حسن سیدعرب در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد ماهیت فلسفه تطبیقی گفت: ما در تاریخ فلسفه اسلامی سنت فلسفه تطبیقی به مفهوم امروزی را نداشتیم و این مفهوم جدید است.
عضو هیئت علمی دایرة المعارف اسلامی در پاسخ به این مسئله که برخی معتقدند فلسفه تطبیقی در ایران با سهروردی آغاز و با خود او نیز پایان یافته، گفت: قدمای ما اگر چنین کاری را میکردند اسم آن را تطبیق نمیگذاشتند. در میان قدمای ما و حتی یونان و قرون وسطای فلسفه غرب، فلسفه تطبیقی نداشتیم. به طور مثال در تاریخ فلسفه اسلامی فارابی در کتاب "الجمع بین الرأی الحکیمین" اگرچه نظر به آرا دو فیلسوف مثل افلاطون و ارسطو دارد اما ما هیچگاه این کتاب را به عنوان یک اثر در فلسفه تطبیقی تاریخ فلسفه اسلامی نمیدانیم.
سیدعرب تأکید کرد: فلسفه تطبیقی وقتی تحقق پیدا میکند که ما نگاه به مبانی اندیشههای دو فیلسوف کنیم و صرفاً به تطبیق آنها بپردازیم و اگر بخواهیم به مبانی توجه کنیم، مبانی فیلسوفان در درکی که از جهان دارند متفاوت است.
این سهروردیپژوه خاطر نشان کرد: اگر ما انکار علیت نزد اشاعره و غزالی را با انکار علیت نزد هیوم تطبیق دهیم به عنوان یک رأی فلسفی، تطبیق آنها بسیار بسیار کاری بیهوده است چون هیوم مبانیای دارد که بر اساس آن مبانی به نفی علیت میپردازد و اشاعره مسلمان نیز بر اساس مبانی خود به نفی علیت میرسند. پس مبانی در فلسفه تطبیقی مهم است نه آرا.
نظر شما