عباسعلی مطلبی در گفتگو با خبرنگار مهر، به فعالیتهای این موسسه در زمینه شانه دارها ( Mnemiopsis leidyi ) اشاره کرد و اظهار داشت: محققان کشور در زمینه مبارزه با مهاجمان دریای خزر توانسته اند موفقیت هایی را در چند سال گذشته به دست آورند.
وی اضافه کرد: بر اساس مطالعاتی که در موسسه تحقیقات شیلات انجام شده تنها راه مبارزه با شانه دارها که از راه آب توازن کشتی ها وارد دریای خزر شده و خسارات سنگینی به اکوسیستم وارد کردند و متاسفانه در این محیط ماندگار شدند، مبارزه بیولوژیکی است.
پیوند موجودات زنده ای به نام "برواتا" بهترین راه حل های مبارزه با شانه دارها
رئیس موسسه تحقیقات شیلات پیوند زدن موجودات زنده ای به نام شانه خوار یا "برواتا"(Beroe Owata ) را از بهترین راه حل های مبارزه با شانه دارها ذکر کرد و افزود: در مطالعاتی که در سالهای اخیر در موسسه تحقیقات شیلات صورت گرفت به این نتیجه رسیدیم که تنها راه مبارزه با این مهاجمان، رهاسازی برواتا در دریای خزر است برواتاها به عنوان دشمنان شانه دارها می توانند با به خطر انداختن منبع تغذیه، جمعیت این مهاجمان را کنترل کنند.
شرایط جغرافیایی دریای خزر دلیل اجرایی نشدن روش رهاسازی برواتا در دریای خزر
مطلبی شرایط جغرافیایی را دلیل اجرایی نشدن این روش در دریای خزر ذکر کرد و گفت: شرایطی که در دریای خزر داریم با شرایطی که در خلیج فارس و دریای عمان داریم بسیار متفاوت است. در خلیج فارس به دلیل شرایط جغرافیایی خاص می توانیم نتایج تحقیقات خود را اجرایی کنیم ولی دریای خزر یک منطقه حفاظت شده توسط برخی از ارگانهای و سازمانهای بین المللی، سازمان حفاظت محیط زیست دریای خزر، فائو و کشورهای حاشیه دریای خزر است و هر کدام از این نهادها و کشورها حساسیتهایی نسبت به این حوزه دارند.
وی با اشاره به تایید روش ارائه شده از سوی موسسه تحقیقات شیلات به مراکز بین المللی، اضافه کرد: کلیه کارشناسان بر این بارورند که رها سازی "برواتا" به دریای خزر باعث می شود به تدریج و با گذشت زمان زنجیره غذایی شانه دار تهدید شود و میزان آن به اندازه ای کاهش یابد که نتواند خسارت وارد کند. از سوی دیگر زمانی که موجودات زنده ای مانند زئوپلانکتونها رشد کنند و با توجه به اینکه زئوپلانکتونها منبع تغذیه کیلکا ماهیان هستند به مرور جمعیت آنها که بر اثر تهاجم شانه دارها کاسته شده، افزایش می یابد.
امید تازه برای اجرایی شدن مبارزه بیولوژیکی با مهاجمان دریای خزر
رئیس موسسه تحقیقات شیلات با اشاره به مشکلات حل معضل شانه دارها در دریای خزر گفت: ایران تاکنون اجازه اجرایی کردن نتایج تحقیقات خود را در دریای خزر نداشت اما پس از تصدی ایران به ریاست کمیسیون منابع زنده دریای خزر تا سال 2010امیدواریم شیوه مبارزه بیولوژیکی برای مبارزه با Mnemiopsis leidy اجرایی شود.
مطلبی اظهار داشت: موضوع شانه دارها در حال حاضر از سوی سازمان شیلات ایران در جریان مذاکرات دو جانبه با روسیه مطرح شده و امیدواریم با توافق دو جانبه، زمینه لازم برای رها سازی برواتا پس از یک سیکل 3 تا 4 ماهه در دریای خزر رها سازی شود.
تحقیقات موسسه تحقیقات شیلات برای رها سازی برواتا
وی یادآور شد: علیرغم مخالفتهایی که در زمینه رها سازی برواتا شد، ما تحقیقات خود را متوقف نکردیم و در زمینه هایی چون میزان تحمل برواتا در آبهای شور دریای خزر، احتمال انتقال عوامل بیماری زا به اکو سیستم دریای خزر از سوی این جاندار و سازگاری (Adabtation) برواتا با اکوسیستم دریای خزر نه در شرایط آزمایشگاهی و پایلوت بلکه در وسعت بیشتر انجام شد.
رئیس موسسه تحقیقات شیلات مبارزه بیولوژیک را کم هزینه ترین، سریع ترین و کم خطرترین شیوه کنترل جمعیت شانه دارها در دریای خزر ذکر کرد و ادامه داد: امیدواریم با توجه به مذاکرات در زمینه مبارزه با شانه دارهای دریای خزر، 5 کشور روسیه، قزاقستان، ترکمنستان، آذربایجان و ایران به توافق قطعی در این زمینه دست یابند و این پروژه مشترک اجرایی شود.
به گزارش خبرگزاری مهر، شانه داری که وارد دریای خزر شده بومی اقیانوس اطلس است که از طریق آب توازن کشتیها وارد دریای سیاه و سپس از همین طریق وارد دریای خزر شده است که در سالهای اول تعداد آنها بین 2 تا 3 کیلوگرم در هر مترمربع بوده است. این موجودات با تغذیه از فیتوپلانکتونها لطمات زیادی به اکوسیستم دریاهای خزر و سیاه وارد کرد به طوریکه صیادان، دریای سیاه را به سمت دریای مدیترانه ترک کردند و در ایران نیز صیادان با مشکلات عدیده ای مواجه هستند.
نظر شما