دکتر شهاب الدین منتظمی در گفتگو با خبرنگار مهر هدف از ایجاد بانکهای ژن را کمک به امر حفاظت از گونه های زیستی کشورها دانست و گفت: ایجاد این بانک به معنی غفلت از طبیعت و زیست بومها نیست و همواره باید در پی حفاظت بهینه گونه های جانوری و گیاهی باشیم.
وی اصلی ترین بانک ژن هر منطقه را طبیعت ذکر کرد و افزود: طبیعت به دلیل دارا بودن قابلیت تعادل، تکثیر، همزیستی و اثر پذیری در جمعیت های جانوری، گیاهی و میکروارگانیسم ها اصلی ترین بانک ژن به شمار می رود اما به علت دخالت انسان و عوامل طبیعی گونه های زیستی همواره در معرض خطر انقراض قرار دارند از این رو ایجاد بانک ژن برای حفظ گونه ها ضروری است.
منتظمی با اشاره به ایجاد بانک ژن در کشور اظهار داشت: با توجه به مخاطرات موجود در زمینه انقراض گونه های جانوری و گیاهی اقدام به راه اندازی این بانک در کشور کردیم. این بانک در حوزه های پستانداران، خزندگان، پرنده، گیاهان در معرض خطر و آبزیان در معرض تهدید فعال است.
گونه های جمع آوری شده
مدیر کل دفتر موزه و ذخایر ژنتیکی سازمان محیط زیست به گونه های جمع آوری در این بانک اشاره کرد و ادامه داد: در حال حاضر بالغ بر 500 نمونه از پستانداران در این بانک موجود است و به تدریج آمار این نمونه ها در حال افزایش است. بالغ بر 150 نمونه از پرندگان به ویژه پرندگانی که نیاز به مدیریت جمعیتی دارند مانند "هوبره" و برخی از پرندگان شکاری در بانک جمع آوری شده اند. ضمن آنکه ژنوم بالغ بر 700 نمونه خزندگان، حدود 15 نمونه از ماهیان و 17 نمونه از دوزیستان را در اختیار داریم.
وی همچنین از وجود ژنوم حشرات در این بانک خبر داد و به مهر گفت: با اقداماتی که صورت گرفت موفق شدیم بانک ژنوم حشرات را راه اندازی کنیم ضمن آنکه موفق شدیم نزدیک به 100 نمونه توده بذری را بانکینگ کنیم. این بانک شامل گیاهان در معرض خطر انقراض است.
منتظمی تاکید کرد: در کنار این اقدامات، آنالیز ژنی بر روی نمونه های موجود در حوزه بی مهرگان در حال انجام است.
تقسیم کشور برای توسعه مطالعات ژنی گونه های زیستی
منتظمی مهمترین مشکل ایجاد بانک زن را موازی کاری ذکر و خاطرنشان کرد: بنا به ضرورتهایی ما نیاز به ایجاد بانک ژن در زمینه های میکروارگانیزم، گیاهی و جانوری داریم ولی باید قبل از هر چیز جلوی موازی کاریها گرفته شود که در حال حاضر این امر در کشور ما به آفت تبدیل شده است.
وی ادامه داد: این دفتر برای جلوگیری از این امر اقدام به ایجاد همکاریهای مشترک با موسسات و مراکز پژوهشی کرده است که برای این منظور کشور را به پنج منطقه تقسیم کردیم با بتوانیم با سازماندهی همکاریها با دانشگاهها، بانک زن را توسعه دهیم.
منتظمی به جزئیات این طرح اشاره کرد و گفت: کهکیلویه و بویر احمد برای ارزیابی و مطالعات ذخایر ژنی در حوزه زاگرس، هرمزگان در حوزه خلیج فارس، اصفهان برای مرکز کشور، خراسان رضوی برای شرق و شمال شرق کشور و آذربایجان شرقی برای شمال غرب و غرب کشور پنج منظقه برای مطالعات ذخایر ژنی معرفی شدند که با همکاری دانشگاهها اقدامات موثری در زمینه توسعه بانک ژن شده است.
مدیر کل دفتر موزه و ذخایر ژنتیکی سازمان محیط زیست تاکید کرد: در حال حاضر بانک ژن آذربایجان شرقی تجهیز شده است و نمونه گیری در حال انجام است . در این زمینه دانشگاه تبریز همکاریهای خوبی داشته است.
نظر شما