به گزارش خبرنگار مهر، لغت موران، به پیوست چند اثر پراکنده، از شهاب‌الدین یحیی سهروردی، با تصحیح و مقدمه دکتر نصرالله پورجوادی، (106ص+10 ص انگلیسی)، از سوی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه آزاد برلین-آلمان، منتشر شده است.
این اثر در زمرة آثار پارسی سهروردی، بنیانگذار حکمت اشراق، به شمار می‌آید و سهروردی با بهره‌گیری از داستان‌های تمثیلی کوشیده است تا سلوک راه باطن را به سالک این راه بنماید. این رساله را دکتر نصرالله پورجوادی که پیشتر بر پایة سه نسخة‌خطی در اثر دیگر خود عرفان و اشراق(1380) به زیور طبع آراسته بود اکنون با بهره‌گیری از هفت نسخة خطی از کتابخانة ملی ایران، کتابخانة ایاسوفیا، کتابخانة مجلس شورای اسلامی، کتابخانة دولتی برلین، کتابخانة حمیدیه در استانبول، نسخة راغب پاشا و نسخة کتابخانة احمد ثالث با تصحیح انتقادی به بازار نشر عرضه کرده است.
وی در بخش نخست مقدمه خود افزون بر نسخه‌شناسی و شیوه تصحیح این متن، تصریح کرده است که پیشتر به کوشش اتو اشپیس و س. ک. ختک(1935)، هانری کربن(1939)، مهدی بیانی بر پایه متن اشپیس(1330)، دکتر سید حسین نصر(1348)، انتشارات مولی(1374) و دکتر نصرالله پورجوادی(1380) لغت موران تصحیح گردیده بود اما این اثر به رغم همه این کوشش‌ها هنوز نیازمند تصحیح مجدد بود.
افزون بر یادداشت‌هایی که مصحح در چاپ پیشین در توضیح متن آورده بود، یادداشت‌های دیگری را نیز بدانها افزوده است. در بخش دوم مقدمه، یادداشتی ده صفحه‌ای در باب تصوف سهروردی در لغت موران آمده است که ضمن مروری گذرا بر فصول این رساله نگره‌های صوفیانة سهروردی نیز بررسی شده است.
لغت موران، افزون بر دیباچه مؤلف دارای دوازده فصل است. فصل اول گفتگوی موران نام دارد که عنوان این رساله نیز از همین فصل اخذ شده است. به باور مصحح، در داستان سنگ‌پشتان و مرغ منقّش و در داستان خفاشان و حِربا ، و نیز در فصل نهم اشاراتی به حسین بن منصور حلاج و سخنان وی صورت گرفته است.
در این اثر، سهروردی با بهره‌گیری از بسیاری از واژگان عربی، در واقع متن را برای خوانندۀ پارسی‌زبان دشوار کرده است. ابیات گوناگونی، هم به پارسی و هم به عربی، در این رساله نقل شده است که این اندازه نقل شعر در دیگر آثار سهروردی به چشم نمی‌خورد. آیات قرآنی بسیاری نیز در این اثر نقل شده است. در پایان این متن، لغات عربی و نا‌مأنوس و نیز یادداشت‌های سودمندی در توضیح عبارات متن آمده است.
فهرستی از آیات قرآن، احادیث و سخنان بزرگان، اشعار پارسی و عربی، و اعلام زمینه را برای جستجوی محتویات متن فراهم می‌سازد. همچنین به پیوست، چند اثر پراکنده از سهروردی همراه با مقدمه‌ای از مصحح با عنوان سهروردی و علم سیمیا در اختیار خوانندگان قرار گرفته است. این اثر با کتابنامه و مقدمة انگلیسی پایان می‌پذیرد.
نظر شما