بحران کم آبی در گلستان/ کشت برنج باید محدود شود

نادعلی حاجیلری در گفتگو با خبرنگار مهر در گرگان افزود: کاشت محصول پرآبی مانند برنج به میزان چندین برابر الگوی کشت، موجب وارد شدن خسارات جبران ناپذیری به منابع آبی استان می‌شود که مسئولان و کارشناسان این بخش باید به دنبال اجرای راه حل اساسی در این زمینه باشند.

وی اظهار داشت: به نظر کارشناسان باید کشت برنج در استان محدود شود زیرا آسیبی که کشت این محصول به منابع آبی استان وارد می سازد جبران ناپذیر بوده و تا دیر نشده باید اقداماتی اساسی در این جهت انجام داد.

وی خاطرنشان کرد: گسترش بهره برداری از آبهای زیرزمینی در بخش کشاورزی به علت کشت محصولات پرآب طلب نظیر برنج نیز موجب وارد شدن آسیب جدی بر منابع آب زیرزمینی استان می شود.

حاجیلری افزود: بهترین راهکارها ارتقای فرهنگ مصرف صحیح و بهینه آب در بخش کشاورزی است که نیاز به آموزش عمومی و فرهنگسازی در جامعه کشاورزی دارد، در این زمینه دو بخش دولتی و غیر دولتی که همان کشاورزان و متخصصان این بخش را شامل می شود باید به وظایف خود آگاه و عمل کند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان خاطرنشان کرد: این امر بدون ترویج و آموزش و اطلاع رسانی به کشاورزان توسط دستگاه های مرتبط امکان پذیر نیست و فرهنگسازی در جهت صرفه جویی مصرف آب کشاورزی تنها توسط یک وزارتخانه یا ارگان دولتی امکان پذیر نیست و نیاز به عزم ملی از طرف تمامی دستگاه های دولتی و غیر دولتی است.

به گفته حاجیلری، استفاده از روشهای آبیاری مدرن و تحت فشار، پوشش کانالهای آبیاری، اصلاح نظام تخصیص آب براساس نیاز کشاورزی و مصرف شرب، اصلاح نظام قیمت گذاری، استفاده از پسابهای تصفیه شده، بها دادن به ارزش اقتصادی آب، حفاظت از منابع آب در برابر آلودگی و پایش و نظارت مستمر بر مصرف بهینه آب شرب و به حداقل رساندن تلفات آب در تاسیسات آبرسانی و مدیریت تقاضا، از جمله راهکارهای اصلاح الگوی مصرف در بخش آب است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان بیان داشت: استان گلستان دارای دو میلیارد و 458 میلیون متر مکعب پتانسیل آب زیر زمینی و سطحی بوده که حدود نیمی از آن  منابع زیر زمینی و نیمی دیگر منابع آبهای سطحی است.

وی یادآور شد: در حال حاضر برای استحصال یک میلیارد و 954 میلیون مترمکعب معادل 79 درصد از پتانسیل آبی در این استان ظرفیت سازی است، 8.5 درصد از آب تولیدی استان نیز در بخش آب شرب در شهرها و روستاهای استان مصرف می شود، بخش صنعت و خدمات نیز 31.3 درصد و مصارف زیست محیطی نیز 1.2 درصد از آب تولیدی استان را مصرف می کنند.
 
وی عنوان کرد: منابع آبهای سطحی و زیر زمینی استان از پنج حوضه آبریز تامین می شود که عبارتند از حوضه "نکارود علیا" که مشترک استان مازندران و گلستان است و چهار حوضه "قره سو"، شرق خلیج گرگان، اترک سفلی و گرگانرود که دارای 40 شاخه رودخانه هستند.
 
وی افزود: میزان بهره برداری از آبهای سطحی و زیرزمینی استان از طریق 13 سد بزرگ مخزنی، 300 قطعه سد کوچک و آب بندان فعال و تعدادی بند انحرافی، ایستگاه های پمپاژ و موتور پمپ انهار سنتی و 25 هزار حلقه چاه، صورت می گیرد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان بیان داشت: اتکای بیش از حد استان بر منابع آب زیرزمینی از دغدغه های مسئولان است که باید در جهت کاهش مصرف این منابع حیاتی اقدامات اساسی انجام شود.

وی اظهار داشت: اکنون 95 درصد آب شرب و 96 درصد آب مصرفی بخش صنعت استان از منابع آب زیرزمینی تامین می شود و همچنین 180 هزار هکتار از 250 هزار هکتار از اراضی کشاورزی در حال آبیاری استان از منابع آب زیرزمینی تغذیه می شود.

وی تاکید کرد: در حال حاضر بین پتانسیل و نیاز آبی استان تعادلی وجود ندارد اما این مهم در سالهای اخیر با اجرای طرح تغذیه مصنوعی و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی بحث حفاظت از منابع آب زیرزمینی از انفعال خارج شده و اقدامات موثری در این زمینه انجام شده است.