خاورمیانه درانتظار ترتیبات جدید/عربستان؛نقش‌آفرینی فراتر از توان سیاسی

به گزارش خبرنگار مهر، از گذشته تا چندی پیش جمهوری اسلامی ایران با عربستان دورانی شکوفا به لحاظ روابط دو جانبه داشته است ولی در پی حوادث اخیر منطقه ای تاحدودی اکنون این دوران سپری شده و شاهد رویکردی تقابلی از سوی عربستان در کلیه مسائل از جمله مراسم حج، لبنان و فلسطین، موضوعات منطقه خلیج فارس در ابعاد اقتصادی و سیاسی هستیم.

با سپری شدن انتخابات ریاست جمهوری ایران و حوادث بعد از آن، کشورهای حاشیه خلیج فارس دیدگاه های خود را درباره وضع امنیتی منطقه و نحوه رابطه با ایران مورد بررسی قرار می دهند تا در کنار تحولاتی که از رهگذر مذاکرات برخی کشورهای عربی و همچنین ترکیه و سوریه  با آمریکا حاصل می آید، فصلی جدید را در منطقه رقم بزنند.

از سوی دیگر برخی کشورهای عربی با ایجاد موج ایرا‌ن هراسی که طرح برخی از کشورهای غربی است و این روزها نه تنها خلیج فارس که برخی دیگر نقاط دنیا را به خود مشغول ساخته، باعث شده اند تا کشورهای همسایه و بویژه همسایگان جنوبی ایران نگاهی مراقب تر و دقیق تر از سایرین به ما  داشته باشند که در این بین از نقش عربستان نباید غافل شد.

سردمداران سعودی در اقدامات اخیر خود با کشتار شیعیان یمن موج جدید از اختلافات را بین مسلمان ایجاد کرده اند که همین امر باعث اختلاف نظر عمیقی بین تهران و ریاض شده است .

آیت الله سید احمد خاتمی عضو مجلس خبرگان رهبری که امامت جمعه موقت تهران را نیز بر عهده دارد می گوید : دولت حجاز نقش منفی را در جهان اسلام بر عهده گرفته است.

وی می گوید : متاسفانه برخی از آخوندهایی که از دولت عربستان حقوق می گیرند با صدور برخی بیانیه ها و اظهار نظرهای تند که متاسفانه از سوی دولت عربستان نیزعملا مورد تایید قرار می گیرد بذر تفرقه و کینه را در جهان اسلام می نشانند و گاه از بیانیه این افراد تحریف اسلام نیز به چشم می خورد.

آیت الله خاتمی همچنین در خصوص دخالت در تحولات یمن از سوی دولت عربستان بر این اعتقاد است که دولت حجاز با تحت فشار قرار دادن و شیعه کشی که به راه انداخته است جلوه دیگری از کینه نسبت به تشیع که تجلی اسلام ناب محمدی(ص) است را به نمایش گذاشته است.

به گفته وی، آنچه مهم است این است که آل سعود بداند این عملکرد زشت آنها از ذهن مسلمانان پاک نخواهد شد و پرونده سیاه و ننگینی برای آنان ثبت خواهد کرد.

به گزارش مهر، اسماعیل کوثری نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز در خصوص شیطنت ها سعودی ها معتقد است، عربستان به خاطر وضعیت حکومتی که در کشورش به وجود آورده است دیگر پاسخگوی نیازهای مسلمانان نیست و تمامی مسلمانان جهان چه شیعه و چه سنی این را به خوبی درک کرده اند.

به گفته وی در این شرایط وهابیت درعربستان نسبت به این موضوع حساس شده است و ترس آنها را فرا گرفته است که همین امر و مسائل دیگر باعث شده است دست به کشتار مسلمان یمن آن هم در ماه حرام بزنند.

سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز اخیرا در پاسخ به سئوالی پیرامون اخبار منتشر شده مبنی بر استفاده از سلاح های شیمیایی و فسفری توسط عربستان در سرکوب شیعیان یمن، توسط عربستان اظهار داشت: در خصوص دخالت برخی کشورها در حوادث داخلی یمن و استفاده از سلاح های نامتعارف معتقدیم که درگیری مسلمانان روش درستی نیست و باید مشکلات از راه تفاهم به سرانجام برسد و کشورهایی که با جهان اسلام مشکل دارند از این درگیری ها بهره برداری خواهند کرد.

هانی زاده یکی دیگراز کارشناسان حوزه بین الملل بر این اعتقاد است که اساسا رژیم ال سعود علیرغم حجم سیاسی محدود خود تلاش می کند تا نقشی فراتر از توان سیاسی ، فرهنگی وملی خود در منطقه ایفا نماید. به همین دلیل سعودی ها همواره از حضور قدرتمندانه جمهوری اسلامی در خاور میانه بیمناک هستند و ایران را رقیب سیاسی خود تلقی می کنند.

به گفته وی عربستان با استفاده از توان مالی خود تلاش داشته تا در لبنان ، افغانستان ، پاکستان وعراق که از نظر این رژیم کانون نفوذ جمهوری اسلامی بشمار می روند نقش تخریبی ایفا کرده وبه نوعی با هزینه میلیاردها دلار تلاش کرده که جایگاه خود را در این کشورها تقویت کند.

این کارشناس مسائل بین الملل در ادامه می گوید، علیرغم اینکه امریکا و برخی کشورهای غربی نگاه مثبتی نسبت به رژیم قبیله ای ودیکتاتور آل سعود ندارند اما به دلیل اینکه هم پیمان مناسبی در منطقه ندارند هیچگونه واکنشی نسبت به نقش تخریبی عربستان در خاور میانه از خود نشان نمی دهند.

به گفته وی عربستان نیز با استفاده از خلاء موجود مدیریتی در خاور میانه خود را میداندار سیاسی این منطقه تلقی می کند.

هانی زاداه بر این اعتقاد است که اقدامات ضد انسانی رژیم آل سعود علیه شیعیان یمن ونقض آشکار حاکمیت یمن توسط عربستان که با سکوت جامعه جهانی همراه است در چارچوب نفوذ مالی عربستان و عدم وجود مدیریت سیاسی منسجم در منطقه ونبود یک هم پیمان جایگزین برای امریکا وغرب در منطقه قابل تعریف است.

وی می گوید، در بعد منطقه ای نیز رژیم آل سعود در شورای همکاری خلیج فارس تلاش داشته تا سیاست های ضد ایرانی خود را بر این شورا دیکته کند اما به دلیل وجود کشوری مانند قطر که خود را رقیب سیاسی وسنتی عربستان می داند حکام آل سعود نتوانسته اند شورای همکاری خلیج فارس را به سازمانی در مقابل جمهوری اسلامی  تبدیل کنند .

به گفته این کارشناس بین الملل به نظر می رسد اگر امریکا وکشورهای غربی با توجه به اینکه عربستان رژیمی غیر دموکراتیک و قبیله ای تلقی می شود دست به یار گیری جدیدی بزنند ونوعی پیمان جدید منطقه ای با کشورهای قدرتمند وتاثیر گذار منطقه ایجاد کنند نقش تخریبی عربستان  در خاور میانه بشدت کاهش می یابد.

از سوی دیگر برخی از کارشناسان بین الملل براین اعتقادند در شرایط کنونی که روابط بین ایران و عربستان خدشه دار شده است مسئولان دو کشور باید تلاش کنند تا روابط به حالت سابق خود در آید، چرا که این دو کشور رابطه دوستی دیرینه دارند.

....................................
گزارش از: حمیدرضا خویینی‌ها