سعدی که پیش از این تهیه‌کنندگی فیلم‌های سینمایی "ننه گیلانه"، "اتوبوس شب"، "موش"، "روایت سه‌گانه" و... را بر عهده داشته است، کار با واروژ کریم‌مسیحی را در دومین تجربه کارگردانی او کلاس درسی برای خود می‌داند. به بهانه اکران عمومی "تردید" به دفتر فدک فیلم رفتیم و با او به گفتگو نشستیم.
*خبرگزاری مهر ـ گروه فرهنگ و هنر: آقای سعدی چطور وارد پروسه تولید "تردید" شدید و تهیه‌کنندگی کاری را که به خاطر بیماری کارگردان تقریبا رها شده بود به عهده گرفتید؟
ـ سعید سعدی تهیه‌کننده "تردید": من در جریان تولید فیلم "تردید" بودم، دستیار آقای کریم‌مسیحی در یک کار تلویزیونی 90 شبی دستیار و برنامه‌ریز ما بود. با توجه به شناختی که از آقای واروژ داشتم، فیلم سینمایی "پرده آخر" را دیده بودم و می‌دانستم که هم تخصص و هم حرف برای گفتن دارد و به نوعی با دیگران تفاوت دارد. من آن زمان تولید "موش" را به پایان برده بودم، دستیار آقای واروژ با من تماس گرفت و نظرم را خواست. من کار با کریم‌مسیحی را کلاس درس برای خود می‌دانستم، فیلمنامه را خواندم و قرار شد بعد از 17 سال که واروژ تصمیم گرفته فیلم بسازد، او را در این راه کمک کنم.
* بعد از اینکه مشکل بیماری آقای کریم مسیحی رفع شد ادامه مسیر به چه شکل بود؟ شما همان مسیر تهیه‌کننده قبلی یعنی آقای دادگو را ادامه دادید؟
- بعد از سلامتی واروژ، رایزنی با افراد مختلف صورت گرفته بود اما بنیاد فارابی و واروژ تصمیم گرفتند که من این کار را بپذیرم و قرار شد با همان شرایط تهیه‌کننده قبلی ما همان مسیر آقای دادگو را ادامه دهیم.
* گویا در شروع کار در قراردادهای مالی با شریکان مشکلاتی به وجود آمد؟
- ما در شروع کار جلسات متعددی داشتیم و قول‌هایی هم داده شد که متاسفانه عملی نشد. ما هم با توجه به قول‌هایی که دوستان در بنیاد فارابی داده بودند و قرار بود که 50 درصد کار را آنها بر عهده بگیرند، فیلم را شروع کردیم که نهایتا بنیاد به ما فقط یک وام صد میلیونی داد واز مشارکت در کار کنار کشید.
از سوی دیگر شرکت پرکیش هم که قرار بود 25 درصد در تولید مشارکت کند، به خاطر مسائلی که با آقای دادگو داشتند کنار کشیدند و در نهایت من در شرایطی قرار گرفتم که باید صد درصد بودجه کار را به عهده بگیرم. با پیگیری‌هایی که با دوستان داشتیم با شرکت بین المللی بازرگانی بانک پاسارگاد به یک توافق 50 درصدی رسیدیم که باعث شد کمی از فشار مالی و روحی کم شود وبا کمک دوستان کاری که خیلی‌ها باور نداشتند به پایان برسد خوشبختانه تمام شد.
* آقای سعدی شما به بازگشت سرمایه خود بیشتر فکر می‌کردید یا کار کردن با واروژ کریم مسیحی برای شما در اولویت بود؟
- ما به عنوان بخش خصوصی وابسته به گردش مالی هستیم و به بازگشت سرمایه فکر می‌کنیم.اما برای من این مسئله مهمتر بود که درکنار واروژ کاری را انجام بدهیم که مانند فیلم "پرده آخر" در تاریخ سینما ماندگار باشد و به همین دلیل با تمام بضاعتی که داشتیم تمام تلاش خود را انجام دادیم .
*این تلاش در نهایت سیمرغ بلورین بهترین فیلم را از جشنواره بیست وهفتم برای شما به امغان آورد. اما در مورد بازگشت سرمایه شما با ستاره محور کردن فیلم بار مالی کار را بالا نبردید؟
- کار باید دیده شود. فیلمسازی در کنار کار فرهنگی جنبه تجاری هم دارد، فیلم نباید در گوشه گنجه بماند. دوست نداشتم "تردید" مثل خیلی از فیلم‌ها در صف اکران قرار بگیرد. ما با استفاده از ستاره‌ها کاری کردیم که فیلم دیده شود.
* به مشکل اکران اشاره کردید، "تردید" در جشنواره به نمایش درآمد اما چرا فیلم عید فطر روی پرده سینما آمد؟ مشکل نوبت اکران که نبود؟
- یکی ازدلایلی که فیلم به جشنواره رسید این بود که با توجه به جوی که بر فیلم حاکم بود و این که باور پذیر نبود که به پایان برسد، ما می‌خواستیم بگوییم "تردید" واقعا آماده نمایش است. می‌دانستم یک فیلم 137 دقیقه‌ای برای اکران مناسب نیست و طولانی به نظر می‌رسد، از آنجایی که زمان برای تدوین، موسیقی وصداگذاری کم داشتیم، بعد از جشنواره در زمان مناسب بازنگری و اصلاحات انجام شد.
یعنی صداگذاری دوباره انجام شد، بعد از جشنواره موسیقی کامل بر فیلم گذاشته شد. در مورد اکران، از آنجایی که پخش‌کننده خودمان بودیم بالطبع زیاد در صف اکران نماندیم حتی در اکران نوروز هم می‌توانستیم فیلم را به نمایش درآوریم اما به خاطر مسائلی که گفتم با قراردادی که خردادماه با گروه عصر جدید بسته شد فیلم در اکران عید فطر به نمایش درآمد.
* چند دقیقه از فیلم کوتاه شده، مشکل ممیزی داشتید یا در تدوین دوباره این دقایق کم شد؟
- ما حذف وممیزی نداشتیم. پروانه نمایش "تردید" همان است که برای نسخه 137 دقیقه‌ای جشنواره صادرشده است. در مورد زمان‌بندی پلان‌ها و سکانس‌ها تجدید نظر در تدوین دوباره انجام شد تا تماشاگراناز دیدن فیلم خسته نشود.
* در مورد نقش خانم آناهید آباد به عنوان دستیار آقای واروژ بگویید، گویا ایشان نقش پررنگی در ادامه کار داشتند؟
- خانم آباد زحمت زیادی برای به ثمر رسیدن فیلم انجام داد و اگر تلاش و پیگیری ایشان نبود شاید هرگز ارتباط من با واروژ کریم مسیحی برقرار و این فیلم هرگز ساخته نمی‌شد.
* فیلمبرداری "تردید" حدود 90 روز طول کشید، این برای شما مشکل‌ساز نشد؟
- این فیلم نیاز به 90 روز فیلمبرداری داشت، حجم فیلمنامه زیاد بود و واروژ به خاطر مشکلاتی که به وجود آمده بود فرصت نداشت دوباره روی فیلمنامه کار کند و حدود یک سال و چند ماه گذشته بود. دکوپاژ و میزانسن واروژ که حساسیت زیادی بر روی آن دارد هم بر این امر تاثیر گذاشت. با برداشت‌هایی که ما داشتیم، اگر با تلویزیون به توافق برسیم شاید این فیلم در قالب یک مجموعه چند قسمتی قابل پخش باشد.
* فیلمبرداری "تردید" از کجا شروع شد و دلیل عوض شدن فیلمبردار در انتهای فیلمبرداری چه بود؟
- اولین سکانس فیلم که سخت‌ترین سکانس بود در سینما رکس لاله زار بود و آخرین سکانس که منزل روزبهان باشد در کاخ سعد آباد گرفته شد. دلیل عوض شدن فیلمبردار این بود که ما بر اساس زمان‌بندی باید حداکثر سه ماهه کار را تمام می‌کردیم وآقای بدخشانی به خاطر تعهدی که از قبل برای پروژه " راه آبی ابریشم " داشت سر آن کار رفت و با هماهنگی، آقای شاپور پورامین ادامه کار را به عهده گرفت.
*با توجه به اینکه "تردید" یک فیلم جدی است و در اکران عید فطر فیلم‌های کمدی هم حضور دارند، فروش فیلم را چطور ارزیابی می‌کنید؟
- با توجه به ذائقه مخاطب درباره فیلم‌هایی که از نوروز اکران شده مانند "وقتی همه خوابیم" یا "درباره الی" یا "بیست" که فروش خوبی داشتند، به نظر من کارهای غیرکمدی و جدی مخاطب پیدا کرده است. با توجه به این مسئله که سینماروها با شناخت کارگردان و فیلمنامه، به دنبال فیلم‌هایی هستند که آنها را به فکر کردن وا می‌دارد من فکر می‌کنم به خاطر خاص بودن، مایه فرهنگی و حضور چهره‌های محبوب "تردید" فروش خود را خواهد داشت.
* برای تبلیغات فیلم چه کرده‌اید؟
- "تردید" تبلیغات خوبی دارد. هم تبلیغات محیطی و هم تلویزیونی و مطبوعاتی که به مخاطبان آگاهی رسانی کنیم. آنونس فیلم را آرش معیریان، مهدی سعدی و واروژ ساخته‌اند که از هفته دوم ماه مبارک رمضان در سینماها پخش شد و تیزر فیلم هم از تلویزیون پخش می‌شود. تبلیغات محیطی را مدتی است شروع کرده‌ایم که به مرور بیشتر می‌شود.
* برای تبلیغات با شهرداری و تلویزیون به مشکل برنخوردید؟
- دوستان خوب و علاقمند به فرهنگ در شهرداری هستند، این دوستان در بحث استفاده از تلویزیون‌های شهری با ما همکاری کردند، هر چند به خاطر مشکلاتی که وجود داشت گفتند در حال حاضر نمی‌توانند بیلبوردها را در اختیارمان قرار دهند. همچنین در ایستگاه یک و دو متروی تهران تبلیغات"تردید" در حال پخش است. درباره تلویزیون هم فعلا در مرحله اول رایگان به مشکل برنخوردیم و در زمان بعدی هم تبلیغ با تخفیف انجام می‌شود.
* از همکاری با واروژ کریم مسیحی راضی هستید؟
- ساختن فیلم "تردید" کار سخت و عظیمی بود و عوامل زیادی داشت اما با وجود حرف‌هایی که شنیده بودم، واروژ خیلی با ما همکاری کرد و دست ما را گرفت که دچارمشکل و معضل نشویم. او با صبری که داشت، اجازه داد روند عادی کار پیش برود.
آقای واروژ خیلی آدم روشن و شفافی است و چیزهایی که می‌خواهد را اول کار می‌گوید و بر سر پیمان خود هم می‌ماند.اگر به یک چارچوب با واروژ برسید دیگر مشکلی در کار نخواهد بود. او بعد از 17 سال آمده بود تا توانمندی خود را به اثبات برساند. او در تمام زمینه‌ها صاحبنظر است و می‌داند که برای کار چه می‌خواهد و چگونه باید تامین شود و به راحتی هم از هر چیزی نمی گذرد.
------------------------
گفتگو از بهروز رضیئی‌فر
نظر شما