به گزارش خبرنگار مهر، سال گذشته هم به روال چند سال اخیر نمایشگاه خرید و فروش آثار هنری با عنوان "اکسپوی 88" در خانه هنرمندان برگزار شد. هر چند اعلام شده بود برای برنامه ریزی بهتر و جذب مشتریان داخلی و خارجی، اکسپو در پاییز هر سال برگزار می شود اکسپوی سال گذشته در بهمن و همزمان با دومین جشنواره هنرهای تجسمی برپا شد.
در کنار بخش خصوصی و مردمی که به خرید آثار پرداختند امیرعبدالحسینی دبیر اکسپوی 88 از فروشی معادل 324 میلیون و 700 هزار تومان در این دوره خبر داد.
وی همچنین یکی از خریداران آثار را مرکز هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی کرد: مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به ویژه مرکز هنرهای تجسمی این وزارتخانه در ابتدا قرار بود نهایتاً تا سقف 120 میلیون تومان خرید داشته باشد اما پس از حضور شورای خرید و ارزیابی آثار و با توجه نظر حمایتی معاونت هنری و مدیرکل هنرهای تجسمی در دو مرحله مبلغ 198 میلیون و پانصد هزار تومان اثر خریداری شد.
این خریدها در حالی صورت گرفتند که مسئولان برگزاری یکی از شروط اکسپو را پرداخت پول نقد یا قرارداد حقوقی معتبر تنها برای ارگانهای دولتی عنوان کرده بودند. براین اساس ارگانهای دولتی که پرداخت هزینه خرید آثار را بر اساس قرارداد عهده دار می شدند باید بعد از اتمام مسیر حقوقی ظرف یکماه پول را می پرداختند.
در واقع تجربه برگزاری نخستین آرت اکسپو در مهر ماه سال 83 باعث شده بود تا در اکسپوهای اخیر مسئولان تصمیم بگیرند خرید آثار را به پرداخت پول نقد یا عقد قرارداد حقوقی معتبر مشروط کنند.
با این حال به نظر می رسد این شرط به صورت کامل در اکسپوی 88 رعایت نشده یا حداقل بخش دولتی از اجرای آن معاف بوده چون با گذشت بیش از سه ماه از برگزاری این نمایشگاه مرکز هنرهای تجسمی هزینه خرید آثار را به نگارخانه ها نپرداخته است.
فرشاد شیرازی، مدیر نگارخانه شیرازی به عنوان یکی از نگارخانه هایی که مرکز هنرهای تجسمی از آن خرید کرده است در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: در این اکسپو چون آثار به دیوارها نصب شده بودند و حضور نگارخانه ها به صورت غرفه طراحی نشده بود ما در طول برپایی نمایشگاه حضور نداشتیم و اخبار را از دبیر و دوستان دیگر جویا می شدیم.
وی در مورد خریدهایی که انجام شد توضیح داد: اگر خودمان حضور داشتیم حداقل از اینکه مبلغها چه زمانی و چگونه پرداخت می شوند اطلاع می‌یافتیم. اما از اخباری که مطلع شدیم فهمیدیم آقای شالویی -مدیر مرکز هنرهای تجسمی- بیش از 100 میلیون تومان از اکسپو خرید کرده بود که برای حمایت بیشتر از هنرمندان و نگارخانه ها این خرید یک باردیگر هم تکرار شد.
شیرازی با بیان اینکه آثاری از صادق تبریزی، قربانعلی حیدری، هادی جمالی و تعداد دیگری از هنرمندان از سوی مرکز هنرهای تجسمی از این نگارخانه خریداری شده اما هنوز هزینه آن پرداخت نشده است افزود: ظاهرا در اکسپوی قبلی بعد از یکی دو هفته پول آثار پرداخته شده است ولی هنوز من و تعداد دیگری از نگارخانه داران مبلغ خرید کارها را دریافت نکرده ایم و از گوشه و کنار شنیده می شود که بودجه پرداخت این مبلغ فعلا وجود ندارد.
مدیر نگارخانه شیرازی ادامه داد: ما نیز از سوی هنرمندان تحت فشار هستیم و به همین دلیل ماجرا را پیگیری می‌کنیم. برپایی اکسپوها خوب و مناسب است به این شرط که به صورت منسجم و منظم برگزار شوند. نگارخانه ها در قبال برخی از هنرمندان که اثارشان را در اختیار آنها قرار داده اند تا در اکسپو به فروش برسد، تعهد دارند و زمانی که پرداخت مبالغ به این صورت انجا شود ممکن است یک نوع بی اعتمادی به وجود بیاید.
شیرازی با بیان اینکه نمایشگاههای بزرگ سعی می کنند تا پول فروشندگان خیلی زود پرداخت شود عنوان کرد: به هر حال این اکسپوها سابقه خیلی طولانی در کشور ما ندارند و تلاش برگزارکنندگان آنها قابل تقدیر است. فعالیتهای مرکز هنرهای تجسمی به ویژه آقای شالویی نیز تا کنون برای معرفی هنر ایران به دیگر کشورها خوب بوده است. امیدواریم با پرداخت هزینه خرید آثار این نقص زودتر برطرف شود.
بازگرداندن آثار
با این حال تجربه پرداخت نشدن هزینه خرید آثار تنها به این دوره مربوط نمی شود. در واقع از بار اولی که اکسپوها برگزار شدند هنرمندان و نگارخانه داران چنین مسئله ای را تجربه کردند.
نخستین اکسپوی هنری هفتم مهرماه 1383 فعالیت خود را با حضور 78 نگارخانه، 750 هنرمند و حدود 3 هزار تابلوى بازبینى شده آغاز کرد و نمایندگانی از نهادهای گوناگون دولتی برای خرید آثار هنری اعزام شدند. در این میان وزارت صنایع و معادن در نخستین روزها 500 میلیون تومان خرید کرد اما بعدا از پرداخت این مبلغ سرباز زد و آثار را به نگارخانه داران بازگرداند.
به همین دلیل هم بود که مسئولان برای جلوگیری از بازگرداندن آثار در دومین دوره این رویداد، پرداخت نقد و انعقاد قرارداد معتبر حقوقی را از شروط خرید آثار اعلام کردند گرچه ظاهرا این شرط نیز نتوانست چنان که شایسته است پرداخت مبلغ آثار را در زمان برپایی اکسپو تضمین کند.
فرهاد آذرین، مدیر نگارخانه آبتین نیز با اشاره به اینکه دو اثر به مبلغ سه میلیون تومان از سوی مرکز هنرهای تجسمی از این نگارخانه خریداری شده است گفت: با اینکه هنوز مبلغی که توافق شده به ما پرداخت نشده اما شنیده ایم به زمان بیشتری برای دریافت پول نیاز است ولی به معنای این نیست که مرکز هنرهای تجسمی نمی خواهد هزینه خرید آثار را بپردازد.
وی همچنین درباره برگزاری اکسپوها توضیح داد: انتظار از اکسپو بیشتر است به این خاطر که هدف چنین نمایشگاههایی جلب مخاطبان غیرخصوصی، نهادها و موسسات دولتی و نیمه دولتی است که توان خرید بیشتری دارند. متاسفانه این اتفاق هنوز در کشور ما روی نداده است.
آذرین در ادامه توضیح داد: حتی اکسپوی سال 83 هم که گفته می شد موفق بوده است چندان مورد توجه قرار نگرفت و با اینکه در ابتدا گفتند تعدادی از وزارتخانه ها خریدهایی انجام داده اند اما بعدا شاهد بازگشت آثار بودیم.
وی در تشریح دلیل این امر گفت: اصولا ما ملتی هستیم که فرهنگ بصری خیلی بالایی نداریم. چشم و سلیقه ما برای لذت بردن از اثر هنری تربیت نشده است. بیشتر خریداران آثار وحشت دارند چون می ترسند اگر روزی به هر دلیلی حسابرسی انجام شود شاید این شبهه پیش بیاید که اغفال شده اند و مسئولیت خرید و قیمتی که ارائه شده است بر گردن آنها بیفتد.
مدیر نگارخانه آبتین اظهار داشت: ما در کشوری زندگی می کنیم که قیمت یکمترمربع مواد ساختمانی از قیمت یک اثر هنری خوب و با کیفیت بیشتر است ولی کسی نمی ترسد که قیمت این مواد را هر چقدر هم که گران باشد بپردازد اما درکشور ما مردم می ترسند برای اثر هنری پول بدهند چون می ترسند ممکن است ارزش کمتری داشته باشد.
آذرین در پایان گفت که هنوز اطمینان موسسات دولتی نسبت به خرید آثار هنری جلب نشده است.
نظر شما