به گزارش خبرنگار مهر، مالچ نفتی ماده ای شبیه قیر و دارای رنگ تیره و ضریب جذب حرارت بالا است از این رو اگر این مواد در اشل گسترده پاشیده شود نسبت به محیط مجاور خصوصا در تابستان گرمتر شده و در نتیجه توازن انرژی محیط را از بین می برد و این خود موجب پیدایش باد و گرد باد در محل و جابجایی بیشتر تپه های شنی و گرد و غبار می شود.
از سوی دیگر "گرد" مالچ نه تنها زندگی انسانها را به خطر می اندازد بلکه با مسدود کردن راه تنفس برگها، حیات گیاهان را به مخاطره می اندازد، محصولات کشاورزی را مسموم می کند و میزان تولیدات کشاورزی را کاهش می دهد.
این مواد همچنین در دراز مدت به منابع زیرزمینی آب رخنه می کند و موجب آلودگی آبهای زیر زمینی می شود.
فناوریهای جایگزین
استفاده از مالچ نفتی در حالی پیشنهاد می شود که در حال حاضر محققان کشور با استفاده از نانوتکنولوژی شبکه پلیمری را طراحی کرده اند که قادر است با ایحاد واکنش ذرات یونی بدون ایجاد خطرات زیست محیطی شنهای روان را تثبیت و از ایجاد توفانهای گرد و غبار جلوگیری کنند.
مصطفی آقایی مقدم مجری طرح در این باره توضیح می دهد: در این پروژه با آنالیز شنهای کشور پلیمرهای خاصی به نام "پلی لاتیس" را تولید و بر روی آن یونهای بسیار ریزی سوار کردیم. این ماده که 99 درصد آن از آب است به سطح شن اسپری می شود و یونهای موجود با واکنشی که ایجاد می کنند باعث چسبیده شدن شنها به یکدیگر شده و از حرکت شنهای روان جلوگیری می کند.
وی نفوذپذیری را از ویژگیهای مهم این ماده خواند و خاطرنشان کرد: با رعایت فضای بین شنها به منظور نفوذ آب در زمین و جلوگیری از تبخیر آب، آب باران به راحتی در لایه های زمین نفوذ می کند.
آقایی مقدم با تاکید بر اینکه این ماده غیر سمی است ادامه داد: این ماده با ضخامت دو تا سه میلیمتر در برابر بادهای 100 کیلومتر در ساعت مقاوم است به طوری که توانستیم برای اولین بار در کشور در بیابانهای کاشان بذر، نهال و قلمه بکاریم که رشد هم داشتند.
وی عمر مفید "پلی لاتیس" را بسته به نوع کاربری متفاوت دانست و افزود: عمر این پلیمر از 6 ماه به بالا است. پس از اسپری پلیمر و نگهداشتن شن، گیاه در خاک کاشته می شود که به تدریج این گیاهان از حرکت شنها جلوگیری می کند.
مجری طرح، یونهای موجود در این پلیمر را ماده بسیار مناسبی برای رشد گیاهان دانست و گفت: علاوه بر این می توان برای حفظ آثار باستانی، انواع سنگها و حتی حفظ ذرات زنده چون میکروب و آنزیم از آن استفاده کرد.
علاج واقعه بعد از وقوع
به گزارش مهر، این محقق پارک علم و فناوری دانشگاه تهران استفاده از این پلیمر را راهکار مناسبی برای مبارزه با این پدیده مخرب زیست محیطی ذکر کرد و گفت: از سال گذشته که این پدیده در خوزستان و اهواز نفوذ زیادی کرد پیشنهاد خود مبنی بر استفاده از این ماده دوستدار طبیعت را به سازمان محیط زیست ارائه کردیم. این پیشنهاد به بخش نانوفناوری سازمان ارجاع داده شد ولی در نهایت به فراموشی سپرده شد.
وی به مخاطرات "مالچ"های نفتی اشاره کرد و گفت: مالچهای نفتی در واقع ضایعات پالایشگاهها هستند که در دراز مدت اثرات مخرب زیست محیطی دارند. ضمن آنکه تحقیقات نشان داده است که بیماریهای تنفسی را برای انسانها به همراه دارد.
آقایی مقدم با تاکید بر اینکه استفاده از مواد مضری مانند مالچ نفتی در حالی استفاده می شود که فناوریهای موجود در کشور مورد غفلت واقع شده اند، اضافه کرد: با بی توجهی سازمان محیط زیست از این فناوری تلاش کردیم در چند استان به صورت پایلوت آن را کاربردی کنیم.
وی ادامه داد: پایلوت "پلی لاتیس" در خوزستان در مساحت 10 هکتار اجرایی شده است و هفته آینده پایلوت طبس را اجرایی خواهیم کرد.
آقایی مقدم ابراز امیدواری کرد که با نتایجی که از راه اندازی پایلوت این تحقیق به دست می آید دست اندرکاران توجه بیشتری نسبت به فناوریهای نوین موجود در کشور داشته باشند.
نظر شما