به گزارش خبرنگار مهر، "در میان ابرها" با بازی الناز شاکردوست، یونس غزالی، مالک حدپور سراج و محمد مختاری داستان آشنایی نوجوانی ایرانی با دختری عراقی در منطقه‌ای مرزی است. این فیلم از 31 اردیبهشت‌ماه روی پرده سینماها رفته است.
* خبرگزاری مهر ـ گروه فرهنگ و هنر ـ از شرایط اکران فیلم راضی هستید؟ دو سال از زمان تولید "در میان ابرها" می‌گذرد و اگر فیلم در شرایط مطلوب و بلافاصله پس از جشنواره نمایش داده می‌شد وضعیت بهتری در اکران عمومی داشت.
ـ روح‌الله حجازی، کارگردان "در میان ابرها": در جشنواره بیست و ششم و نسبت به دیگر فیلم‌های اولی که در آن دوره روی پرده بودند "در میان ابرها" فیلم موفقی بود. این فیلم در سه بخش مسابقه حضور داشت و سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول را گرفت. در جشن خانه سینما هم در سه رشته نامزد شد و در جشنواره‌های مطرح خارجی روی پرده رفت. این شرایط این انتظار را به وجود می‌آورد که فیلم در وضعیت مناسب روی پرده برود. اما این اتفاق به دلایل مختلف رخ نداد. اکران "در میان ابرها" پس از دو سال در شش سالن که سه سالن آن تک‌سانس هستند روی جذب مخاطب تاثیر می‌گذارد.
* پروانه نمایش فیلم پارسال صادر شد. چرا فیلم را دیر اکران کردید؟
ـ فیلم مردادماه پارسال پروانه نمایش گرفت. آقای سعید سعدی تهیه‌کننده برای اکران با پخش‌کننده‌های مختلف مذاکره کرد، اما به دلیل شرایط ترجیح داد خودش فیلم را پخش کند. تلاش آقای سعدی برای نمایش فیلم قابل توجه است و اگر او پایمردی نمی‌کرد "در میان ابرها" مانند اغلب فیلم‌هایی که فرصت نمایش در سینماها را به دست نیاوردند به شبکه ویدئویی می‌رفت.
* البته فیلم در نهایت در گروه روی پرده نرفت؟
ـ شرایط اکران در گروه‌بندی‌های سینمایی برای نمایش فیلم فراهم نشد. اگر می‌خواستیم صبر کنیم تا بالاخره فیلم را در یک گروه سینمایی اکران کنیم زمان بیشتری را از دست می‌دادیم. گرچه مجموع شرایط به نفع فیلم نیست و شاید قشر زیادی اصلا متوجه شروع اکران "در میان ابرها" نشده باشند. اما فکر می‌کنم در این فرصت محدود فیلم دیده شده، خوشبختانه نظر مثبت منتقدان را جلب کرده و به مرور بیشتر دیده می‌شود و در آینده درباره این فیلم بیشتر می‌شنویم.
* اصلاحاتی که روی فیلم انجام شد به آن لطمه زد؟
ـ فیلم تا اندازه‌ای با جرح و تعدیل روبرو شد، اما خوشبختانه این اصلاحات به داستان و مفاهیمی که در آن مطرح است لطمه نزده است. اصلاحیه‌های برای سکانس پایانی در نظر گرفته شده بود که خوشبختانه با گفتگو حل شد و اصلاحیه‌ها اعمال نشد. سکانس پایانی در قصه نقشی مهم دارد و تعیین‌کننده است، دوست نداشتم این سکانس کوتاه یا حذف شود.
* در مقایسه با فیلم‌های روی پرده "در میان ابرها" تبلیغات محیطی مناسبی ندارد. الناز شاکردوست نقش اصلی فیلم شما را بازی می‌کند. می‌توانستید در تبلیغات از شهرت او برای جذب مخاطب استفاده کنید.
ـ در این بخش هم کم‌تجربگی پخش‌کننده و کمبود امکانات مالی به ما ضربه زده است. با توجه به گران بودن بیلبوردها آقای سعدی به این نتیجه رسید که فیلم نمی‌تواند تبلیغات محیطی داشته باشد. من فکر می‌کنم اگر "در میان ابرها" چند بیلبورد در نقاط مختلف شهر داشت، نتیجه مثبت آن را در جذب مخاطب می‌دیدیم. تبلیغات این فیلم واقعا محدود است، چهار نوبت آگهی در یک روزنامه و یک تبلیغ ساده اینترنتی سهم تبلیغاتی "در میان ابرها" است. آنونس‌های فیلم را هم من در شرایط دشوار و با عجله ساختم. تیزر باید 15 ثانیه بود، سه تیزر ساختم که فعلا غیر جذابترین آنها پخش شده است.
* می‌شد در همین زمان محدود آنونس‌های متفاوت طراحی کرد؟
ـ دوست داشتم آنونسی متفاوت بسازم. شاکردوست با لباس و گریم فیلم اما در میزانسنی جدید جمله‌ای بگوید و مخاطب را برای دیدن فیلم دعوت کند، اما شاکردوست بدقولی کرد، نیامد و مجبور شدم آنونس دیگری بسازم.
* حتی پوستر و سردر سینماها هم طراحی خوبی ندارد.
ـ پوستر راهم کسی طراحی کرده که حرفه‌اش این نیست و طبیعی است با وجود سلیقه و نگاه هنری، کارش ضعف داشته باشد. در مجموع همانطور که گفتم تبلیغات فیلم خوب نیست.
* یکی از امتیازهای فیلم استفاده درست از بازیگرها است. ترکیب شاکردوست و غزالی جواب داده و بازیگرهای جوان نقش‌های فرعی هم خوب هستند. نقش افشین هاشمی در انتخاب بازیگرها چقدر بود و قبل از فیلمبرداری تمرینهای زیادی داشتید؟
ـ در مرحله پیش‌تولید تمرینهای زیادی با بازیگرها داشتم، گرچه در مرحله فیلمبرداری به دلیل شتاب کار این ماجرا ادامه پیدا نکرد. اما تمرینهای زمان پیش‌تولید کمک کرد و بخش دیگری از کار و هماهنگی بازیگرها سر صحنه اتفاق افتاد. بازیگرهای نوجوان و جوان فیلم که سابقه تئاتری دارند با کمک و مشاوره هاشمی انتخاب شدند. جلسه‌های دورخوانی متعدد با حضور نویسنده، بازیگردان و معلم لهجه با بازیگرها داشتیم. حتی سکانس آخر هم در این تمرین‌ها شکل گرفت.
* شاکردوست گزینه اصلی بازی در نقش نورا بود؟
ـ او یکی از گزینه‌ها بود، گزینه‌های دیگری هم بودند که با آنها به توافق نرسیدیم. بعضی دوستان مخالف حضور شاکردوست بودند و می‌گفتند بازی در این نقش پیچیده برای او سخت است. اما مطمئن بودم می‌تواند از عهده این نقش برآید. پیش از فیلمبرداری تمرینهای زیادی داشتیم، هم روی بازی و هماهنگی او با دیگر بازیگرها و هم روی لهجه کار کردیم.
* لهجه شاکردوست خوب از کار درآمده و با توجه به اینکه او تجربه‌ای در این زمینه نداشته حضوری قابل قبول در فیلم دارد.
ـ من با استفاده از لهجه موافق نبودم. در بیشتر فیلم‌های ایرانی لهجه خوب از کار درنمی‌آید. برای همین از آقای سعد ادهم مشاور پروژه خواستم دیالوگ‌ها را به زبان عربی برگرداند تا خانم شاکردوست آنها را حفظ کند. می‌شد از زیرنویس هم در فیلم استفاده کرد، اما تماشاگر ایرانی زیرنویس را دوست ندارد و قصه را از دست می‌دهد. برای همین دیالوگ‌های شاکردوست تلفیقی از واژه‌های عربی و فارسی شد. او در تمرین‌ها آهنگ زبان عربی را پیدا کرده و این در باورپذیر بودن لهجه نورا موثر بود.
* چرا در سکانس پایانی که فصلی مهم در فیلم است دیالوگ‌های نورا عربی است؟
ـ در سکانس پایانی دوست داشتم خانم شاکردوست عربی کامل حرف بزند. تجربه نشان داده انسان در شرایط روحی و عاطفی خاص به زبان مادری برمی‌گردد و احساس و عاطفه‌اش را با زبان مادری راحت‌تر منتقل می‌کند. نورا در آن لحظه‌ها شرایط خاصی را می‌گذراند و طبیعی است که به زبان مادری صحبت کند.
* ایده اصلی فیلمنامه چطور شکل گرفت؟
ـ من پیش از این فیلم می‌خواستم همکاری مشترکی با آقای محمدرضا گوهری داشته باشم که اتفاق نیفتاد. برای ساخت فیلم اول سفری به آبادان داشتم، ایده اولیه در این سفرها شکل گرفت. ایده را با آقای گوهری مطرح کردم و با هم به آبادان رفتیم. سفری هم به مرز شلمچه داشتیم و گاریچی‌ها را آنجا دیدیم. من و آقای گوهری با آنها حرف زدیم و خیلی از نکته‌هایی که در فیلم هست از دل این صحبت‌ها آمده است.
* فیلم نشان می‌دهد کارگردان برداشتی درست از فیلمنامه داشته و قابلیت‌های آن را درک کرده و در اجرا توانسته این قابلیت‌ها را برجسته کند. ارتباط شما و آقای گوهری در مرحله نوشتن چطور بود؟
ـ بعد از شکل گرفتن ایده اولیه نوشتن فیلمنامه شروع شد و در تمام مراحل نگارش ما در تعامل با هم بودیم. در جلسه‌های تمرین و دورخوانی هم آقای گوهری حضور داشت و اگر دیالوگی تغییر می‌کرد با هماهنگی او بود. طبیعی است که این ارتباط به بهتر شدن فیلم کمک کرده است.
* "در میان ابرها" فیلم ارتباط است. فیلمنامه‌ای کم‌حادثه دارد و تمرکز روی شخصیت‌ها و رابطه آنها است. اجرای چنین فیلمنامه‌ای ساده نیست. "در میان ابرها" برای فیلم اول انتخاب سختی بوده از دشواری‌های این تجربه نترسیدید؟
ـ با این موافقم که "در میان ابرها" فیلمنامه سختی بود اما مهمترین وجه آن قصه‌گویی است. من برای ساخت فیلم اول وسواس زیاد داشتم. اولین قدم برایم مهم بود و انرژی زیادی روی پیش‌تولید گذاشتم. به نظرم اگر در پیش‌تولید همه چیز حل شود در مرحله اجرا مشکلات کم می‌شود. تعاملی که من و آقای گوهری در مرحله نوشتن فیلمنامه داشتیم مشکلات را در اجرا کمرنگ کرد.
* اما اگر روابط در این فیلم‌ها دربیاید فیلمساز موفق می‌شود مخاطب را با خود همراه کند.
ـ درست است و باورپذیر کردن آدم‌ها و شخصیت‌ها ساده نیست. خوشبختانه این اتفاق افتاده و شخصیت‌ها برای مخاطب دوست‌داشتنی هستند. این جنس سینما را دوست دارم و خوشحالم که در اولین فیلمم چنین تجربه‌ای داشتم.
* وجه قصه‌گویی در "در میان ابرها" پررنگ است و تلاش شده از جذابیت‌های ایده به درستی استفاده شود. "در میان ابرها" فیلمی بی‌ادعا است و شعار نمی‌دهد.
ـ من به سینمای قصه‌گویی علاقمندم که می‌تواند مخاطب را با خود همراه کند. فیلمی که بر اساس دغدغه‌های اجتماعی‌ام ساخته شده باشد، شعاری نباشد و اگر پیام و مفهومی دارد در لایه‌های زیرین اثر مستتر شود. به مستقیم‌گویی علاقه ندارم. قواعد قصه‌گویی در فیلم رعایت شده و سعی کردم روی ارتباط شخصیت‌ها کار کنم.
* تمام صحنه‌های فیلم در آبادان فیلمبرداری شده است؟
ـ ما هشت روز در آبادان فیلمبرداری داشتیم. نماهای تیتراژ، خانه مالک، بیمارستان، نماهای عبوری و گیت مرز را در این شهر فیلمبرداری کردیم. نماهای داخلی هتل را در تهران و کوچه‌های مشهد را در قم فیلمبرداری کردیم. جاده‌ها را در اطراف ورامین گرفتیم. اما فیلم را در شهرک دفاع مقدس ساختیم. خوشبختانه فضاسازی آنقدر واقعی است که بیننده متوجه نمی‌شود.
* "در میان ابرها" به عنوان فیلم اول چقدر به ایده‌آل‌های شما نزدیک است؟
ـ افتخار می‌کنم فیلمی ساخته‌ام که خیلی خاص نیست و قصه‌گو است. "در میان ابرها" یک درام عاشقانه است که به ورطه سطحی‌نگری نمی‌افتد. با توجه به مجموعه شرایط از این فیلم راضی هستم.
* فیلم بعدی را هم در آبادان و در همین حال و هوا می‌سازید؟
ـ من متولد آبادانم و دوست دارم در آبادان و درباره موضوع‌های پس از جنگ فیلم بسازم، اما به این فکر نمی‌کنم که همیشه در این فضاها فیلم بسازم. مدتی است روی قصه‌ای کار می‌کنم که در تهران روایت می‌شود و وجه اشتراک آن با "در میان ابرها" وفاداری به سینمای قصه‌گوی تفکربرانگیز است، سینمایی که به مخاطب اهمیت می‌دهد.
* گفتید در سینما دنبال دغدغه‌هایتان هستید. از این دغدغه‌ها بگویید.
ـ من به سینما آمدم تا حرف‌های نسلی را بزنم که متعلق به آن هستم. حرف‌ها و دغدغه‌های اجتماعی آنها را در قالبی داستانی و جذاب برای مخاطب مطرح کنم.
نظر شما