هدف ناتو از تعیین موعد 2014 در افغانستان/ سیاست دفاعی ایران شفاف است

وی همچنین با اشاره به اینکه بحث مبارزه ناتو با قاچاق مواد مخدر نیز از جمله موارد مطرح در نشست لیسبون بوده یادآور شد: ناتو از ابتدای حضور در افغانستان خود را از این موضوع کنار کشیده و همواره ادعا می کرد که مجوزی از سوی سازمان ملل برای این کار ندارد. بعدها روند تحولات به گونه ای پیش رفت که برخی از اعضای ناتو دریافتند قاچاق مواد مخدر و منافع سرشار آن یکی از منابع تامین حملات تروریستی است، بر همین اساس بخشی از کشورهای ناتو فشار آوردند که این سازمان باید واکنش نشان دهد و مبارزه با منابع مالی تروریستها هم اجتناب ناپذیر شده است. با وجود کشمکشهایی که بود تصمیم هایی در این زمینه اتخاذ شد، اما بازهم شاهد ورود جدی ناتو به این بحث نیستیم. در لیسبون هم صراحتا دولت افغانستان مسئول مبارزه با قاچاق مواد مخدر در این کشور دانسته شده و به عبارتی بار دیگر ناتو در این زمینه از خود سلب مسئولیت کرده است.

 

تعیین سال 2014 ارزیابی دولت حامد کرزای است، به عبارتی اعضای ناتو می خواهند هر گونه عدم توفیق احتمالی در این زمینه را به گردن دولت افغانستان بیندازند ضمن اینکه دست خود را هم برای تصمیمات دیگر باز نگه دارند.

جاویدنیا همچنین با اشاره به تعیین سال 2014 بعنوان سالی که مسئولیت امنیت افغانستان به نیروهای بومی این کشور واگذار خواهد شد اظهار داشت : اعضای ناتو به شکل ظریف در اسناد خود در لیسبون به این موضوع اشاره کرده اند که تعیین سال 2014 ارزیابی دولت حامد کرزای است. به عبارتی اعضای ناتو می خواهند هرگونه عدم توفیق احتمالی در این زمینه را به گردن دولت افغانستان بیندازند ضمن اینکه دست خود را هم برای تصمیمات دیگر باز نگه دارند.

 

در همین زمینه کشتار غیرنظامیان در عملیاتهای نظامی ناتو بعنوان موضوعی که مورد اختلاف دولت افغانستان و ناتو است نیز در لیسبون مطرح شده و این اقدام محکوم شده است. اما جالب اینجا است که در بیانیه نهایی، شورشیان مسئول عمده کشته شدن غیرنظامیان دانسته شده اند و اعضای ناتو مدعی اند که بخش عمده این کشتار به واسطه عملکرد طالبان و القاعده صورت گرفته است.

 

کارشناس مسائل اروپا در ادامه به مطرح شدن نام ایران در اعلامیه نشست لیسبون پرداخته و افزود: در بند 33 این اعلامیه به ایران اشاره و در مورد فعالیتهای هسته ای جمهوری اسلامی ایران ابراز نگرانی شده است. در این بند ناتو خواستار تعهد ایران به کلیه قعطنامه های شورای امنیت ملل شده و از از سرگیری مذاکرات بین ایران و کشورهای 1+5 استقبال نموده است.

 

موضوع ایران در سایر بخشها مورد اشاره قرار نگرفته اما در جریان نشست لیسبون برخی نمایندگان رسانه ها کوشیدند که به این موضوع پرداخته و سوالاتی را با محوریت ایران از مقامات ناتو مطرح کردند اما مقامهای ناتو بدون اشاره به نام هیچ کشوری از کلیت سیاستهای آتی این سازمان سخن گفتند.

 

وی با بیان اینکه نباید چتر دفاعی ناتو را با سپر موشکی آمریکا اشتباه گرفت، تاکید کرد: در حال حاضر سه سیستم دفاع موشکی عمده در جهان داریم یکی سپر دفاع موشکی روسیه است، دیگری متعلق به آمریکا است و سومی سپر موشکی ناتو است که هنوز ایجاد نشده، اما با توافقات صورت گرفته در لیسبون روند عملیاتی شدن آن آغاز خواهد گردید.

 

کارشناس مسائل اروپا در توضیح علت نام نبردن از کشورها در سند راهبردی ناتو گفت: در سندهای پایه که سند مادر به شمار می روند دور از منطق است که از نام کشوری یاد شود، یعنی وقتی راهبردی برای یک دهه تعریف می شود منطقی نیست که اسمی از کشوری برده شود. مانند اساسنامه نهادها و شخصیتهای حقوقی است که در آن به جزئیات پرداخته نشده و تنها کلیات فعالیت آتی آنها مورد اشاره قرار می گیرد. چون اینها سندی هستند که برای یک دوره طولانی مدت تعریف می شوند و نباید در آن موضوعی که ممکن است تغییر کند مورد اشاره قرار گیرد. در مورد ناتو هم این روند صادق است. منظور من این است که ناتو نام بردن کشوری را در راهبرد بلندمدت خود در دستور کار نداشته، شاید در بیانیه ها نامی از کشورها برده شود ولی در سندهای پایه به عنوان اسناد راهبردی بعید است این اتفاق بیافتد.

 

اما این رویکرد ناتو تاثیری بر جمهوری اسلامی ایران ندارد. جمهوری اسلامی ایران بعنوان یک قدرت مهم در منطقه حاضر است، سیاستهای شفافی دارد و بر اساس آن سیاستهای اصولی هم پیش می رود. مثلا در افغانستان ایران بدنبال ثبات این کشور است. رسما اعلام کرده و عملا هم این را نشان داده، در بازسازی افغانستان به طور کامل حضور دارد، بحث ثبات و توسعه این کشور را در دستور کار دارد و از هر کشور و سازمانی که بخواهد در این روند مشارکت کننده باشد، استقبال می کند و همکاری می کند مثلا ما با ژاپن در افغانستان همکاریهای خوبی داریم. ایران در تمام بحثهای منطقه ای و پیرامونی و کلان این سیاست را دارد. بحث فعالیت هسته ای ایران نیز مشخص است، بحث موشکی هم همینطور، ادعای تهدید موشکی آمریکا و اروپا از سوی جمهوری اسلامی ایران فاقد هرگونه بنیان منطقی می باشد.

 

ما بعنوان کشوری مستقل و قدرتمند توانایی داریم که خود را تقویت کرده و در مقابل هر گونه تهدید بایستیم، این حق ماست و مغایرتی با موازین بین المللی ندارد و ما موظف به نگران بودن از نوع نگاه دیگران نیستیم.

در همین زمینه ایران به عنوان کشوری که قدرت منطقه ای است حق دفاع از خودش را دارد و طبیعی است که برای این کار باید سازوکارهای خود را تعریف کند. تقویت توانمندی موشکی یکی از منطقی ترین و معمول ترین روشهایی است که همه کشورها می توانند دنبال کنند، شاید عده ای آن را نپسندند اما ایران این توانمندی را دارد که برای تقویت توان دفاعی خود در برابر خطرات خارجی این روند را پیگیر باشد، این حق ایران است و بدنبال آن نیز هست. حال اینکه کسی این را به عنوان تهدید برای خودش تعریف کند مسئله ای است که به ایران مربوط نمی شود و به نوع نگاه طرف مربوط است. در بحث هسته ای نیز همین موضوع مطرح است، ما داشتن انرژی هسته ای را برای منافع ملی، اقتصادی و آتی خودمان لازم می دانیم و در این سالها این را رسما اعلام کرده ایم. حال اینکه نوع نگاه برخی به این مسئله چگونه است، به خود آنها مربوط است. ما به عنوان کشوری مستقل و قدرتمند توانایی داریم که خود را تقویت کرده و در مقابل هرگونه تهدید ایستادگی کنیم. این حق ماست و مغایرتی با قوانین و موازین بین المللی ندارد و ما موظف به نگران بودن از نوع نگاه دیگران نیستیم.

 

اگر اینگونه باشد باید تک تک کشورهای جهان را تهدید به حساب بیاوریم. مثلا اگر به کشورهای حوزه خلیج فارس و آمار خریدهای نظامی سرسام آور آنها نگاه کنیم باید بگوییم که اینها همه می توانند تهدید باشند یا تمام کشورهای غربی که توانایی موشکی و هسته ای دارند، تهدید هستند. به هر حال این نوع نگاه است که تعیین کننده است.