همایش فلسفه باعث بازنگری در موقعیت فلسفی ما می‌شود

امیر حسین خداپرست در گفتگو با خبرنگار مهر درمورد شرایط یک گفتگوی فلسفی گفت: ازشروط اصلی گفتگوی فلسفی دردرجه اول آزادی و عقلانیت به مثابه ارکان شخصیت انسانی است. یعنی از آنجا که شخصیت انسانی را آزادی و عقلانیتش  شکل می‎دهد ما باید در نظر بگیریم این دو شرط رکن هرگونه گفتگوی فلسفی است. اگر ما این مسئله را بدانیم دو نتیجه دارد. یکی نتیجه روانشناختی و اخلاقی دارد که مربوط می‎شود به نفی تعصب و پیشداوری و هرگونه رذیلت اخلاقی و روانشناختی.
 

وی افزود: ازطرف دیگر پایبندی به منطق و پرورش فضیلت حقیقت‌جویی در خود شخص را به همراه دارد.علاوه بر این نتایج اجتماعی سیاسی و اخلاقی را می‏توانیم در نظر بگیریم که شامل تلاش برای تأیید و رسیدن به یک جامعه آزاد و دموکراتیک است. این دو دسته نتایج با هم تعامل دارند و برهم تأثیر می‏گذارند. هرکدام دیگری را تقویت می‎کند یا در موارد محدودی می‏تواند آن یکی را تضعیف کند. گفتگوی فلسفی هم تأثیرپذیر این شرایط و نتایج آنهاست و هم پرورنده آن است. یعنی در شکل‌گیری یک جامعه آزاد و دموکراتیک و یا در پرورش فضیلت حقیقت جویی در افراد تأثیر می‎گذارد.

 این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه درمورد پیش فرضهای یک گفتگوی فلسفی هم گفت: پیش فرض اول گفتگوی فلسفی این است که گستره عقلانیت یک گستره وسیع و همگانی است. یعنی ما فرض می‏گیریم که همه انسانها بهره‏ای از عقلانیت دارند با این فرض، امکان یک مفاهمه و یک آزادی و انتخاب در باورها بوجود می‏آید. با درنظر گرفتن این شروط ما می‏توانیم بگوییم که گفتگوی فلسفی بر باورهای افراد تأثیر می‎گذارد و آنها را دگرگون می‏کند. درضمن با گفتگوی فلسفی ما نفی خشونت درعرصه نظر و دیدگاههای فلسفی را شاهد هستیم.
 

خداپرست تفاوت گفتگوی فلسفی با گفتگوهایی که در سایر عرصه‏های دیگر رخ می‏دهد چنین توصیف کرد: یکی از حیث موضوع متفاوتند و آن این است که گفتگوی فلسفی بر مجموعه نیازهای وجودشناختی،معرفت شناختی و ارزش شناختی هستی و انسان نظر دارد در حالیکه سایر گفتگوها در عرصه‏های علوم دیگر دایره و محدوده کوچکتر دارند. تفاوت دوم هم تفاوت از حیث غایت است. در گفتگوی فلسفی ما گفتگو را نه به عنوان امر تزیینی بلکه به عنوان امری جدی در نظر می‎گیریم که برای کمک به انسان و کمک به بهبود ساحات معرفتی و عاطفی و ارادی وجود او شکل می‏گیرند.  حساسیت گفتگوی فلسفی هم از همین غایت بسیار مهم و امکان تأثیرگذاری وسیع است. 

این کارشناس ارشد فلسفه دانشگاه تهران در مورد نقش همایش روز جهانی فلسفه در گسترش گفتگوی فلسفی هم اظهارداشت: برگزاری سالانه این همایشها اولاً شرایط و پیش فرضهای گفتگوی فلسفی را که عرض کردم تبیین و تحکیم می‏کند. علاوه بر این اهمیت گفتگوی فلسفی را هرسال برای ما گوشزد می‏کند و حساسیت آن را برای ما یادآوری می‎کند و باعث می‎شود که ما بتوانیم در خلال این همایشها یک تصمیم و نگاه ازبالا به وضعیت تفکر و فلسفه در جهان معاصر داشته باشیم.