سعید نبی مستندساز در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به دسته بندی اتفاقات مثبت و منفی سینمای مستند در سال 89 گفت: یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که برای سینمای مستند افتاد راه اندازی شبکه مستند بود.
وی ادامه داد: آقای زین‌العابدینی سرپرست این شبکه، از دوستان نزدیک و صمیمی من هستند و با تیمی که گرد‌آوری کردند توانستند کارشان را با موفقیت آغاز کنند. البته قرار بود عید غدیر این شبکه به صورت رسمی افتتاح شود و کار خود را آغاز کند اما به دلیل آماده نشدن کامل مقدمات راه اندازی این کار به تعویق افتاد. سینمای مستند از ابتدا به صورت جداگانه راه خوش را طی کرده است و مانند سینمای کوتاه داستانی نیست که قطاری برای ورود به سینمای بلند باشد.
نبی با یادآوری نحوه پیگیری و کار سینمای مستند در دهه 50 افزود: سینمای مستند در دهه 50 بسیار رونق داشت اما با شروع جنگ تحمیلی به سینمایی فراموش شده تبدیل و به شدت دچار ضعف شد. در دهه 60 و 70 هر از گاهی سازمانی به صورت مقطعی از این سینما حمایت می‌کرد اما هیچ کجا به دلیل اینکه سینمای مستند صاحب تفکر و اندیشه است تمایل نداشت به صورت تخصصی به آن بپردازد.
کارگردان یکی از قسمت‌های مجموعه "گنجینه تتیس" همچنین عنوان کرد: از سال 85 به بعد کسانی مثل محمد آفریده، محمد زین‌العابدین، ارد عطارپور و دیگر مستندسازان و مستند دوستان توانستند کم کم ساختار سینمای مستند را دوباره احیا کنند و از همان زمان هم سینمای مستند ایران مثل سابق دارای جایگاه درخور شان خود شد. امسال هم با همه سختی‌هایی که مستندسازان برای تولید آثارشان کشیدند باز هم فیلم‌های مستند به واسطه تلویزیون تا اندازه‌ای دارای هویت شد. همچنین سوژه‌هایی مثل مستندهای اجتماعی، علمی، دانشی، تاریخی، میراثی و گردشگری به صورت حرفه‌ای از تلویزیون پخش شد.
وی در ادامه افزود: فرهنگ‌سازی درباره دیده شدن مستند باید از درون ساختار مدیریتی انجام بگیرد. مدیران فرهنگی زمانی شناختی از سینمای مستند نداشتند و به این سینما با ترس نگاه می‌کردند، به خاطر همین بود که سعی می‌کردند از اتفاقات حاشیه‌ای و منفی که سینمای مستند آنها را به خوبی نشان می‌دهد، فاصله بگیرند و به سمت آرامش پیش بروند. سینمای مستند، سینمای عیان کردن تفکر و اندیشه است. این دسته از مدیران غالباً به دنبال فرار از نقد خودشان بودند، به همین خاطر تولیدات کیفی در سینمای مستند جایگاهی نداشت.
نبی با تاکید بر نبود عوامل حرفه‌ای در سینمای مستند عنوان کرد: متاسفانه قیمت در سینمای مستند جایی ندارد. هزینه سینمای داستانی معمولاً بسیار بالاست، به همین دلیل می‌توان از عوامل حرفه‌ای در این سینما استفاده کرد، اما سینمای مستند همچنان با چهارچوب سنتی چهل سال گذشته اداره می‌شود و نباید انتظار داشته باشیم که با عوامل غیرحرفه‌ای مستند حرفه‌ای تولید شود.
این کارگردان در ادامه صحبت‌اش اظهار کرد: همه این مسائل سبب عقب‌ماندگی سینمای مستند می‌شود و اگر صنعت سینمای مستند ما چند پله عقب‌تر از سینمای داستانی است، دلیل‌اش استفاده نکردن از عوامل حرفه‌ای است. البته تلویزیون در سال‌های اخیر ساعت‌های خوبی را به پخش مستند اختصاص داده است و همین باعث گرایش مستندسازان به تولید آثار کیفی شده است. یکی از اتفاقات خوشایند پارسال نامگذاری سال سینمای مستند از جانب تلویزیون بود. دادن سانس‌های سینمایی به فیلم‌های مستند هم ارزش زیادی دارد، اما بزرگترین متولی سینمای مستند همچنان تلویزیون است.
وی در پایان یادآور شد: سینما می‌تواند مستندهایی که مشکل پخش از تلویزیون را دارند، نمایش دهد؛ اما تلویزیون به صورت عام می‌تواند مردم را جذب سینمای مستند کند. در این میان دولت نباید از حمایت کردن سینمای مستند کنار بکشد، چرا که این سینما اوج و فرود زیادی دارد و سرمایه‌گذاری روی آن کم کم به نتیجه می‌رسد. جشنواره سینما حقیقت امسال بخش‌های مختلف سینمای مستند را به صورت موضوعی و جدا بررسی کرد و همین مسئله سبب می‌شود که برای سال آینده دورنمای خوبی از سینمای مستند داشته باشیم.
نظر شما