به گزارش خبرنگار مهر، نشست بازیگری تئاتر با حضور علی رفیعی، گلاب آدینه، ستاره اسکندری، سهیلا رضوی و سیامک صفری شنبه 14 آذرماه در تالار بتهوون خانه هنرمندان ایران برگزار شد. رفیعی در ابتدای این نشست گفت: مهمترین پرسش ها را در عرصه بازیگری استانیسلاوسکی مطرح می کند ولی بهترین پاسخ ها را در این زمینه ارائه نمی دهد. ارزش کار وی در طرح همین پرسش هاست و افراد دیگر از آن پس سعی در پاسخگویی به این پرسش ها دارند.
وی ادامه داد: در رفتار کارگردان و بازیگر دو شیوه کلی وجود دارد. اول اینکه کارگردان به بازیگر به مثابه سازی کوک شده نگاه می کند و سعی دارد منویات خود را در این ساز بنوازد که این شیوه مربوط به استانیسلاوسکی است. شیوه دوم مکتب بازیگری خلاق است که در آن بازیگر مهمترین عامل خلاق صحنه است. این نگاه متعلق به میرهولد است.
رفیعی به ارائه توضیحاتی درخصوص تئاتر اروپا در قرن 19 و 20 پرداخت و گفت: تئاتر در آن زمان به مکانی برای خوشگذرانی تبدیل شده بود و میرهولد بهترین اتفاق را در بازگشت سرچشمه های ناب نمایشی دید. از این رو از تئاتر ژاپن، چین، کمدیا دلارته، بازار مکاره و سایر شیوه ها و تئاتر استفاده کرد و بعد از او برتولد برشت این کار را ادامه داد. برشت معتقد است ارتباط کارگردان و بازیگر مانند ارتباط زن قابله با زن باردار است و کارگردان کمک می کند نقش به سلامتی متولد شود.
وی یکی از وظایف کارگردان در برابر بازیگر را برقراری ارتباط با تماشاگر دانست که به اعتقاد این کارگردان با سابقه تئاتر استانیسلاوسکی این وظیفه را فراموش کرده است. کارگردان "شکار روباه" آشکار کردن لایه های پنهان توان و استعداد بازیگری را از جمله وظایف دیگر کارگردان در قبال بازیگر ذکر کرد.
رفیعی افزود: ایجاد ارتباط میان خلاقیت جمع و فرد که به خلاقیت گروهی می انجامد، ایجاد ارتباط بازیگر با متن نمایشی و هنر اشغال فضا توسط بازیگر از دیگر وظایف کارگردان در قبال بازیگر هستند. ما آدم های صحنه خالقان رویا هستیم نه واقعیت. با این تعریف به تعبیر لوکک بدن بازیگر به بدن شاعرانه تبدیل می شود.
کارگردان نمایش های "عروسی خون" و "در مصر برف نمی بارد" تأکید کرد: کارگردان باید نمایش را قابل دیدن کند زیرا تئاتر دیدنی است نه شنیدنی. کارگردان باید به بازیگر کمک کند تا شادی خلاقیت را لمس کند.
رفیعی از شرایط موجود تئاتر ایران انتقاد کرد و گفت: من این سخنان را برای بازیگرانی زدم که مورد احترام قرار می گیرند و دستمزدشان هر چند کم به موقع پرداخت می شود تا بازیگر به دریوزگی نیفتد. بازیگری حرفه ای خشن است و بازیگر مبتدی ابدی و ازلی است چون هربار باید شخصیتی تازه را بازی کند و آن را با همه مشکلات به صحنه ببرد.
وی خاطرنشان کرد: با این شیوه ای که در تئاتر ایران داریم تئاتر ما رو به تحلیل می رود زیرا بازیگران تئاتر درگیر مجموعه های تلویزیونی شده اند و بلایی که تلویزیون به سر مردم ما آورده از هر ماده مخدری خطرناک تر است. در این شیوه هر کسی با داشتن چشم و ابرویی ستاره می شود و بازیگری رشد نمی کند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود از سیستم آموزشی موجود در تئاتر انتقاد کرد و گفت: ما سالانه 800 دانشجوی تئاتر می پذیریم و تنها یک مجموعه تئاتر داریم. در حالیکه کنسرواتوآر پاریس با تمام امکانات و سالن هایی که دارد سالانه 20 دانشجو می پذیرد.
این کارگردان با سابقه تئاتر تصریح کرد: با این شیوه تئاتر، کارگردانی و بازیگری نخواهیم داشت زیرا لازمه وجود اینها گروه های تثبیت شده تئاتری است که اعضای آن سرنوشتی مشترک داشته باشند.
در ادامه گلاب آدینه کارگردان و بازیگر تئاتر اظهار داشت: من به عنوان یک بازیگر همیشه برای کارگردان بازی می کنم و معتقدم بازیگر صدای ذهنی کارگردان است که باید بتواند تخیلات او را به بهترین شکل ارائه کند. البته اینها نظریات شخصی من است.
وی به ارائه خاطراتی از بازی در نمایش "در مصر برف نمی بارد" به کارگردانی علی رفیعی پرداخت و تأکید کرد: بازیگر باید با تمام خلاقیت اش سازی در دست کارگردان باشد.
سیامک صفری بازیگر شناخته شده تئاتر نیز با اشاره به اینکه حرف اول و آخر را بازیگر می زند، بازیگر را ملزم دانست که بسته به شرایط هم قابله باشد و هم حامله و این امر تنها در صورتی رخ می دهد که بازیگر ابزار کار خود را به خوبی بشناسد.
بازیگر نقش "آغامحمدخان" در نمایش "شکار روباه" گفت: تئاتر چاره ای جز متوسل شدن به بازیگر ندارد هرچند بازیگر خود دچار مشکل می شود.
ستاره اسکندری نیز در ادامه این نشست کار کردن با علی رفیعی را بسیار مثبت و با ارزش دانست و گفت: دکتر رفیعی این قدرت را به ما می دهد که همه داشته ها و عادت هایمان را فراموش کنیم و شهامت این را پیدا کنیم که ققنوس وار از خاکستر خود زاده شویم. آنچه از بازیگر مؤلف می شناسم در کار با دکتر رفیعی اتفاق می افتد.
این بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون از افت کیفیت بازیگری در همه عرصه ها حتی تئاتر ابراز تأسف کرد. بهزاد فراهانی رییس انجمن بازیگران خانه تئاتر اجرای این نشست را برعهده داشت.
نظر شما