در نشستی که با حضور شماری از کارشناسان مسائل اروپا در خبرگزاری مهر برگزار شد، شرکت کنندگان به تحلیل و بررسی تحولات داخلی و خارجی اتحادیه اروپا پس از اجرایی شدن پیمان لیسبون پرداختند.
علل شکل گیری پیمان لیسبون
دکتر "یوخن هیپلر" استاد دانشگاه دویسبورگ آلمان در تشریح علل تصویب پیمان لیسبون گفت: اتحادیه اروپا طی سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته است، در این بین کشورهایی از شرق، جنوب شرقی و بخش مرکزی قاره اروپا به این اتحادیه پیوسته اند. در حالی که اتحادیه اروپا حتی پیش از پیوستن اعضای جدید نیز در حل و فصل چالشهای خود با مشکل مواجه بود، پس از گرفتن اعضای جدید با روند پیچیده ای در تصمیم گیری و مقابله با بحرانهای خود روبرو شد.
قدرت کشورهایی که پیش از این بدلیل داشتن نفوذ بیشتر در داخل اتحادیه اروپا حق تصمیم گیری و وتو داشتند، با بزرگتر شدن اتحادیه افزایش یافت. |
در عین حال قدرت کشورهایی که پیش از این بدلیل داشتن نفوذ بیشتر در داخل اتحادیه اروپا حق تصمیم گیری و وتو داشتند، با بزرگتر شدن اتحادیه افزایش یافت. از این رو ضروری به نظر می رسید که راه حلی برای رفع این پیچیدگیها و تسریع روند تصمیم گیری در آن اندیشیده شود. راه حلی که اتحادیه از طریق آن بتواند بر اختلافات ناشی از اعضای بیشمار و بحرانهای فزاینده پیش رو فائق آید.
مدیر موسسه صلح و توسعه دانشگاه دویسبورگ در ادامه افزود: این مسائل و نیز لزوم ایجاد ساز و کاری قانونی و حقوقی برای رعایت حقوق تمام شهروندان اروپایی موجب روی آوردن اعضای اتحادیه اروپا به تصویب قانون اساسی جدید این اتحادیه شد. اگر چه از زمان تصویب این معاهده تا اجرای آن مشکلات فراوانی بر سر راه این کشورها بوجود آمد اما سرانجام با امضای این معاهده توسط آخرین عضو باقیمانده یعنی جمهوری چک، نگرانیها در این زمینه پایان یافته و قانون اساسی جدید وارد فاز اجرایی شد.
موضع کشورهای قدرتمند اروپا
خانم دکتر "اورسولا گونتر" استاد دانشگاه هامبورگ از دیگر شرکت کنندگان در نشست مهر بود که نکاتی را در مورد نقش کشورهای موسس اتحادیه اروپا در شکیل گیری پیمان لیسبون بیان کرد. وی خاطرنشان کرد که در ابتدا کشورهای موسس اتحادیه اروپا از جمله فرانسه از مخالفان معاهده بودند اما پس از طی مراحلی از جمله برگزاری همه پرسی چند باره در این کشورها و جلب موافقت اکثریت شهروندان، مخالفتها رفع شد.
از سوی دیگر شکست تصویب قانون اساسی در برخی کشورها و نگرانی از عدم تصویب آن در کشورهای دیگر سبب شد مذاکراتی برای اصلاح ساختار صورت گیرد و نهایتاً در دسامبر 2007 در لیسبون، اعضاء این اتحادیه معاهده اصلاحی را به امضا رساندند و قرار شد تا سال 2009 بر اساس سیستم داخلی کشورها به تصویب رسیده و عملیاتی گردد.
در ادامه این بحث دکتر هیپلر با اشاره به وجود نگرانیهایی در بین کشورهای کوچک اتحادیه اروپا از قدرت گیری بیش از حد سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس در زمان تصویب این معاهده گفت: معاهده لیسبون باید تلاش می کرد علاوه بر اینکه استقلال و توان اجرایی اعضای اتحادیه اروپا را به میزان یکسان تامین کند، از تحت تاثیر قرار گرفتن کشورهای کوچک توسط کشورهای بزرگتر نیز جلوگیری کند.
از این رو کشورهایی مانند آلمان با درک این واقعیت به توافقهایی در این مورد دست یافته و راه را برای اجرایی شدن این پیمان هموار کردند. آنها با تشکیل گروههای تخصصی ویژه و برگزاری نشستهای مختلف سرانجام در مورد تشکیل یک اتحادیه اروپایی متحد با قانون اساسی واحد به توافق رسیدند. اما مانع اصلی مخالفت برخی کشورها با این قانون بود که آن نیز طی رایزنیها برای برگزاری همه پرسیهای متعدد سرانجام برطرف شد.
نظر شما