به گزارش خبرنگار مهر، نخستین سخنران این مراسم که با تاخیری یکساعته آغاز شد، محمدحسین صفارهرندی بود که در ابتدا از دوستی 28 ساله‌اش با سیدمحمد حسینی سخن گفت و ابراز امیدواری کرد که راه پیش رویش را "با صلابت و توجه به همه ظرایف امور فرهنگی پیش ببرد و قافله فرهنگ و هنر را در پایان دولت دهم، بیش از یک گام به پیش" سوق دهد.
وی افزود: دوره‌ای که در حال درنوردیدن آن هستیم، دوره‌ای نورانی است که از آن با شاخص اصولگرایی یاد می‌شود و از اوایل دهه 80 در میان خواص نیروهای اجرایی و تدریجاً در میان عامه مردم، نُضج گرفت و حاصل مبارک آن رویکرد گسترده مردم به خدمتگذارانشان بود که بعد از انتخابات شورای شهر دوم و مجلس هفتم، شاهد اعتماد به دولت نهم بودیم که برآمده از همین گرایش (اصولگرایی) بود.
صفار هرندی با برشمردن شاخص‌های این دوره، افزود: انتخاب رجوع و بازگشت به ارزش‌های انقلاب اسلامی از جمله شاخص‌های این دوره است؛ از آثار جریان اصولگرایی این بود که بخشی از مردم که تدریجاً داشتند اعتماد خودشان را از رهگذر غفلت‌های زمامداران قبلی نسبت به ارزش‌های واقعی انقلاب، از دست می‌دادند، دوباره امیدوار شدند.
60 سفر استانی رکوردی دست‌نیافتنی برای این مملکت است
وزیر سابق ارشاد اضافه کرد: نکته دوم بازسازی اعتماد مردم به خدمتگذاران بود؛ همان چیزی که همیشه از آن رنج می‌بریم؛ وقتی که مردم بخواهند از حاکمان اسم ببرند، از ضمیر اشاره دور از آنها یاد می‌کنند اما وقتی مردم حاکمان را در حلقه خود یافتند، دیدند که رابطه مردم با حکومتگران دارد تسهیل می‌شود و آن چیزی که باعث این کار شد، رنجی بود که مسئولان و به خصوص رئیس جمهوری بر خود هموار می‌کرد و از جمله آن 60 سفر استانی بود که رکوردی دست‌نیافتنی برای آینده این مملکت است.
وی تاکید کرد: کمترین نفع سفرهای استانی دیده شدن مردمی بود که تا پیش از این نادیده گرفته شده بودند. باید بپذیریم کسانی که در خدمتگذاری سابق جا مانده بودند، حق داشتند به صورت مضاعف مورد توجه قرار گیرند و این در جهت برقراری توازن بود که البته هنوز به آن نرسیده‌ایم.
کارنامه چهارساله صفارهرندی به روایت خودش
وزیر ارشاد در دولت نهم سپس به بخشی از کارنامه خود در این وزارتخانه اشاره کرد و گفت: با اینکه نگاه ما نگاهی عدالتخواهانه بود، حاصل جمع عملکرد چنان بود که ما برای مرکز نشینان نه تنها تنگنایی قرار ندادیم، بلکه شاهد پرکاری اهالی فرهنگ و هنر بودیم به طوری که سال 87 را سال شکوفایی موسیقی نامیدند. درباره تئاتر میزان اقبال و حضور مردم نسبت به چهار سال قبل سه برابر شد. درباره کتاب ما از 42 هزار عنوان کتاب در سال 84 به 56 هزار عنوان کتاب در سال 87 رسیدیم.
صفارهرندی ادامه داد: در سینما برای اولین بار سالن‌هایی که 30 -40 سال از عمر آنها گذشته بود، مرمت شد. نزدیک به 100 سالن سینما بازسازی و 120 سالن نوسازی شد؛ کارهایی که کسی و یا لااقل بدخواهان توقع آن را نداشتند. در این دوره بود که بنای جشنواره شعر فجر برای اولین بار نهاده شد و اهالی شعر هم احساس کردند که جایی میان دیگر اهالی فرهنگ دارند.
وزیر قبلی ارشاد خطاب به وزیر جدید، گفت: پایداری بر اصول و مبانی موجب خلوت شدن عرصه فرهنگ و هنر نخواهد شد بلکه موجب رونق می‌شود؛ درست است که ما بودجه قرآنی را 25 برابر کردیم، درست است که بودجه مساجد را نزدیک به 20 برابر کردیم و تعداد گروه‌های قرآنی از 4 - 5 گروه به 700 گروه رسید، اما همه اینها موجب نشد ما به دیگر عرصه‌ها نرسیم.
وی افزود: نتیجه رویکرد اصولگرایانه ما بر هنر متعهد این بود که ذوق‌های فراوانی به این عرصه آمدند؛ کسانی که سالها بود دیگر تئاتری اجرا نکرده بودند، آمدند و در این دوره اثرشان ره به روی صحنه بردند، فیلمسازان مشهوری که سالها بود فیلم نساخته بودند، به دلیل امیدی که یافتند، آمدند و فیلم ساختند.
صفارهرندی با دفاع مجدد از مواضع خود، گفت: معلوم است ما با فرهنگ لیبرالی زاویه داریم؛ طبیعی است که بعضی‌ها مقاومت می‌کنند اما نمی‌شود مطابق میل اشخاص حرکت کرد؛ زمانی من به کمیسیون فرهنگی مجلس هفتم احضار شدم و به من می‌گفتند که "شما نسبت به ناشران سختگیری می‌کنید و از این حرف‌ها" من گفتم گیرم که من حرف شما را پذیرفتم اما آن وقت چه جوابی برای سوال یک هفته پیش شما که من را متهم می‌کردید که نسبت به ارزش‌های اصولی بی تفاوتم، داشته باشم؟
وزیر سابق خطاب به وزیر جدید: شما همیشه میان دو لبه قیچی سانسور و لیبرالیسم تحت فشار هستید
وزیر سابق ارشاد خطاب به حسینی گفت: آقای حسینی! شما در میان دو سائقه به سمت دو مسیر قرار دارید؛ یک سائقه که شما را به سمتی سوق می‌دهد که همه چیز را تعطیل کنید و سائقه دیگر که شما را به سمتی می‌برد که همه چیز را به حال خودش رها کنید، یا لیبرایسم اتهام شما خواهد بود یا برخورد سختگیرانه و سانسور. شما میان این دو لبه قیچی تحت فشار هستید. بدترین حالت این است که شما از یک نقطه دو پیام دریافت کنید؛ همان موردی که درباره کمیسیون فرهنگی مجلس گفتم.
وی در پایان گفت: اگر بنا باشد این حرف‌ها را مبنا قرار دهید یک روز باید لیبرال باشید و روز دیگر باید همه چیز را تعطیل کنید اما من خوشحالم که در دوره چهار ساله‌ام، چشمان مردم به جمال گوشه‌هایی از فرهنگ و هنر دینی باز شد.
امیدواری حسینی به حل مشکلات عرصه فرهنگ و هنر
در این مراسم همچنین سیدمحمد حسینی وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی کوتاه با اشاره به کلید خوردن مراسم‌های تودیع و معارفه وزیران دولت دهم با این وزارتخانه، آن را نشانه اهتمام جدی رئیس جمهوری به عرصه فرهنگ و هنر برشمرد و ابراز امیدواری کرد که مشکلات این عرصه را با کمک همکاران جدیدش در وزارت ارشاد برطرف کند.
احمدی نژاد نیز سخنانش را با تاکید بر "مهم، پیچیده و سنگین" خواندن وظایف محوله وزارت ارشاد آغاز کرد و گفت: بدون تردید حوزه عمل این وزارتخانه، مهمترین، پیچیده‌ترین و سنگین‌ترین مسئولیت در بین همه وزارتخانه‌هاست و اگر بخواهم در یک جمله ماموریت وزارت ارشاد را بیان کنم، باید بگویم که ماموریت آن، عین ماموریت انقلاب اسلامی و روح حاکم بر ماموریت جمهوری اسلامی است چرا که اصلاً وظیفه اصلی انقلاب جمهوری اسلامی، کار فرهنگی است.
وی افزود: ما 21 وزارتخانه داریم اما تنها وزارتخانه‌ای که تمام ماموریتش مرتبط با انسان و روح انسانی است، وزارت ارشاد است. بسیاری از وزارتخانه‌ها کارشان تامین و تدارک سخت‌افزار لازم برای یک زندگی متعالی و شاداب است اما وزارت ارشاد همه کارش نرم‌افزار و فرهنگی است.
رئیس جمهوری گفت: وزارت ارشاد مهمترین وزارتخانه است؛ چون ماموریت اصلی انقلاب، کار فرهنگی است و اگر آن را برداریم، دیگر نظاممان تفاوتی با بقیه نخواهد داشت. سخت ترین است؛ چون با خود انسان‌ها و اندیشه و روح و روان متفکرین، سر و کار دارد. پیچیده‌ترین است؛ چون تعریف مرزهای بسیار پیچیده و ظریف ،مشکل است البته نشدنی نیست.
رئیس دولت دهم با تاکید بر همیاری همه دستگاه‌های اجرایی با وزارت ارشاد، اضافه کرد: مردم ممکن است بتوانند با محدودیت‌های اقتصادی زندگی کنند، در یک خانه 60 متری هم می‌شود زندگی کرد اما انسان نمی‌تواند بدون فرهنگ و اندیشه زندگی کند.
احمدی نژاد، وزارت ارشاد را در "خط مقدم خدمت به اندیشه و روح و هنر" دانست و گفت: وزارت ارشاد مهمترین وزارتخانه‌ای است که به تنهایی می‌تواند فضای عمومی جامعه را به درستی مدیریت کند و اگر موفق باشد، همه موفقیم و اگر ناموفق باشد، همه ناموفقیم.
وی در ادامه محمدحسین صفارهرندی وزیر سابق ارشاد را "دوست 30 و چندساله" خود خواند و خطاب به سید محمد حسینی و همکاران جدیدش در این وزارتخانه، گفت: اگر می‌خواهید در عرصه هنر خدمت کنید، باید خودتان را به لحاظ روحی و فکری در طراز فرهنگی ملت ایران قرار دهید. کسانی که می‌خواهند در خط مقدم فرهنگ کار کنند، باید خودشان پیشتاز و در حال حرکت باشند.
رئیس جمهوری ادامه داد: نکته دیگر اینکه صیانت از فرهنگ و ترویج فرهنگ نیازمند روش‌های فرهنگی است و این نکته در کار شما کلیدی است؛ کار فرهنگی زیباترین کار است و بهترین کار، بسترسازی برای شکوفایی عناصر فرهنگی است و این کار باید به بهترین شکل انجام شود. صیانت از فرهنگ جز با روش‌های فرهنگی و استفاده از قالب‌های زیبا و زیباشناسانه که با فطرت انسانی مطابق است، غیر ممکن است.
احمدی‌نژاد افزود: نکته سوم شناسایی فرهنگ و هنر ایران زمین است. با تقریب نزدیک به قطع می‌توان گفت که بسیاری از اهالی فرهنگ و اندیشه و هنر با ذخائر عظیم فرهنگی این سرزمین آشنا نیستند چه برسد به مردم عادی! اگر شما بتوانید آئینه‌ای به دست بگیرید و ویژگی‌های فرهنگی را برای نسل‌های متوالی منعکس کنید، بزرگترین کار فرهنگی را انجام داده‌اید.
وی با بیان اینکه "فرهنگ ایران زمین متنوع‌ترین فرهنگ جهان است" و ذکر مثالی در توضیح بیشتر سخنانش، اضافه کرد: یادم می‌آید زمانی واحدی بود که کارش شناخت و معرفی و تثبیت خرده‌فرهنگ‌ها بود. ما می‌خواهیم در مقابل هجمه بی‌امان فرهنگ تخریب‌گر مهاجم بایستیم؛ اینجا عرصه‌ای نیست که با قوای نظامی و فیزیکی وارد آن شویم .باید داشته‌های فرهنگی‌مان را جاری کنیم.
رئیس جمهوری همچنین "صیانت از نشانه‌های فرهنگ ملی از جمله زبان ملی" را از جمله وظایف وزارت ارشاد برشمرد و گفت: صحنه اصلی مواجهه ما با دنیای استیلاگر، صحنه فرهنگی است و این دعواهای سیاسی و بگو مگوها، فرع بر مواجهه فرهنگی است. تنها داشته ملت ایران برای عرضه به بشریت، عبارت است از فرهنگ و هنر این سرزمین و ما باید خودمان را برای حضور در عرصه‌های جهانی آماده کنیم.
احمدی‌نژاد تاکید کرد: زمانی غلبه در جهان با نظام سلطه بود وآنها یکی دو نشانه را بزرگ می‌کردند تا به خیال خودشان به هنرمندان ما خط بدهند حال آنکه آنها که باید به دنیا خط بدهند، اهالی فرهنگ و هنر ایران زمین‌اند و در هیچ عرصه‌ای فرهنگ و هنر دنیا نباید خالی از هنرمندان ما باشد.
وی در ادامه با بیان اینکه "در عرصه فرهنگ به شدت باید از کارهای سلیقه‌ای پرهیز کرد" گفت: می‌خواهم حرف ته دلم را بزنم؛ دوستان ما در وزارت ارشاد باید 150 کیلومتر در ساعت در مسیر تعالی فرهنگ بدوند تا فضایی برای اهالی فرهنگ باز شود و آنها هم به دنبال اینها بدوند در غیر اینصورت اگر سرعت دوستان ارشاد کند باشد، نباید انتظار داشته باشیم کسی به این مسیر بیاید. معیارهای اندازه‌گیری و ارزیابی و تشویق و حمایت‌ها هم بعد از اینکه شما حرکت کردید، معنا و مفهوم می‌یابد.
رئیس جمهور تاکید کرد: شاید لازم باشد یک طرح مشارکت عمومی چه در اظهار نظر و چه در تصمیم‌گیری تهیه و اجرا شود. به هر حال باید فرصت‌هایی قرار دهیم تا هر کس فکر کند و نظر بدهد و آن را بیان کند. نباید بنشینیم اینجا و هنرمندانمان حسرت فلان مرکز سینمایی دنیا را بخورند. یعنی ما ظرفیت نداریم 40، 50 و 80 فیلم طراز اول تهیه کنیم؟ اگر تجهیزات نداریم باید فراهم کنیم ،اگر در تکنیک ضعف داریم باید آموزش دهیم اما قطعاً کسی در این سرزمین یافت نمی‌شود که بگوید ما در محتوا ضعف داریم.
احمدی نژاد خطاب به حسینی و تیمش در پست جدید، گفت: باید طوری مدیریت کنید که قاطبه هنرمندان و اهالی اندیشه و نویسندگان و دلسوزان فرهنگ، جای خودشان را به درستی پیدا کنند و وظیفه شان را انجام دهند.
رئیس جمهوری در پایان ضمن تاکید مجدد بر حمایت همه‌جانبه دولت از وزارت ارشاد، به نامه‌های تعدادی از کارکنان این وزارتخانه که پس از چندین سال همچنان به صورت قراردادی مشغول به خدمت‌اند و او به هنگام ورود به سالن مراسم آنها را دریافت کرده، اشاره کرد و گفت: به آقای حسینی توصیه می‌کنم قبل از اینکه وارد کارهای بیرونی شود، با این کارمندان بنشیند و موانع اداری کارشان را برطرف کند چرا که کسی که کار فرهنگی می‌کند، باید به کارش دلگرم باشد.
وی در ادامه با اهدای لوح سپاسی از تلاش‌های محمدحسین صفارهرندی قدردانی کرد. در این مراسم مهدی مصطفوی، مجتبی هاشمی ثمره و جمعی از معاونان و مدیران کل وزارت ارشاد نیز حضور داشتند.
نظر شما