برای حل مشکلات باید بیشتر فکر کنیم همانگونه که میدانیم یک ساعت تفکر از هزار سال عبادت بالاتر است.
وی گفت: امسال سال این کار است و البته همه سالها و همه لحظات زمان این کار بوده است، اما امسال این شعار برگزیده شده است و یکی از اهداف محوری و اصلی دولت در مطرح کردن بحث طرح تحول اقتصادی در سال گذشته همین موضوع بود.
وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود: مقام معظم رهبری نیز فرمودند که کلیات و محوریت این طرح مورد تائید ایشان است و از آرزوهای بزرگ کشور و نظام است، چون اینها ابزارهای اصلی سیاست و هدایت اقتصادی هستند.
حسینی خاطر نشان کرد: یارانهها از ابزارهای درستی هستند که در اقتصاد و در بخش حمایتهای اجتماعی مورد استفاده قرار میگیرد، اما این به هیچ وجه توجیهی برای استفاده به روش ممکن نیست، باید به بهترین روش از آن استفاده کرد و در این خصوص الگوی مصرف یارانهها نیز باید اصلاح شود.
وزیر امور اقتصادی و دارایی در ادامه این پرسش را مطرح کرد که آیا اساسا انرژی به شیوه مصرف امروزی ما کالایی است که مستحق دریافت یارانه باشد؟
به گفته وی در حال حاضر دولت بنزین را لیتری 400 تومان و با استفاده از منابع مردم و از جیب مردم میخرد و آن را با یارانه لیتری 100 تومان میفروشد، با این اقدام به ترافیک و آلودگی محیط زیست دامن میزنیم و سالانه 8 میلیارد دلار به محیط زیست هزینه وارد میکنیم و اتفاقا همین جا است که هدفمند کردن یارانهها به اصلاح الگوی مصرف گره میخورد.
نظر شما