به گزارش خبرگزاری مهر، دکتر علی اکبر صالحی، در پنجاه وچهارمین کنفرانس عمومی سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که ساعت 10 صبح امروز (دوشنبه) به وقت وین با حضور روسای سازمان‌های انرژی اتمی عضو آژانس آغاز شد، سخنرانی کرد که متن کامل سخنرانی وی در این کنفرانس بدین شرح است:
جناب آقای رئیس، حضارگرامی،
اجازه دهید ابتدا مراتب تسلیت عمیق و قلبی خود را به ملت و دولت برادر و دوست پاکستان بخاطر فاجعه سیل اخیر ابراز نمایم. همچنین مایلم سخنانم را با تبریک انتصاب جنابعالی به ریاست این نشست پراهمیت آغاز نمایم. امیدوارم در پرتو مدیریت خردمندانه و غیر جانبدارانه همراه با همکاری مجدانه کشورهای عضو، نشست امسال قرین توفیق گردد.
جناب آقای رییس، حضار محترم
نشست‌های سالیانه آژانس، فرصتی برای ارزیابی تلاشهای جامعه جهانی در جهت دستیابی به اهداف صلح جویانه سازمانی است که برای سلامت و سعادت مردم ایجاد شده است. این گردهمایی مهم کشورهای عضو از نقاط مختلف دنیا با عقاید و پیشینه گوناگون، جلوه گاهی از عزم دسته جمعی جامعه بین‌المللی برای همفکری، تبادل نظرات و تجارب و همچنین تلاش برای بهترین و مناسبت ترین راهکارها برای حل و فصل مسائل مهم در حال ظهور را نشان می دهد. آژانس به نوبه خود بایستی تمامی عناصر لازم برای فضای سازنده بمنظور تحقق این اهداف فراهم آورد.
ما قویا بر این اعتقادیم که کردار صادقانه کشورهای عضو به نحو بارزی در تبلور چنین آرزویی نقش اساسی دارد.
جمهوری اسلامی ایران همواره وفق تعهدات قانونی خود کوشیده است که بیشترین همکاری و تعامل را با آژانس معمول داشته و تلاشهای صادقانه ای را برای انجام فعالیتهای هسته ای صلح آمیز خود در چارچوب پیمان عدم اشاعه و پادمان جامع مبذول نموده است.
جناب آقای رییس،
در حال حاضر، بر اساس موافقتنامه پادمان جامع (INFCIRC/٢١٤) تمامی تاسیسات هسته ای کشور متبوعم تحت نظارت و بازرسی جاری آژانس قرار دارند. از سال ٢٠٠٣ بیش از ٥٠٠٠ نفر- روز بازرسی به انجام رسیده است. این امری بی سابقه در تاریخ آژانس است. نتیجه چنین تلاش عظیمی هموار به اساسی ترین نتیجه گیری توسط آژانس انجامیده است و آن اینکه هیچ انحرافی بسوی فعالیتهای غیر صلح آمیز وجود نداشته است. اما متاسفانه، علیرغم تمامی این شواهد قاطع و بعلاوه همکاری صادقانه ای که کشور متبوع من تا کنون معمول داشته، آژانس واکنشی معکوس نشان داده است. بطور مثال نکاتی در گزارش اخیر مدیرکل درباره فعالیتهای هسته ای ایران وجود دارد که با هنجارها و رویه های دستور کار آژانس انطباق نداشته و همچنین مبتنی بر بیطرفی و عدالت نمی باشد و بدینسان جایی نمی گذارد جز این مفهوم که حاکی از اعمال فشار سیاسی از سوی قدرتهایی مشخص بر روند تصمیم گیری این مرجع فنی منحصر بفرد بین المللی می باشد. لازم به یادآوری است که بخاطر حفظ اعتبار فرآیند راستی آزمایی که در موافقتنامه پادمان منظور گردیده می بایستی فارغ از منافع سیاسی جهت دهنده یا معیارهای دوگانه، به اجرا گذارده شود. چنین به نظر می رسد که آژانس از یک بحران اعتبار و صلاحیت اخلاقی در رنج است.
آقای رئیس، حضار گرامی
متأسفانه مداخلات و اعمال نفوذ سیاسی حتی رد پایش را در همکاری های فنی نیز به جا گذاشته است. همانگونه که در اساسنامه آژانس و در سند راهنمای INFCIRC/٢٦٧ تصریح گردیده، پر واضح است که همکاریها و مساعدتهای فنی نمی بایستی تحت تاثیر هیچ گونه شرایط سیاسی قرار گیرند، اما اخیرا مشاهده شده که بخاطر اعمال فشار سیاسی معدودی کشورها، محدودیتهای خاص توجیه ناپذیری از سوی دبیرخانه بر مشارکت ایران در برنامه های آژانس در زمینه های ایمنی فعالیتهای هسته ای اعمال شده است. همگان آگاهیم که ایمنی هسته ای موضوعی واجد اهمیت جهانی است، هر گونه غفلت در خدمات رسانی در این زمینه ممکن است به حوادث خطرناک هسته ای با ابعاد بین المللی منجر شود. محدودیتهای نابخشودنی که از سوی دبیرخانه بر کشورم تحمیل شده، قطعا برای ادعای آژانس مبنی بر تقویت معیارهای ایمنی هسته ای جهانی زیانبار است. هنگامیکه می بینیم در برابر مشارکت فعال کارشناسان ما در کنفرانسهای بین المللی، کارگاهای آموزشی و جلسات مربوطه سازماندهی شده از سوی آژانس مانع تراشی می شود، چگونه ممکن است استانداردهای ایمنی در تاسیسات هسته ای کشور متبوعم را بیشتر تقویت نمود؟ بدون شک این گونه دیدگاه ها و رفتارهای غیر منطقی به پیامدهای نامطلوب در زمینه ایجاد اعتماد متقابل بین کشورهای عضو منجر خواهد شد.
آقای رییس ،
موضوع دیگری که ارزش طرح نگرانی دارد تامین سوخت مورد نیاز برای رآکتور هسته ای تهران می باشد که در ارتباط مستقیم با نیازهای رادیو دارویی هزاران بیمار قرار دارد. علیرغم تلاشهای مستمر ایران برای اعتماد سازی متقابل، صرفا بخاطر نشانه حسن نیت، هیچ نتیجه دلگرم کننده ای حاصل نشده است. بیانیه مشترک مورخ ١٧ می ٢٠١٠ منعقده بین جمهوری اسلامی ایران، برزیل و ترکیه، حرکت مثبتی از سوی ایران برای تحقق راهکاری برای موضوع تبادل سوخت همچنین ادامه دیالوگ و گفتگوها بود. این روند نیز با فشار ناعادلانه سیاسی معدودی کشورهای دارنده تسلیحات هسته‌ای مواجه شدکه به صدور قطعنامه ناعادلانه و غیرقانونی ١٩٢٩ انجامید. رویکرد غیر مدنی دو سویه تهدید و گفت وشنود ( چماق و هویج ) قطعا نمی تواند مفید و مثمر ثمر باشد. نکته جالب اینجا است که هیچ تضمینی برای عرضه سوخت وجود ندارد. بنابر این بار دیگر ما گروه وین را به از سر گیری گفت‌وگوها با کشور، بدون تاخیر بیشتر و بر مبنای بیانیه تهران، که در سطح بین المللی مورد تصدیق قرار گرفته، فرامی‌خوانیم.
آقای رییس،
با گذشت ٤٠ سال پس از شکل‌گیری پیمان NPT جهان هنوز شاهد عدم توازن بین خلع سلاح و عدم اشاعه بوده و جامعه بین المللی همواره از این عدم توازن در رنج است. هرچند اخیرا لفاظی‌های ظاهرا مثبتی در زمینه خلع سلاح ایراد شده، اما اتخاذ گام‌های عملی در مسیر امحاء کامل تسلیحات هسته‌ای و دستیابی به خلع سلاح فراگیر از فوریت برخوردار است.
تحقق جهانی عاری از تسلیحات هسته‌ای در زمره اولویتهای جمهوری اسلامی ایران قرار دارد. دستیابی به این هدف مستلزم آن است که هرسه رکن پیمان NPT، به طریق اولی خلع سلاح، عدم اشاعه و تحقق حق انکار ناپذیر استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای به شیوه ای غیر تبعیض آمیز و متوازن مورد پیگیری قرار گیرد.
اهمیت موضوع یاد شده منجر به برگزاری کنفرانس خلع سلاح و عدم اشاعه تهران با شعار « انرژی هسته ای برای همه، تسلیحات هسته ای برای هیچکس » در سال جاری شد. در همین راستا کنفرانس اخیر بازنگری نیز پرتو دیگری بر این موضوع افکند و این خواسته عادلانه جهانی را بیش از پیش برجسته ساخت.
اضافه می نماید در جریان کنفرانس خلع سلاح و عدم اشاعه هسته ای تهران تمامی شرکت کنندگان از ٦٠ کشور نگرانی عمیق خود را نسبت به انباشت، توسعه و گسترش تسلیحات کشتار جمعی (WMD ) بویژه تسلیحات هسته ای ابراز داشتند. شرکت کنندگان در جریان این گردهمایی همچنین بر ضرورت اجرای خلع سلاح کامل بعنوان اولویت نخست و تدوین یک کنوانسیون الزام آور برای امحاء تسلیحات جمعی تاکید نمودند.
جمهوری اسلامی ایران در همین راستا از چندین سال پیش همواره بر ایجاد یک منطقه عاری از تسلیحات هسته ای در خاورمیانه در راستای قطعنامه مصوب با اتفاق آرا کنفرانس بازنگری و تمدید ١٩٩٥ و بدنبال آن کنفرانس بازنگری ٢٠١٠ NPT و همجنین قطعنامه های مربوطه مجمع عمومی تاکید ورزیده است. برای نخستین بار درمورد درخواست از رژیم اسرائیل برای الحاق فوری بهNPT اجماع حاصل شد.
لازم به یادآوری است که کنفرانس بازنگری ٢٠١٠ NPT بر ضرورت الحاق رژیم صهیونیستی به این پیمان و قرار دادن تمامی تاسیسات هسته ای اش تحت پادمان جامع آژانس تاکید نموده بود اما بخاطر حمایتهای هم پیمانان غربی این رژیم هیچ اقدامی در این خصوص انجام نگرفته است.
در این راستا جمهوری اسلامی ایران از همه کشورها دعوت به عمل می آورد در جهت اعمال فشار بیشتر بر رژیم اسرائیل برای تسلیم شدن در برابر این خواسته بین المللی تلاشهای‌شان را افزون سازند. دیگر زمان آن فرا رسیده که اذهان را به این امر معطوف داشته و فارغ از بازیهای سیاسی، تلاشهای مشترکمان را بسوی رفتاری متعادل با کشورهایی که بدنبال فن آوری هسته ای صلح آمیز هستند متوجه سازیم و از سوی دیگر فشار را برکشورهایی بگذاریم که علنا از تصمیم یک پارچه کنفرانس بازنگری ٢٠١٠ NPT برای پیوستن به پیمان سرپیچی می کنند.
آقای رئیس،
موضوع تضمین عرضه سوخت هسته ای به شیوه های مختلف از جمله مسائل اساسی است که شایان توجه می باشد. طبق پیمان عدم اشاعه تمامی کشورهای عضو از حق انکار ناپذیر برای تحقیق، تولید، توسعه و استفاده از انرژی هسته ای برای مقاصد صلح آمیز برخوردار می باشند. کاملا روشن است که این حق مشتمل بر بکارگیری توانمندی ملی برای تولید سوخت برای رآکتورهای تحقیقاتی و نیروگاهی است. بنابر این کشورهای عضو از این حق برخوردار هستند که برای تامین سوخت هسته ای ، گزینه های گوناگون، چه تامین سوخت از طریق داخلی یا تامین سوخت از طریق خارجی را بدون هیچ گونه محدودیتی، انتخاب نمایند.
همچنین شایان توجه است که کنفرانس بازنگری ٢٠١٠ NPT نیز حق کشورها برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای را بدون هیچ گونه تبعیض و بدون خدشه وارد شدن به برنامه های آنان برای دسترسی به چرخه کامل سوخت هسته ای تحت نظارت آژانس، مورد تاکید مجدد قرار داد.
آقای رییس، حضار گرامی
ما بایستی اطمینان حاصل نماییم که بین اقدامات اعتماد سازی که بصورت داواطلبانه اتخاذ می گردند با تعهدات پادمانی کشورهای عضو تفاوت گذارده می شود. آژانس بعنوان یک مرجع مسئول بین المللی متقبل وظیفه تضمین انجام تعهدات کشورهای عضو در قبال موافقتنامه های پادمان آنها است و هیچگاه نمی بایستی اقدامات داوطلبانه کشورهای عضو را بعنوان اقدامات الزام آور اعلام نماید. بعلاوه نظام راستی آزمایی که توسط آژانس به انجام میرسد می بایستی بدون تبعیض و فارغ از رویکردی مبتنی بر معیارهای دوگانه به اجرا گذارده شود.
آقای رییس،
موضوع حفظ اطلاعات محرمانه در زمره مسائلی است که موجب نگرانی عمیق کشورم نسبت به کارکرد آژانس شده است. کشورهای عضو نمی بایستی شاهد به مخاطره افتادن امنیت ملی خود باشند و اطلاعات طبقه بندی آنها تحت هیچ شرایطی نباید افشا گردد. نظارت دقیقی از سوی آژانس می بایستی بر این موضوع بویژه با مد نظر داشتن تحولات اخیر اختصاص یابد.
آقای رییس،
جمهوری اسلامی ایران یک عضو فعال آژانس بین المللی انرژی اتمی است. ایران با سختکوشی ملی توانسته است خیز بلندی را بسوی دستیابی به فن آوری پیشرفته هسته ای بردارد. اینجانب با اغتنام این فرصت آمادگی خود را برای ارائه تجارب ارزشمند ایران، تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی به دیگر کشورهای عضواعلام میدارم.
همچنین باتوجه به اینکه همسایگان ما اخیرا به داشتن نیروگاه هسته ای ابراز علاقه کرده اند، ایجاد یک گروه فنی منطقه ای را برای به اشتراک گذاری و تبادل دانش و تخصص بویژه در زمینه ایمنی هسته ای پیشنهاد می نماییم.
آقای رییس،
جمهوری اسلامی ایران بمنظور تامین منافع ملی خود، بهره گیری صلح جویانه از فن آوری هسته ای را در طرحهای توسعه ای اش گنجانده است و بواسطه بکارگیری تکنیکهای مهندسی و استانداردهای نوین توانمندی داخلی در این زمینه را به خوبی ارتقاء داده است. تولید رادیو ایزوتوپهای درمانی، بهره وری صنعتی و کشاورزی همچننین طراحی و ساخت تاسیسات هسته ای گوناگون برای ارائه سوخت و مدیریت پسماند هسته ای در زمره اهداف طرحهای توسعه ای کشورم قرار دارند. دراین زمینه بسیار خرسندم که اعلام نمایم نیروگاه هسته ای بوشهر با ظرفیت ١٠٠٠ مگاوات بزودی به تولید الکتریسیته خواهد پرداخت و بدین ترتیب آرزوی دیرینه مردم کشورم به تحقق خواهد پیوست. آژانس بین المللی انرژی اتمی در ماه مارس سال جاری بر پایه دعوت جمهوری اسلامی ایران، مأموریت IRRS را در ایران به فرجام رساند و فعالیتهای نظام ایمنی هسته‌ای کشور در بکارگیری استاندارهای مربوطه در نیروگاه هسته‌ای بوشهر را تایید نمود. این تاییدیه توسط ارگان نظارتی آژانس بر نظام ایمنی و همچنین از سوی گروهی متشکل از مسئولین عالی رتبه ایمنی برخی کشورهای عضو، خود نشانه ی بارز دیگری از پایبندی جمهوری اسلامی ایران به مقررات بین‌المللی ایمنی هسته ای است.
آقای رییس،
همانگونه که آگاه هستید برای توسعه انرژی هسته ای در جهان، حفاظت تاسیسات هسته ای در قبال حملات مسلحانه از اهمیت اساسی برخوردار است. کنفرانس عمومی در سال گذشته بالاتفاق حمله یا تهدید به حمله علیه تاسیسات هسته ای در حال احداث یا در حال کار را ممنوع اعلام کرد. خاطرنشان می سازم که کنفرانس بازنگری ٢٠١٠ NPT کشورهای عضو را به پیروی از تعهد یادشده فراخواند.
آقای رییس،
مجلس ایران احداث نیروگاههای هسته ای بمنظور تولید ٢٠ هزار مگاوات الکتریسیته طی ٢٠ سال آینده را تصویب نمود و اینجانب بدینوسیله تمامی عرضه کنندگان بالقوه را به استفاده از این فرصت و مشارکت در احداث نیروگاههای جدید فرامی خوانم.
آقای رئیس، حضار گرامی،
در پایان، کشورم ضمن اینکه از حقوق غیر قابل انکار خویش قاطعانه دفاع می نماید همچنان به تلاشهای سازنده خود بواسطه تعامل و گفت و شنود با همتایانش ادامه خواهد داد. اینجانب بار دیگر تاکید می نمایم ما ضمن پاسداشت منافع ملتمان به امید آنکه « قدرت منطق بر منطق قدرت» چیره آید به همکاری صادقانه با آژانس در فضایی مناسب ادامه خواهیم داد.
آخرین کلام اما نه چندان کم اهمیت، مایلم مراتب تقدیر خود را از کارکنان آژانس به خاطر کار مجدانه ابراز نمایم و امید وارم که با تلاش های بی طرفانه و هدفمندانه همراه گردد. این مواردی ضروری برای ادای ماموریت با ارزش آژانس می باشد.
نظر شما