به گزارش خبرنگار مهر در تبریز، با یک آزمایش بسیار ساده توسط پزشک عمومی می توان از بیماری کلیه پیشگیری کرد اما این روزها شماری بیمارانی که از بیماری های عفونت ادراری، سنگ کلیه، بیماری افزایش فشار خون به دلیل تشخیص دیررس به نارسایی کلیه مبتلا شده اند رو به افزایش است.
دکتر ابوالفضل اسداللهی مسئول امور بیماریهای خاص در دانشگاه علوم پزشکی تبریز، یکی از دلایل افزایش این بیماری را در ضعف مدیریت سیستم سلامت کشور می داند و می گوید: یکی دیگر از دلایل مهم افزایش تعداد متخصصین، پیشرفت علم پزشکی و قدرت تشخیص دربیماریهاست که موجب شناسایی سریع مشکلات جسمی شده واز طرف دیگر بیماری فشار خون،دیابت و... که بصورت پنهان موجب اختلال درعملکرد کلیه می شود.
دکتر اسدالهی می افزاید: همچنین بیماریهای مادرزادی، ژنتیکی و نارسائهای ارثی کلیه ومهمتر ازهمه ناآگاهی وکم توجهی مردم به سلامت جسمی خودشان موجب ضعف کلیه،رشد بیماری و در نتیجه عدم کارکردکلیه بعنوان حیاتی ترین عضوبدن می شود.
وی تاکید می کند: هر بیمار دیالیزی سالانه یک میلیون تومان هزینه برای سیستم بهداشت کشور در بر دارد و این مبلغ در استان بطور کلی 12 میلیارد تومان در سال است.
این متخصص کلیه تصریح می کند: در حالیکه اگر مردم پیش از شدت یافتن بیماری به فکر درمان خود باشند نه تنها این مبلغ کاهش چشمگیری خواهد داشت بلکه خود نیز از درد و رنج رها شده و در مجموع امید به زندگی در کشور افزایش خواهد یافت.
در همین حال، بنا به گفته عادل فیروزی مدیر انجمن حمایت از بیماریهای کلیوی آذربایجان شرقی در سال 1387 در کل کشور 1900مورد جراحی پیوند کلیه انجام شده است، که از این تعداد 140مورد در استان آذربایجان شرقی و 113 مورد پیوند کلیه در شهر تبریز بوده است.
وی با اشاره به وضعیت بیماری های کلیوی در آذربایجان شرقی می گوید: 963 نفر بیمار دیالیزی در استان وجود دارد که این آمار در تبریز 498 نفر بیمار دیالیزی و 100 نفر با گروههای خونی مختلف آماده و در نوبت جراحی پیوند کلیه را شامل می شود .
مقایسه وضعیت کشورهای اروپایی با ایران در زمینه پیوند کلیه جالب است: طبق تحقیقات انجام شده در کشور ایتالیا در دهه های گذشته از هزار و 157 مورد پیوند کلیه، فقط 86 نمونه آن از طرف شخص زنده هدیه شده و هزار و 71 مورد دیگر آن از بدن افرادی که دچار مرگ مغزی بوده اند جدا صورت گرفته است.
در کشورهای اروپایی و پیشرفته به هیچ عنوان اصل بر گرفتن کلیه از افرادزنده نیست. در کشورهای اروپایی باوجود افزایش آمار پیوند کلیه از سه هزار به 9 هزار، کمترین تعداد این پیوندها از افراد زنده انجام گرفته است.
تا قبل از سال 75 به محض آنکه یک مرگ مغزی گزارش می‌شد، تیم پیوند به بیمارستان اعزام شده و هریک از پزشکان متخصص در بخش‌های مختلف اقدام به جداکردن اعضای بدن می‌کردند و اهدا به صورت رایگان انجام می‌شد، اما در سال 1375 قانونی تصویب شد که به موجب آن به هر اهداکننده کلیه یک‌میلیون تومان «هدیه ایثار» تعلق می‌گیرد.
اخبار رسیده از مراکز "اهدای کلیه" حاکی از آن است که امروزه مراجعه کنندگان برای واگذاری کلیه به دیگران تنها فروشنده اند نه اهداکننده.
بر اساس این گزارش، سالانه نزدیک به 1200 تا 1600 پیوند کلیه در سراسر کشور صورت می گیرد.
دکتر ابوالفضل اسداللهی مسئول امور بیماریهای خاص دانشگاه علوم پزشکی تبریز با اشاره به وضعیت درمانی و امکانات سخت افزاری درمان این نوع بیماری ها در منطقه می گوید: اولین جراحی پیوند کلیه در ایران در سال 1347 در شیراز انجام شد اما اولین جراحی پیوند کلیه را در تبریز مرحوم دکتر بهلولی در سال 69 انجام داد و تاکنون 680 مورد پیوند کلیه در استان انجام گرفته است.
به گفته این مقام مسئول، بنا به اعلام وزارت بهداشت کشور تا سال 1382 حدود 15 هزار و 700 مورد پیوند کلیه در کشور انجام شده که در ۸۵درصد موارد موفقیت آمیز است.
اسداللهی یادآور می شود: تنها در 10 یا 15 درصد موارد در سال اول پیوند امکان رد پیوند وجود دارد و در صورت پس زدن یا وجود اشکال می توان آن را دوباره با دهنده دیگری تکرار کرد.
مسئول امور بیماریهای خاص دانشگاه علوم پزشکی تبریز با بیان اینکه پیوند کلیه به دو روش پیوند از فرد زنده و پیوند از بیمار مرگ مغزی انجام می شود می افزاید: اما متاسفانه در ایران پیوند کلیه اغلب از فرد سالم و زنده انجام می شود.
مسئول امور بیماریهای خاص استان این آمار را حدود 80 درصد پیوند از اهداء کننده زنده اعلام می کند: در میان این تعداد نیز تنها 5درصد از کلیه های اهدا شده از افراد خانواده و نزدیکان بیمار است.
درحالیکه تا سال 75 قیمت کلیه حدود 350 هزار تومان بود این رقم هم اکنون به پنج تا شش میلیون تومان رسیده است که یک میلیون تومان آن نیز توسط دولت با عنوان پاداش یا هدیه ایثار به اهداء کننده زنده پرداخت می شود.
عده ای عقیده دارند دولت نباید برای خرید کلیه پولی پرداخت کند بلکه باید فرهنگ اهدای کلیه افراد دچار مرگ مغزی را ترویج نماید.
دکتر اسداللهی مسئول امور بیماری های خاص آذربایجان شرقی متذکر می شود: وزارت بهداشت با خرید و فروش کلیه و نیز خارج کردن عضو از بدن انسان سالم در هر شرایط و به هر نحوی مخالف است و در صورت رویت هر آگهی و اعلان خرید و یا فروش کلیه اقداماتی در راستای پیشگیری انجام می دهد.
وی ادامه می دهد: هم اکنون نیز تنها تلاش وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی کشور در راستای ارتقای فرهنگ اهداء عضو از بیماران مرگ مغزی در جامعه است.
اما مشکلات بیماران کلیوی تنها به درد و نوبت پبوند ختم نمی شود. هم اکنون 12 مرکز دیالیز دراستان وجود دارد که شش مرکز درشهرستان تبریز است. با این وجودبه دلیل کمبود دستگاه وامکانات، برخی از بیماران که باید سه بار در هفته دیالیز شوند، یک یا دو بار دیالیز می شوند. بر این اساس، اگر کمبود دستگاه ها و مراکز دیالیز مورد توجه قرار نگیرد، با توجه به رشد جمعیت بیماران دیالیزی، طی چند سال آینده مشکل ساز خواهد بود.
اسداللهی در این خصوص می گوید: هزینه های بالای دارو و درمان بیماری های کلیوی بار سنگین دیگری بر دوش خانواده های آنان تحمیل می کند.
همه بیماران دیالیزی، بیماران پیوندی و حتی کسانیکه عمل پیوند را انجام داده اند نیز از بالابودن هزینه های دارو و درمان گله مندند و خواهان کمکهای ارگان های دولتی و برنامه های جامع دولت برای حمایت بیماران وکاهش هزینه ها هستند.
علی قهرمانی، یکی از بیماران کلیوی که خود نیز یک بیمار پیوندی است می گوید: از زمان آگاهی از بیماری و شروع دیالیز بیمار به دلیل برنامه های درمانی طولانی و انرژی بر به نوعی افسردگی دچار می شود و شاید یک سال طول بکشد تا فرد بیمار بتواند خود را با شرایط جدید، ضعف ناشی از بیماری و ناتوانی در انجام امور روزمره وفق دهد.
به گفته وی، زمان پیوند نیز هزینه های سرسام آور آزمایش ها گاهی تا یک میلیون تومان نیز افزایش می یابد و انجمن بدلیل کثرت اعضا و بیماران نمی تواند کمک زیادی در تامین هزینه درمان داشته باشد.
قهرمانی با انتقاد از نحوه برخورد با بیماران کلیوی در جامعه خاطرنشان می کند: متاسفانه به دلیل عدم آگاهی مردم، بیمار بعد از جراحی با مشکلاتی چون خودداری سازمان ها از استخدام بیمار پیوندی، به هم خوردن روابط خصوصی در زندگی و... مواجه می شود در حالیکه بعد از جراحی او یک فرد کاملاً عادیست که تنها برای تقویت سیستم ایمنی بدنش دارو مصرف می کند.
همه ساله از 23 تا 30 آبان ماه به نام هفته حمایت از بیماران کلیوی یا هفته پیوند کلیه نامگذاری شده است.
--------------------
گزارش از: ناهید زمانی
نظر شما