آخرین مبارز خاندان حکیم / عامل همگرایی و حفظ وحدت در عراق

هر چند فرزندان سید عبدالعزیز حکیم پس از سقوط دیکتاتور بغداد عملا در کنار پدر خود در عرصه سیاسی عراق حضور داشتند اما نسل دوم خاندان حکیم از جمله شهید سید محمد باقر، شهید سید مهدی ،سید یوسف ، شهید سید عبدالصاحب ، شهید سید عبدالهادی، شهید سید علاء الدین و شهید محمد حسین حکیم، عمر پر بار خود را در راه وحدت مسلمانان و مبارزه با دیکتاتور عراق سپری کردند و در این راه به شهادت رسیدند.

نقش خانواده حکیم در ایجاد همگرایی و وحدت ملت عراق و گسترش حوزه علمیه نجف قابل انکار نیست و به همین دلیل دیکتاتور معدوم عراق نسبت به این خانواده اهل علم دشمنی می ورزید.

مرجع بزرگ عالم تشیع، مرحوم آیت الله العظمی سید محسن حکیم در دهه 60 از قرن گذشته میلادی توانست جایگاه مرجعیت را در بعد سیاسی ارتقاء بخشد به گونه ای که عبدالکریم قاسم رئیس جمهوری وقت عراق، حتی در مسائل نظامی و سیاسی از مرحوم آیت الله العظمی سید محسن حکیم استفتا می کرد.

نگرش جامعه عراق به خانواده مرحوم حکیم، توام با احترام بود، زیرا این خانواده تا پیش از کودتای ننگین حزب بعث در سال 1968 همواره پناهگاه مردم مظلوم عراق بودند.

فتوای معروف مرحوم آیت الله سید محسن حکیم خطاب به ارتش عراق که در آن قتل مردم کردستان حرام دانسته شده اثر روانی فوق العاده ای در جامعه عراق باقی گذاشت .

اساسا خانواده حکیم، ارتباط تنگاتنگی با مردم محروم عراق به ویژه در مناطق جنوب و فرات میانه و کردستان عراق داشتند و به همین علت، رژیم بعث عراق حداقل 9 نفر از فرزندان مرحوم سید محسن حکیم را به شهادت رساند.

شکل گیری مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق در سال 1982 میلادی به ریاست شهید آیت الله سید محمد باقر حکیم شکل جدیدی به مبارزات مردم عراق علیه رژیم بعث داد.

حضور هزاران رزمنده عراقی در سپاه بدر که بازوی نظامی مجلس اعلای عراق به شمار می رفت، رژیم بعث صدام را به وحشت انداخت.

به همین سبب، دیکتاتور معدوم عراق به طور وحشیانه ای به تعقیب خانواده و وابستگان به رزمندگان سپاه بدر پرداخت و وجود صدها گور جمعی در عراق نشانه جنایاتی است که دیکتاتور بغداد درباره شیعیان عراق مرتکب شد.

رحلت سید عبدالعزیز حکیم هر چند نوعی خلاء سیاسی در تشکیلات حزبی شیعیان عراق به وجود خواهد آورد، اما با توجه به اینکه فرزندان مرحوم حکیم از بینش سیاسی و پایگاه مردمی وسیعی بر خوردار هستند، بنابراین به نظر می رسد سازماندهی احزاب زیر مجموعه ائتلاف ملی عراق مانند گذشته با آهنگ سریعتری ادامه خواهد یافت.

درگذشت سید عبدالعزیز حکیم در شرایطی صورت گرفت که آینده سیاسی عراق به دلیل گسترش موج تروریسم همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد.

ضرورت دارد تا رهبران احزاب شیعه عراق سریعا در یک مجموعه همگون و متمرکز، فعالیتهای خود را بازسازی کنند، زیرا در غیر این صورت،در انتخابات آینده پارلمانی عراق آسیب جدی خواهند دید.

هر چند مرحوم سید عبدالعزیز حکیم از جایگاه ممتازی در نظام سیاسی جدید عراق بر خوردار بود، اما درگذشت وی نباید مجموعه تشکیلات مبازر عراقی را تحت تاثیر قرار دهد و آنان را نسبت به ادامه راه سید عبدالعزیز حکیم دلسرد کند. 

----------------
حسن هانی زاده کارشناس مسائل خاورمیانه