به گزارش خبرنگار مهر در اهواز، ساباط ها در زمانهای قدیم برای چند کار مورد استفاده قرار می گرفتند، برخی از آنها به عنوان سایه بان خانه ها و برخی دیگر برای اتصال دو خانه جدا از هم که متعلق به یک مالک باشند به کار می رود.
سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان در گفتگو با خبرنگار مهر در اهواز با تائید فرو ریختن ساباط حاجی وند گفت: این ساباط که دو ملک را به یکدیگر متصل می کند و در محله کرانسیون دزفول واقع شده، مربوط به دوره قاجار و پرونده ثبتی آن در میراث فرهنگی دزفول موجود است.
مجتبی گهستونی افزود: ساباط حاجی وند که در بافت قدیم دزفول واقع شده و هنگام مرمت بر اثر شستشوی زیاد مالکان آن فرو ریخته است.
در شهرستان دزفول بیش از 70 ساباط وجود دارد که شش ساباط لامی، بیدل، کاروان، ناهید، پروهان و شاه رکن الدین در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
گهستونی بیان کرد: در دزفول عمده ساباط ها را سازمان عمران و نوسازی شهرداری انجام می دهد اما مرمت دو ساباط شاه رکن الدین و حاجی وند را اداره میراث فرهنکی دزفول انجام داده است، ساباط شاه رکن الدین مراحل مرمت را طی می کند و ساباط حاجی وند که مراحل مقدماتی مرمت را طی می کرد، اکنون تخریب شده است.
تخریب عمدی ساباط حاجی وند
دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان با اشاره به عمدی بودن این تخریب از سوی مالکان گفت: مالکان املاک قدیمی در شهر دزفول به بهانه های مختلف از جمله عدم حمایت سازمان میراث فرهنگی از مالکان بناهای قدیمی و عدم وجود انگیزه برای نگهداری از آنها اقدام به تخریب خانه های قدیمی می کنند.
گهستونی ادامه داد: مالکان با شستشوی بیش از حد ساباط حاجی وند زمینه تخریب آن را فراهم کرده اند تا پس از تخریب، اداره میراث فرهنگی دزفول از مرمت آن صرف نظر کرده و در نهایت به تغییر کاربری آن رضایت دهد.
وی اضافه کرد: چند روز پس از آغاز مرمت، مالکان ساختمان با شستشوی بیش از حد ساباط باعث شدند آب به لایه های آن نفوذ کند و باعث فرو ریختن ساباط شود.
گسهتونی با اشاره به اینکه این کار باعث تخریب 60 درصدی این ساباط شده است، اضافه کرد: میراث فرهنگی دزفول با شمع کوبی مقدمات احیای این ساباط را آغاز کرده است.
تخریبهای همیشگی
تخریب اماکن قدیمی به این شیوه در شهرهای دزفول و شوشتر که دارای بافت قدیمی هستند به یک امر عادی تبدیل شده است و این برای اولین بار نیست که مالکان ساختمانهای قدیمی با چنین اقداماتی باعث تخریب آثار ساختمانی قدیمی می کنند.
علت این کار این است که هیچ سازمانی از مالکان حمایت نمی کند و آنها برای اینکه بتوانند ساختمانهای خود را تغییر شکل دهند با تخریب عمدی آن، جواز تغییر کاربری آن را دریافت می کنند و در آن محل آپارتمان یا خانه های جدید می سازند.
گهستونی با تائید این موضوع گفت: این یک واقعیت تلخ است که در شهرهای دزفول و شوشتر که از بافت قدیمی برخوردار هستند در جریان است زیرا نظارت قدرتمندی بر این ساختمانها صورت نمی گیرد، از سویی دیگر مالکان این خانه ها نیز به علت وجود آثار قدیمی اجازه ساخت و ساز در آنها را ندارند اما در عین حال هیچ حمایتی از سوی سازمانهای مسئول از آنها صورت نمی گیرد.
وی اضافه کرد: میراث فرهنگی هم توانایی خرید این خانه ها را ندارد و مردم شبانه با گرفتن آب روی آنها که عمدتا از خشت و گل هستند، مقدمات تخریب آنها را فراهم می کنند، پس از این کار آنها با یک جریمه مالی، مجوز تغییر کاربری ساختمان خود را دریافت می کنند.
سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان علت این کار را نبود اهرمهای قوی برای نظات و حمایت از ساختمانهای قدیمی و مالکین آنها عنوان کرد: باید مالکین برای نگهداری این ساختمان ها انگیزه مناسب داشته باشند و مثلا مبلغی را به عنوان پاداش مالی دریافت کنند در غیر این صورت نگهداری از این خانه ها هیچ ارزشی برای آنها ندارد.
گهستونی تاکید کرد: باید برای بافت قدیمی شهرهای دزفول و شوشتر شهردار جداگانه تعیین شود تا نگهداری از آثار تاریخی اماکن موجود در این مناطق به شکلی تخصصی اداره شود.
ساباط ها از عناصر بارز در معماری شهرهای شوشتر و دزفول هستند که با توسعه شهرنشینی، رشد شهرها، منقطع شدن بافت های تاریخی، تعریض معابر و کم توجهی به هویت تاریخی این شهرها و همچنین فرسودگی کالبد شهر در معرض نابودی قرار گرفته اند.
نظر شما