به گزارش خبرنگار مهر، نشست نقد و بررسی کتاب "درسگفتارهایی در فلسفه اخلاق" عصر چهارشنبه 29 مهرماه با حضور دکتر شهین اعوانی و دکتر رضا اکبری و دکتر سروش دباغ نویسنده کتاب در خبرگزاری مهر برگزار شد.
در این نشست دکتر رضا اکبری ضمن تقدیر از تلاش دکتر دباغ، پوشش خوب مباحث فلسفه اخلاق، تنظیم روان مباحث به‌ویژه فرااخلاق، استفاده و معرفی منابع دست اول انگلیسی و فارسی، طرح سؤال و جواب در انتهای هر درس و ارائه فهرست اصطلاحات و معادل سازی را از نکات مثبت کتاب" درسگفتارهایی در فلسفه اخلاق" برشمرد.
استاد دانشگاه امام صادق(ع) تقدم و تأخر اخلاق هنجاری بر فرااخلاق را در فلسفه اخلاق مورد توجه قرار داد و گفت: از آنجایی که درسگفتار برای مخاطب خاصی نوشته می‌شود تقدم مباحث اخلاق هنجاری بر مباحث فرااخلاق به افراد کمک بیشتری می‌کند.
دکتر اکبری تصریح کرد: مباحث فرااخلاق به دلیل شأن دلالت‌شناسی، معرفت‌شناسی و وجودشناسی دارای پیچیدگی‌هایی هستند که برای افرادی که در مواجه اولیه با فلسفه اخلاق هستند شاید کمی پیچیده باشد و به نظرم تقدم اخلاق هنجاری بر فرااخلاق از لحاظ تعلیمی بهتر است.
وی درسگفتارها را گزارشی از فلسفه اخلاق در سنت غرب خواند و گفت: برای آشنایی خواننده با سنت فلسفه اخلاق خودمان قسمت منابع و گزارشها می‌تواند زمینه کارهای بعدی شود و امیدواریم مؤلف در ویرایشهای آینده مباحث فلاسفه مسلمان را نیز وارد کند. مثلاَ در بحث واقع‌گرایی اخلاقی این مسئله طرح شده که حسن و قبح ذاتی است یا خیر و یا اینکه حسن و قبح شرعی یا عقلی است که متکلمان ما به آن پاسخ داده‌اند.
دکتر اکبری رویکرد فضیلت‌گرایانه را یکی از رویکردهای احیا شده در فلسفه اخلاق خواند و گفت: در سنت خودمان دو مدل مباحث اخلاقی را که رویکرد اصولی و فاعل اخلاقی است می‌بینیم و می‌توانیم کتابهایی از سنت قدیمی خود مثل" اوصاف الاشراف" را بازخوانی کنیم.
استاد فلسفه دانشگاه قم افزود: از آنجایی که کاب درسگفتار است و محدودیتهای زمانی تدریس را داریم نمی‌توان گزارشی بودن را اشکالی بر کتاب خواند چون اقتضای نوشته، گزارشی است. متأسفانه مترجمان ما بین متون درسی و متون پایه فلسفی تمایز نمی‌گذارند لذا ترجمه‌هایی که وجود دارند گاهی بسیار سخت هستند.
وی در پایان سخنانش با اشاره به مباحث اخلاق فمنیستی که در کتاب به آن پرداخته شده، گفت: هیچ نگاه مردانه‌ای خالی از نگاه زنانه و یا بالعکس نیست. بنده بر خلاف کسانی که رویکردهای فمنیستی را غالباً نحله‌ها و فروعی از اخلاق فضیلت‌گرا می‌دانند، معتقدم که رویکردهای فمنیستی به جنبه‌های اجتماعی انسان کمتر توجه می‌کند.
در ادامه دکتر دباغ ضمن استقبال از پیشنهادهای دکتر اکبری، در پاسخ به این سؤال که امتیاز این کتاب چیست و کتاب را آموزشی، ترویجی و یا پژوهشی می‌دانید گفت: بنده ادعایی ندارم اما تفاوت این کتاب با دیگر درسگفتارها در این است که این نحو چینش مطالب فرااخلاق و اخلاق هنجاری و نیز مباحثی که روی هم پوشش داده است در کتابهای ترجمه کمتر دیده شده و از طرفی اخلاق دگرآیینی لویناس و نیز آرای مرحوم علامه طباطبایی و تطبیق آن با آرای غرب در کتاب وجود دارند و در حوزه اخلاق و دین نیز سعی کرده‌ام به آرای برخی از فلاسفه مسلمان اشاره کنم ضمن اینکه برخی منابع تشابهاتی با هم دارند.
استاد فلسفه اخلاق درباره پرداختن به آرای لویناس نیز گفت: دو انگیزه در پرداختن داشتم یکی اینکه نهج اصلی کتاب تحلیلی است. من قائل به تفکیک فلسفه تحلیلی و قاره‌ای نیستم چون به اشتباه جا افتاده که فلاسفه تحلیلی اهل دقت و استدلال هستند و فلسفه قاره‌ای ادبیات و مبهم‌گویی است. انگیزه دوم من این بود که لویناس پاسخ بنیادین به کانت داده و خواستم دانشجو این دو را با هم ببیند.
وی بهره‌گیری از مباحث بومی را یکی از شاخصه‌های کتاب خواند و گفت: از آنجایی که کتاب فلسفی است به آرای عرفا نپرداخته‌ام ضمن اینکه معتقدم گامهای بیشتری باید برداشته شود.
دکتر سروش دباغ در پایان، کتاب "درسگفتارهایی در فلسفه اخلاق" را آموزشی- ترویجی خواند و گفت: نقدهایی که در پایان آمده جنبه استدلالی دارند و چون درسگفتار است با این نیت تنظیم شده‌اند.
نظر شما