سعدیه؛ خالی از اماکن فرهنگی و ادبی

به گزارش خبرنگار مهر در شیراز، همه ساله اواخر فروردین ماه در شهر شیراز دستگاه های فرهنگی شهر گرد هم می آیند تا مراسم بزرگداشت مردی را برگزار کنند که بدون شک از تاثیرگذارترین چهره های زبان و ادب فارسی محسوب می شود اما میراثی که امروز در آرامگاه ملک الکلام بر جای مانده را فقط چایخانه سنتی، حوض ماهی و آب رکنی فراموش شده شهر تشکیل می دهد.

آرامگاه سعدی امروز از نظر فضای فیزیکی و ظاهر نسبت به سالهای گذشته آن، تفاوتهای قابل لمس تری یافته که از آن جمله می توان به مرمتهای مناسب، فضای سبز و زیبا و دلنشین و توسعه فیزیکی اطراف آن اشاره کرد اما به غیر از باجه ای که در آن کارت پستال و اقلامی از این قبیل به فروش می رسد فضای فرهنگی در خور شان سعدی را نمی توان در آرامگاه وی یافت.

تمام داشته های آرامگاه سعدی شیراز به جز این فروشگاه را یک عکاسخانه و یک چایخانه سنتی تشکیل می دهد که هیچکدام را نمی توان به عنوان مرکزی فرهنگی و محلی برای نشر و ترویج ادبیات غنی که سعدی از هفت قرن پیش به یادگار گذاشت به شمار آورد.

در گوشه ای از محوطه آرامگاه گرمابه ای تاریخی وجود دارد که در آن حوضی با نام حوض ماهی قرار گرفته و این محل نیز به فروش فالوده شیرازی و چایخانه سنتی اختصاص داده شده اما در هیچ مکانی از این محوطه نمی توان مرکزی پژوهشی و تحقیقاتی و حتی مکانی برای فروش آثار سعدی یافت.

فقدان این مراکز فرهنگی و پژوهشی در محل آرامگاه باعث شده که گردشگران و مراجعه کنندگان پس از دقایقی گشت و گذار در فضای سبز آرامگاه و گذراندن وقت در کنار قبر شیخ اجل به ناچار محوطه را ترک کنند در حالیکه ایجاد چنین مراکزی بیشتر از عکاسخانه و فروش فالوده شیرازی ضروری به نظر می رسد و البته هرچند که در پشت آرامگاه عملیات احداث مرکز سعدی شناسی شروع شده اما تا بهره برداری از این مرکز زمانی زیادی از دست خواهد رفت و بر داشته های فرهنگی این آرامگاه نیز تا آن زمان افزوده نخواهد شد.

چندی از گردشگران که مقارن با فرارسیدن ایام سالروز بزرگداشت سعدی به آرامگاه وی مراجعه کرده اند در گفتگو با خبرنگار مهر در شیراز از فقدان فضاهای فرهنگی مناسب انتقاد کرده و می گویند: چنین داشته های فرهنگی را باید با ایجاد مراکزی نظیر فرهنگسرا، کتابخانه های تخصصی و مسائلی از این قبیل کاملتر کرد اما امروز نزدیکترین کتابخانه به آرامگاه کیلومترها از آن فاصله دارد.

این شهروندان با بیان اینکه آنچه امروز ادبیات غنی ایران را در سطح جهان مطرح تر می کند، ایجاد چنین اقدامات فرهنگی در اماکنی است که گردشگران خارجی در آن تردد زیادی دارند و اظهار می کنند: ایجاد سالنهایی برای فروش فالوده شیرازی در مکانهایی خارج از آرامگاه و در فضای بیرونی آن نیز امکان پذیر است اما آنچه در خود آرامگاه باید به وضوح مشاهده شود مراکز پژوهشی و فرهنگسرا بوده که تاکنون مورد غفلت واقع شده است.

آرامگاه سعدی در یکی از مناطق محروم و بافت فرسوده شیراز واقع شده و هر از چندگاهی نیز از سوی متولیان حوزه شهری و حوزه های فرهنگی بر توسعه و آبادانی اطراف آرامگاه تاکید شده و از تحقق آن در آینده ای نزدیک خبر می دهند اما این آینده ای نزدیک تاکنون فرا نرسیده و گردشگران باید خیابانی را برای ورود به آرامگاه طی کنند که تاکنون تلاشی برای نوسازی و زیباسازی آن صورت نگرفته است.

آب معروف رکنی که از جنب آرامگاه سعدی شیرازی نیز می گذرد امروز اسیر چنین بی توجهی هایی شده و هر چند پیش از این استاندار فارس از احیای این آب معروف خبر داده بود اما نه تنها تا امروز این نهر احیا نشده بلکه در کنار آرامگاه سعدی به عنوان فرصتی مناسبی برای شستشوی فرش، لباس و... مورد استفاده قرار می گیرد.

به هر حال باید در نظر داشت آنچه سعدی را در بین اذهان به ویژه نسل جوان زنده نگه داشته و حفظ می کند ایجاد مراکزی فعال برای معرفی این گونه شخصیتها بوده به طوریکه مخاطب با مراجعه به چنین آرامگاه هایی بتواند داشته های اطلاعاتی خود را افزایش دهد و در امکانی مثل آرامگاه سعدی ایجاد چنین مراکزی به ضرورت احساس می شود.