هشدار ؛ اعتياد همين جاست ، پشت در خانه ما !

بنابر شواهد تاريخي ، بشر از هفت هزار سال قبل با مواد مخدر آشنا بوده و برحسب شرايط و زمينه هاي مختلف در هر جامعه ، از اين ماده براي تسكين درد ، تغذيه ، لذت و غيره استفاده كرده است ،  البته گفته مي شود استعمال مواد مخدر در گذشته بيشتر جنبه طبي داشته و به دستور طبيبان مصرف مي شده ، همان گونه كه در ايران قديم نيز اين ماده براي عموم بيشتر جنبه دارويي داشته و فقط برخي از اقشار مرفه بعنوان تفريح و لذت جويي  مواد مخدر مصرف مي كردند.

براساس اين گزارش سابقه اعتياد به مواد مخدر به عنوان يك عامل تهديد كننده جوامع بشري به چهار صد سال اخير بر مي گردد كه با فرآيند توسعه غرب و تبديل ترياك به يك كالاي تجاري  پرسود در دست غرب  همزمان بود و در ابتدا از طريق تشكيل كمپاني هند شرقي و انحصار توليد و تجارت ترياك و صدور آن به كشورهاي شرقي خصوصا چين و ايران اين اقدام عملي گرديد و در حال حاضر نيز باند هاي مافيايي غربي با همكاري برخي كشورهاي استعماري علاوه بر برخورداري از سود ها و در آمد هاي ميلياردي سالانه از قبل خريد و فروش مواد مخدر ، از اين ماده بعنوان وسيله اي براي به نابودي كشيدن نسل جوان و نيروي كار يك كشور و در نهايت استثمار كشور هاي جهان سوم بهره مي گيرند.

در ايران زماني كه معتادين مواد مخدر محدود به تعداد اند كي از جمعيت بزرگسال بود به عنوان يك مساله اجتماعي و پايه آسيب هاي اجتماعي تلقي نمي گرديد ولي با توجه به ساختار جمعيت فعلي كشور و فراهم بودن بسترهاي لازم براي شيوع مصرف اين ماده در بين جوانان از قبيل افزايش نرخ بيكاري ، اقتصاد بيمار ، بالا رفتن سن ازدواج و ..  حدود 44 ميليون نفر از جمعيت جوان كشور در معرض اين آسيب و خطر جدي قرار دارند و بالطبع بايد راهكار مناسبي جهت مصون سازي جوانان و نوجوانان كشور در برابر اين ديو پليد تباهي پيدا كرد و به نوعي اقدامات پيشگيرانه را تقويت كرد در حاليكه بنابر اعلام ستاد مبارزه با مواد مخدر كشور از بودجه 30 ميليارد توماني مبارزه با مواد مخدر در سال گذشته فقط 100 ميليون آن به امر پيشگيري از سوء مصرف مواد مخدر در خانواده ها اختصاص يافته بود،  يعني سرانه هر جوان 55 ريال بوده است و سهم اقدامات پيشگيرانه از بودجه 60 ميليارد توماني امسال نيز چندان قابل توجه نمي باشد . اين در حالي است كه مافياي قاچاق مواد مخدر هر روز سرمايه گذاري هاي خود در امر توليد ، توزيع و تشويق جوانان به مصرف را افزايش مي دهد.

افيوني كه با خود هزار درد وبلا مي آورد

با توجه به اين كه طي دوره 1355 تا  1365 نرخ رشد جمعيت كشور ايران با 9/3 درصد، ساختار سني جوان كشور را موجب شده ، با اين وجود  كاهش نرخ رشد جمعيت  در سال هاي اخير با عث مي شود تا سال 1385  جمعيت افراد  10 سال  به بالا نيز به طور متوسط سالانه 3/2 درصد و جمعيت 15 سال به بالا نيز به طور متوسط  سالانه 38/3 درصد رشد يابد لذا دهه 80 و تا حدودي دهه 90 از سوي كارشناسان دوره "بحران جواني " تعبير شده كه نداشتن برنامه جامعي براي نسل جوان با توجه به افزايش روز افزون آسيب ها و هجمه دشمنان مي تواند جامعه را با چالش جدي مواجه سازد.

به گزارش  خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر وبر اساس يك نظر سنجي در ايران اعتياد به مواد مخدر بعد از بيكاري و گراني سومين مشكل اجتماعي است كه فكر خانواده ها را به خود مشغول داشته است زيرا براساس گفته دكتر راه چمني اعتياد به مواد مخدر ، مادر و عامل 25 نوع آسيب اجتماعي در جامعه است و بنابر اعلام سازمان زندان ها بيشترين آمار زندانيان كشور را افراد معتاد تشكيل مي دهند و از هر 700 نفرجمعيت كشور يك نفر به خاطر مواد مخدر در زندان است و همچنين افزايش گرايش جوانان به مصرف مواد مخدر عامل مهمي در افزايش ميزان جرايم ، بزه ها و بيماري هاي واگيردار بويژه شيوع بيماري ايدز در بين جوانان است .

بنابرگزارش ستاد مبارزه با مواد مخدر با احتساب وجود 5/2 ميليون معتاد در كشور، هم اكنون 10 ميليون نفر در خانواده ها با اين معضل درگيرند كه بخش اعظمي از آنها را جوانان تشكيل مي دهند و همچنين آمار هاي ديگر حاكي است كه 25/3 درصد مردم كشور به استفاده از يكي از انواع مخدرها معتاد هستند.

گزارش هاي دستگاهها و سازمان هاي متولي امر مبارزه با مواد مخدر حاكي است كه آمار معتادان بويژه گرايش جوانان به مصرف مواد مخدر در حال افزايش است ،  به طوري كه امروز مواد مخدر پشت در هر خانه اي اعم از كارگر، كارمند، تحصيل كرده ، دانش آموزو... كمين گرفته است  و از نظر سن گرايش به مصرف مواد مخدر نيز گزارش مركز مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل  حاكي است 50 درصد معتادان ايراني ، استعمال مواد مخدر را از سنين 14 تا 22 سالگي آغاز كرده اند.  گزارش ديگري حاكي است ميانگين سن اعتياد در 15 سال گذشته 36 سال بوده كه اين رقم اكنون به 30 تا 31 سال كاهش يافته است.

 براساس نتايج يك تحقيق نوجوانان و جوانان ايراني از 16 سالگي در معرض اعتياد پذيري قرار دارند و گزارش هاي واصله نيز از وجود 600 هزار دانش آموز معتاد در مدارس كشور حكايت مي كند كه البته وزير آموزش و پرورش نيز چندي قبل به طور رسمي با اعلام اين مطلب كه 350 هزار دانش آموز در معرض اعتياد قرار دارند افزود: 22 درصد دانش آموزان در معرض خطر اعتياد هستند.

اما ستاد مبارزه با مواد مخدر در گزارشي مبني بر اعتيد جوانان ، سن شروع اعتياد را 16 تا 20 سالگي عنوان و سن در معرض خطر را بين 18 تا 34 سالگي عنوان كرد و همچنين ميانگين سني مواد مخدري هاي در زندان را 29 سال و در مراكز خود معرف و بازپروري 27 سال گزارش كرده است و همچنين تحقيقات انجام گرفته حكايت از آن دارد كه گروه سني 15 تا 27 سال  بيشترين معتادان كشور را تشكيل مي دهند .

لازم به ذكر است كه اين ماده افيوني حتي زنان و دختران جامعه را هم مصون نگذاشته و متاسفانه در برخي مكان ها شاهد مصرف حشيش و مواد مخدر توسط دختران جوان و زنان جامعه هستيم به طوري كه در حال حاضر 140 هزار زن معتاد در كشور وجود دارند.

دام اعتياد چگونه گسترانيده مي شود

بسياري از كارشناسان معتقدند ريشه اصلي گرايش جوانان به مواد مخدر را بايد در مرحله اول در خود خانواده و روابط بين والدين و والدين با فرزندان جستجو كرد،  به طوري كه اگرارتباط عاطفي و فضاي تربيتي بر محيط خانه حاكم نباشد زمينه براي بروز هر گونه آسيب و گرايش جوانان به بزه ها و آسيب هاي مختلف فراهم مي شود.

 دكتر حسين عشايري روانشناس  در اين باره مي گويد: سركوبي هيجانات جوانان در خانواده و اجتماع و تلاش جوانان براي يافتن شخصيتي مستقل و آرامش سريع موجب گرايش آنها به مواد مخدر مي شود.

وي همچنين بي توجهي به خواسته هاي جوانان، بيكاري ، آلودگي محيط ، اضطراب ها و غيره را در اين گرايش موثر دانسته و مي افزايد: تبعيض درتخصيص امكانات اوليه زندگي و نبود عدالت اجتماعي و امنيت شغلي و وجود تنگناهاي اجتماعي از ديگر عوامل سوق دهنده جوان به سوي اعتياد است اما برخي از جوانان و افراد نيز براي پنهان كردن نارسايي هاي شخصيتي شان اين ماده را مصرف مي كنند .

البته برخي ديگر از كارشناسان در كنار همه عوامل محيطي و اجتماعي سهل الوصول بودن مواد مخدر را بعنوان عامل اصلي در گرايش جوانان مي دانند .  دكتر قره قوزلي استاد دانشگاه شهيد بهشتي معتقد است كه استعمال هروئين به علت ارزان بودن در حال افزايش است.

به گزارش خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر نتايج تحقيقي مبني بر بررسي علل گرايش جوانان 15 تا 25 ساله به مصرف مواد مخدر در شهر ابهر نيز حاكي است كه 58 درصد معاشرت با دوستان ناباب، 17 درصد وجود معتاد در خانه، 8 درصد بيكاري، 13 درصد اختلاف خانوادگي و چهار درصد كنجكاوي را علت  اصلي گرايش به مواد مخدر عنوان كردند كه البته اين ارقام بسته به هر محيطي اعم از شهر ، روستا ، كلان شهرها و غيره  تا حدودي فرق مي كنند و لي به طور كلي عوامل مذكورعلل اصلي گرايش به مصرف مواد مخدر را تشكيل مي دهند.

در پايان بايد گفت كه اعتياد داراي  پيامدهاي همه جانبه اقتصادي، اجتماعي ، فرهنگي و سياسي است و بايد با آن به طور همه جانبه مبارزه  كرد و بسيج توده اي و ملي عليه سوء مصرف مواد مخدر بعنوان برنامه اصلي و فوري دولت بايد هدف و محور اصلي برنامه ها باشد  . همچنين  بنابر نظر بسياري از كارشناسان   اجراي اقدامات پيشگيرانه بويژه در مدارس و خانواده با تمركز فعاليت ها بر نوجوانان و جوانان يكي از بهترين راهكارها جهت مصون سازي جوانان آموزش مهارت هاي اجتماعي و زندگي كردن به نوجوانان و جوانان است تا در طول دوران زندگي خود توانايي نه گفتن را پيدا كنند و به راحتي تن به هر خواسته اي نداده و يا تسليم مشكلات زندگي نشوند...