فراموشی طومار 400 ساله شیخ بهایی/ پایین دست زاینده رود کویر شد

ناصر حاجیان در گفتگو با خبرنگار مهر در اصفهان اظهار داشت: ‌در طول ادوار گذشته هواره تقسیم آب رودخانه‌زاینده رود، جهت کشاورزی برای مناطقی که از رودخانه فوق مشروب می‌شود، یکی از مشکلات اساسی بوده است.

وی ادامه داد:‌ در راستای حل این مهم شاه عباس اول، طی دستوری از شیخ بهائی خواست که این امر را به صورت همه جانبه بررسی و این مشکل را مرتفع‌نمایند که در نهایت شیخ بهایی با تدوین و تهیه طوماری، نحوه تقسیم آب زاینده رود را برای کشاورزی مشخص کرد و براساس آن این مشکل حل شد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: استفاده از پمپ‌های عمیق و نیمه‌عمیق در استخراج از آب‌های زیزمینی طی سه چهار دهه اخیر سبب شده که با توجه به وابستگی آب بیشتر چاه‌ها به رودخانه زاینده رود در سهمیه برداشتی آب توسط کشاورزان تغییراتی ایجاد شود.

وی ادامه‌داد: تأثیر تغییرات فوق، افزایش برداشت آب در اراضی بالادست رودخانه را به دنبال دارد که در نهایت کاهش چشمگیر آب اختصاصی به دشتهای پایین دست از قبیل رودشتین و بعضی از نقاط برآن را به دنبال داشته است که این امر کشاورزان شرق اصفهان را با مشکلی جدی مواجه کرده است.

وی با اشاره به اینکه عدم تقسیم عادلانه آب رودخانه زاینده رود، سبب شده است که کشاورزان نقاط بالادست از آب بیشتری استفاده نمایند، تصریح کرد: این کشاورزان اکنون اقدام به کشت محصولاتی چون سیفی جات و برنج روی آوره‌اند که در نهایت درآمد سرشاری به دنبال دارد اما از سوی دیگر اراضی پایین دست رودخانه اکنون خشک و به کویر تبدیل شده است.

حاجیان با اشاره به اینکه این امر سبب شده است که کشاورزان این خطه از اصفهان با مشکلات معیشتی زیادی روبرو شوند، اظهار داشت: ‌لذا ضروری‌است که طرحی جهت ساماندهی تقسیم آب زاینده رود در اسرع وقت انجام شود .

استفاده از آب چاه‌های عمیق نیازمند دستورالعمل است

این کارشناس مسائل آب و هیدرولوژی در بخش دیگری از سخنان خود خاطر نشان کرد:‌ متأسفانه تنها دستورالعملی‌که جهت تقسیم آب زاینده رود در دسترس است، طومار شیخ بهائی است که حدود چهار قرن مورد استفاده قرار گرفته اما در سه چهار دهه‌گذشته به دلیل ستفاده از پمپ برای استخراج آب‌های زیرزمینی به عنوان منبع آب تأمین کشاورزی تغییراتی در توزیع و استفاده از آب رودخانه در دشتهای مختلف به وجود آمده است.

وی تصریح کرد: هیچ گونه نگاه کارشناسی جهت تهیه دستورالعمل برای تقسیم آب به طور عادلانه تهیه نشده است.

حاجیان خاطر نشان کرد: در راستای رفع این مشکلات باید به نوعی ضمن در نظر گرفتن طومار 400ساله شیخ بهایی دستورالعملی برای استخراج آب از چاه‌های عمیق نیز در دستور کار مسئولان مربوطه تهیه شود.