به گزارش خبرنگار مهر، شاهد احمدلو کارگردان، مجید اوجی تهیهکننده، فلورا سام نویسنده و بازیگر، یوسف تیموری و افسر بازیگران در نشست نقد و بررسی مجموعه تلویزیونی "ماه عسل" در خبرگزاری مهر حاضر شدند که نوروز امسال ساعت 21:30 از شبکه دو پخش میشد.
سعید پورصمیمی، امیرحسین صدیق، پروانه معصومی، محمد مطیع، سحر ولدبیگی و نفیسه روشن دیگر بازیگران این مجموعه هستند و داستان درباره زندگی امیر و شیرین، دختر و پسری جوان است که میخواهند با هم ازدواج کنند، اما برای آنها مشکلاتی پیش میآید که لحظههای تلخ و شیرین را رقم میزند.
* خبرگزاری مهر ـ گروه فرهنگ و هنر: آقای اوجی با نگاهی به آثارتان که تهیهکنندگی را شما و فلورا سام نویسندگی به عهده داشته، میتوان مولفههای مشترک را پیدا کرد. چه قدر طول کشید به "ماه عسل" رسیدید؟ و سعی کردید این مجموعه فضای کمدی و فانتزی داشته باشد؟
ـ مجید اوجی: مجموعه "ماه عسل" بر اساس یک طرح دو خطی که با رامبد جوان عزیز به شبکه دو ارائه دادیم، شکل گرفت. بعد از جلسهای که با آقای فرجی مدیر شبکه دو داشتیم و طرح را مطرح کردیم، او خوشش آمد. البته طرح این پروژه برای نگارش به یکی دو نفر سپرده شد، اما مورد تایید شبکه قرار نگرفت. تا اینکه نگارش به خانم سام پیشنهاد داده شد.
وقتی من طرح دو خطی را برای خانم سام تعریف کرد، او طرح 15 صفحهای نوشت که مورد توافق شبکه و آقای فرجی قرار گرفت و چند جلسه با حضور من، سام و مدیران شبکه دو گذاشته شد، ولی آقای جوان به دلیل گرفتاری برای ساخت فیلم سینمایی "پسر آدم دختر حوا" کمتر فرصت شرکت در این جلسات را داشت.
طرح مجموعه "ماه عسل" شهریور کامل و نگارش آغاز شد. خانم سام فیلمنامه را آبانماه به پایان رساندند و پروژه را آذرماه شروع کردیم. البته نمیتوان گفت این مجموعه خیلی طنز و کمدی بود، بلکه مجموعهای شیرین، مفرح و یک ملودرام خانواگی برای نوروز بود.
مجید اوجی، افسر اسدی و فلورا سام
*بعد از رفتن آقای جوان به چند گزینه برای کارگردانی این پروژه فکر کردید تا به شاهد احمدلو رسیدید؟
ـ اوجی: به هر حال از همان ابتدا میدانستیم رامبد به کارگردانی نمیرسد، ولی رامبد به ما گفت نهایت اگر به کارگردانی نرسم، سعی میکنم یکی از نقشها را بازی کنم، اما به دلیل طولانی شدنی تولید فیلم سینماییاش این کار هم نشد.
آقای احمدلو اولین گزینه ما بود. من از نزدیک او را نمیشناختم، اما احساس کردم ژانر مجموعه "ماه عسل" به لحاظ شیرینی و عاطفی به جنس فیلم سینمایی "چند میگیری گریه کنی؟" نزدیک بود. به یاد دارم روزی سر ضبط فیلم سینمایی جوان رفتم و به او گفتم احمدلو را انتخاب کردم، جوان گفت انتخاب بسیار خوبی است و جنس کارهای او با جنس این مجموعه یکی است. خوشبختانه در جلسات اول هم با احمدلو به نتیجه رسیدیم و کار به انتخابهای بعدی نرسید.
*شبکه دو برای مجموعه نوروزی امسال در کنار طرح مجموعه "ماه عسل" به سه طرح دیگری هم که ارائه شده بود، فکر میکرد. به نظر خودتان "ماه عسل" چه ویژگی داشت که توانست رقبا را کنار بزند؟
ـ اوجی: طرح "ماه عسل" را اردیبهشتماه سال 87 به آقای فرجی دادم و بعد از جلساتی که همراه آقایان فرجی و سیفیآزاد داشتیم، قرار شد این قصه برای عید نوشته و ساخته شود. به طور طبیعی به دلیل رقابت پیش آمده، مدیران شبکه تا آخرین لحظه صبر میکنند اگر طرح بهتر رسید، جایگزین کنند.
البته من در جریان مسائل پشت پرده نبودم. نمیدانم این پروژه چه ویژگی داشت که انتخاب شد. من آن طرحها را ندیدم، چه بسا که آن طرحها را میخواندم آنها را برای ساخت مناسبتر میدانستم. به هر حال همه چیز سلیقه است، حتی نقدهایی که در روزنامهها نوشته میشود، هم سلیقه است. مثلاً در یک روزنامه از دو بازی بازیگران ما انتقاد کردند و جالب آنکه همان روزنامه چند روز بعد آن دو بازیگر را به عنوان بهترین بازیگران انتخاب کردند.
سلیقه آدمها با هم فرق میکند. بنابراین نمیتوان خیلی روی این مسئله حساب کرد. سلیقه آن روز مدیران شبکه این طور بود که طرح "ماه عسل" برای پخش در ایام نوروز مناسبتر است.
شاهد احمدلو: سلیقه، امری طبیعی و کاملاً در دنیا رایج است.
*مسلماً موفقیت پارسال شما برای ساخت مجموعه نوروزی "نشانی" هم بیتاثیر نبود و برای شما امتیازی محسوب میشد. سریالی که دیده شد.
ـ اوجی: نمیدانم. شاید. امیدوارم ساخت آن مجموعه امتیاز باشد.
*خانم سام سوژه این مجموعه شباهت زیادی با فیلم "ملاقات با والدین" دارد. دامادی که وارد خانوادهای میشود و با پدر همسرش مشکل پیدا میکند.
ـ فلورا سام: درباره ایده این مجموعه آقای جوان و آقای فرجی به توافق رسیده بودند و من بر اساس این توافق فیلمنامه را نوشتم.
*درباره نقش پررنگ زنان و خانواده در فیلمنامههایی که مینویسید، بگویید که چه قدر آگاهانه است؟ معمولاً زنان حضور پررنگی دارند، البته مردها را زیر سایه خود قرار نمیدهند، اما به نوعی مغز متفکر قصه میشوند.
ـ سام: در مورد پررنگ شدن نقش زنان و خانواده در آثارم باید بگویم که دوست دارم واقعیت جامعه را بگویم، چرا که زنان ما نقش عمدهای در جامعه و خانواده دارند، اما در فیلمها و مجموعهها کمتر به این بخش توجه میشود. من بر خلاف برخی نویسندگان مرد این انصاف را دارم که اگر شخصیت زن قصه من پررنگ میشود، شخصیت مرد را رها نمیکنم. به نظرم دو شخصیت زن و مرد در کنار هم شکل میگیرند و مکمل هم هستند.
شخصیتها سر جای خودشان باید باشند تا معنا پیدا کنند و کاملا آگاهانه به روابط خانواده و نقش زنان میپردازم. خانواده جایگاه ویژهای دارد و راه رسیدن به یک جامعه سالم داشتن یک خانواده سالم است. در فیلمنامههایی که مینویسم سعی میکنم به نکاتی اشاره کنم که در گذشتهها در میان خانوادهها رعایت میشد، ولی الان فراموش شده است.
یکسری نکات همچون گفتگو با هم در فرهنگ ما وجود ندارد یا خیلی کم دیده میشود. مثلاً زن و شوهرها یا پدر و فرزند کمتر درباره مشکلاتشان با هم صحبت میکنند. سعی میکنم این گفتگوها را در کارم نشان بدهم. معمولاً در فیلمهای آمریکایی هم دیده میشود وقتی دو نفر از هم دلخور میشوند با هم حرف میزنند و بعد از اشتباهی که کردند، عذرخواهی میکنند.
*معمولاً فیلمنامههای که شما نوشتید، پر شخصیت و تعداد قصههای فرعی زیاد است. این مسئله شما را نگران نمیکند که شخصیتها و روابط ممکن است در کار درنیاید؟ یا برای مخاطب قابل باور نباشد؟
ـ سام: مسلماً نوشتن آثار پر شخصیت کار مشکلی است. به ویژه آنکه شما بخواهید همه شخصیتها شخصیتپردازی مناسب و هر کدام قصه خودشان را داشته باشند. این کار سادهای نیست.
از سوی دیگر چون خودم در کنار نوشتن، بازی هم میکنم، سعی میکنم همه شخصیتهایی که در قصه شکل دادم، شخصیتپردازی مناسب داشته باشند و تنها نقش اول و دوم از کار لذت نبرنند، حتی یک نقش کوچک مثل مادر امیر در "ماه عسل" که فقط سه سکانس کار دارد، شخصیت قوام داشته باشد و از بودن آن در قصه حتی برای چند سکانس کوتاه هم لذت ببرد.
*معمولاً در فیلمنامههایی که نوشتید، خودتان هم بازی میکنید، آیا دوست دارید از فضای بازیگری دور نشوید، یا دلیل دیگری دارد؟
ـ سام: وقتی مینویسم به این فکر نمیکنم که خودم در آن کار بازی کنم. در طرح اولیه نقش شیوا وجود نداشت. جرقه نقش شیوا را آقای فرجی زد و گفت این خانواده میتواند دختری داشته باشند که طلاق گرفته و ما در کار دو خواهر را با هم مقایسه کنیم. انتخاب بازیگر با من نیست. به همین خاطر برای خودم نقشی را نمینویسم.
کارگردانان لطف دارند من هم گوشهای از کار را داشته باشم. برخی مواقع هم پیش آمده فیلمنامه را نوشتم و دلم می خواست نقشی را بازی کنم، اما بازی نکردم.
ـ اوجی: خانم سام چند فیلم تلویزیونی نوشتند که تنها در یک فیلم بازی کردند.
*احتمالاً خانم سام دوست دارند در مجموعههای شما بازی کنند!
ـ اوجی (میخندد): خانم سام در مجموعه "مشق عشق" که متن آن را خودش نوشته بود و شخصیتهای زیاد زن داشت، بازی نکرد. بهرامیان او را پیشنهاد نکرد و من هم اصرار نکردم. من به عنوان تهیهکننده در انتخاب بازیگر با کارگردان همفکری دارم، اما هیچ وقت خانم سام را پیشنهاد نمیدهم. در "ماه عسل" هم آقای احمدلو او را انتخاب کرد.
ـ احمدلو: حضور خانم سام در این پروژه یک امتیاز مثبت بود. به نظرم حضور یک نویسنده که توانایی بازیگری هم دارد به کارگردان هم کمک میکند. من قبلاً این تجربه هم داشتم و در فیلم "چند میگیری گریه کنی" به تهیهکننده پیشنهاد بازی محسن تنابنده نویسنده اثر را دادم، اما در نهایت این اتفاق نیفتاد.
*خانم سام تعلیق قصههای شما هرگز برای مخاطبان آزار دهنده نیست و مشخص است علاقمند نیستید فضای قصه برای مخاطب تلخ باشد.
ـ سام: فکر میکنم تعلیق بعضی مجموعهها با روح و روان مخاطب بازی میکند. بد نیست مجموعههایی هم ساخته شود که بیننده را کمتر آزار بدهد و بعد از خستگی از کار شاهد یک کار مفرح و به دور از تنش و اضطراب باشد. بعضی مجموعهها به حدی روان مخاطب را درگیر میکند که او دیگر به محتوا و قصه فکر نمیکند. من این شکل تعلیق را دوست ندارم.
*به نظر میرسد بیشتر روی روابط آدمها کار میکنید. در "مشق عشق"، "نشانی" و "ماه عسل" ارتباط آدمها بیشتر از حادثهپردازی اهمیت دارد.
ـ سام: بله، رابطه شخصیتها قصه را پیش میبرد. فکر میکنم اگر بیننده شخصیتها و رابطهها را دوست داشته باشد، قصه را هم دنبال میکند.
*فیلمنامه قبل از کلید خوردن تمام شده بود؟
ـ سام: بله، بعد از پیوستن کارگردان و بازیگران جلسهای داشتیم و من نظر دوستان را جمعآوری و در فیلمنامه بازنگری کلی کردم. البته تغییرات زیاد نبود.
* شما بازیگری و نویسندگی را تجربه کردهاید و حالا وقت آن رسیده به سراغ کارگردانی بروید؟ تصمیمی در این کار ندارید؟
ـ سام: خیلی علاقه دارم، اما احساس میکنم هنوز تجربه کافی برای کارگردانی ندارم
ـ احمدلو: ولی منتظر چنین روزی باشید. با توجه به تجربه مشترکی که داشتیم خانم سام میتواند کارگردان موفقی هم باشد.
*خانم اسدی درباره پذیرش نقش خود در مجموعه "ماه عسل" بگویید که چه جذابیتهایی برایتان داشت؟
ـ افسر اسدی: دلیل اصلی انتخاب نقش قبل از هر چیز به حضور آقای اوجی و خانم سام برمیگشت. وقتی قصه را کامل خواندم، نقش را خیلی دوست داشتم. قصه خیلی شیرین نوشته شده بود و از معدود فیلمنامههایی بود که من با دقت، مزه مزه کردن و لذت بردن خط به خط خواندم.
به یاد دارم وقتی برای مجموعه ریحانه" جلو دوربین رفتم، به خاطر کمبود زمان فرصت نکردم قصه را بخوانم و یک توضیح دو دقیقهای درباره نقش به من دادند و به مرور آگاهی پیدا کردم. در مجموع من در خواندن فیلمنامه تنبل هستم و ترجیح میدهم به جای خواندن فیلمنامه یک کتاب مفید بخوانم. وقتی سناریو "ماه عسل" را میخواندم به حدی تبلیغ آن را کردم که دخترم همزمان با من فیلمنامه را میخواند.
*شما در این مجموعه لحنتان را تغییر دادید. این پیشنهاد خودتان بود یا کارگردان؟
ـ اسدی: پیشنهاد آقای احمدلو بود، اما این مسئله در ذهن من هم می گذشت که روی لحنم کار کنم.
ـ احمدلو: من آن را کشف کردم...
ـ اسدی: معمولاً در خلوت مواردی که به ذهنم میرسد که با آقای احمدلو در میان میگذاشتم و او هم از پیشنهادها استقبال میکرد. احمدلو از کودکی بازیگری کرده و منهای اخلاق هنری که امتیاز اوست و به نظرم بهتر از کاردانی است و تمام دوستان این پروژه این امتیاز را داشتند، بازیگری را میشناسد.
این نقش با نقشهایی که بازی کردم، متفاوت بود. در ابتدا شکل کاملی در ذهن نداشتم و دنبال الگو نبودم. دوست ندارم از خطی که متعلق به من نیست، پیروی کنم. روز اول کار بود درباره نقش صحبت نکردیم، حتی یک سکانس هم ضبط شد، اما من و آقای احمدلو به این نتیجه رسیدم که صدایم برای این نقش مناسب نیست. تا اینکه احمدلو جملهای را اجرا کردند و صدای او در گوش من نشست و لحن خودم را تغییر دادم.
*****
گفتگو: فاطمه عودباشی
نظر شما