خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: مسئلههای اخلاقی در مدیریت به علت پیامدهای ادامهدار، گزینههای چندگانه، نتایج مختلف، رخدادهای احتمالی و دخالت مسائل شخصی پیچیدهاند. به علاوه مسئلههای اخلاقی در مدیریت به سایر روابط اجتماعی نیز سرایت میکنند و بر سایر افراد جامعه نیز اثر میگذارند.
مسئلههای اخلاقی معماهای مدیریتیاند. این مسئلهها نمایانگر کشمکشی میان کارکرد اقتصادی یک مؤسسه - که با درآمدها، هزینهها و سودها اندازهگیری میشود - و کارکرد اجتماعی آن است که بر حسب تعهد و الزامات نسبت به افراد داخل و خارج سازمان بیان میشوند.
البته باب تفسیر و برداشت از ماهیت این تعهدات و الزامات باز است، اما معمولا باید این الزامات مشتمل بر محافظت از کارکنان وفادار، ابقای بازارهای رقابتی و تولید محصولات و خدمات قابل اطمینان باشد.
متأسفانه معمای مدیریت این است که الزامات این چنینی هم برای سازمانها و هم برای مدیران در معرض کنترل و نظارتهای مالی، پر هزینه است. تولیدکنندهای که محصول خود را از کارخانه به مغازهها میفرستد، سودآوری بیشتری خواهد داشت و نسبت به تولیدکنندهای که کالای خود را به انبار عمده فروشیها میفرستد، بهتر میتواند در عرصه رقابتی مقاومت کند، زیرا هزینه دست به دست شدن و حمل و نقل کمتری میپردازد.
بیشتر تصمیمات اخلاقی پیامدهای ادامه داری دارند. پیامدهای تصمیمات و اقدامات مدیریتی در اولین سطح پیامدها باقی نمیماند، بلکه این ثمرات در سراسر اجتماع گسترش مییابد و همین گسترش است که جوهره مباحث اخلاقی را تشکیل میدهد.
تصمیمات مدیران تاثیراتی غیر ارادی بر سایرین - هم در داخل سازمان و هم در جامعه - دارد و از این رو در هنگام تصمیمگیریها باید لحاظ گردند. رشوهخواری فرآیندهای دولتی را تغییر میدهد.
آلوده سازی محیط بر بهداشت زیست محیطی اثر دارد. محصولات غیر ایمن زندگی افراد را به خطر میاندازد. در این بخش اختلاف نظر کم است، بیشتر مردم ثمرات ادامهدار اقدامات مدیریتی را تصدیق میکنند.
اختلاف نظر از وجود گزینههای چندگانه، پیامدهای مختلف، رخدادهای غیر منطقی و دخالت مسائل شخصی ناشی میشود که فرآیند تصمیمسازی را پیچیده میکند.
بیشتر تصمیمهای اخلاقی گزینههای چندگانه پیش رو دارند. معمولا این طور تصور میشود که مسئلههای اخلاقی در مدیریت اساسا دو گانه است، یک انتخاب آری و یک انتخاب خیر و هیچ گزینه دیگری در میان نیست. آیا یک مدیر میتواند رشوه بدهد یا خیر؟ آیا یک کارخانه میتواند هوا را آلوده کند یا خیر؟ ایا یک سازنده میتواند محصولات غیر ایمن تولید کند یا خیر؟ اگر چه این ساختار دو گانه مسئلههای اخلاقی را در قالب تضادی تند به نمایش میگذارد، اما دقیقا معمای مدیریتی را منعکس نمیسازد.
بیشتر تصمیمات اخلاقی نتایج مختلفی به بار میآورند. عموما تصور میشود که مسئلههای اخلاقی مدیریت بسیار تضادخیزند و عواید مالی و هزینههای اجتماعی دقیقا ناهمسویی دارند.
بیشتر تصمیمات اخلاقی پیامدهای غیر منطقی دارند. عموما تصور میشود که مسئلههای اخلاقی در مدیریت از خطرپذیری و تردید تهیاند، به گونهای که طی آن هر گزینه یک نتیجه مشخص دارد.
در بیشتر تصمیمات اخلاقی احوال شخصیه مدیر دخالت میکند، عموما تصور میشود که مسئلههای اخلاقی در مدیریت به شدت غیر شخصی و جدا از زندگی و موقعیت شغلی مدیران هستند.
بسیاری از مردم معتقدند تصمیمات اخلاقی در یک فعالیت معین سود کارخانه را کاهش میدهد، اما دستمزد مجریان و فرصتهای ترفیع آنان را کم نمیکند. به هر حال، کنترلهای مدیریتی به منظور ثبت دستاوردهای مالی فعالیتها طراحی شدهاند، نه کیفیت اخلاقی تصمیماتی که به آن دستاوردها منجر شده است.
نظر شما