یوسف عالی که کتاب پژوهشی "تحلیل جاویدنامه اقبال لاهوری" آماده چاپ است در این باره به خبرنگار مهر گفت: این کتاب که پژوهشی درباره منظومه جاویدنامه اقبال است به سفارش دانشگاه پیام نور نوشته شد و پس از تسویه با دانشگاه آن را برای اظهار نظر درباره چاپ به ناشری که به طور تخصصی آثار اقبال را منتشر می کند دادم ولی ناشر اعلام کرد که فروش آثار پژوهشی از این دست بسیار پایین است.
وی ادامه داد: پس از اعلام نظر ناشر دیگر چندان علاقهای به چاپ اثر نشان نداده و با ناشر دیگری هم صحبت نکردم. البته در این زمینه نمیتوان به ناشرها هم خرده گرفت چراکه قیمت کتابهای پژوهشی بالا و استقبال مخاطب هم از آنها کم است در نتیجه اینگونه مسائل حاشیهای باعث میشود ناشران هم چندان رغبتی به چاپ کتاب های پژوهشی نداشته باشند.
این استاد ادبیات دانشگاه پیام نور با اشاره به اینکه عرصه پژوهش کشور با وجود چنین مشکلاتی قطعا با خلاء روبه رو خواهد شد توضیح داد: "تحلیل جاویدنامه اقبال لاهوری" که من آن را در قالب طرحی پژوهشی نوشتهام اثری بود که از آن چندین مقاله تخصصی استخراج و در همایشهای بینالمللی پذیرفته شده است. برای تدوین این اثر از بیش از 200 منبع معتبر استفاده کرده و تحقیق و نگارش آن مدتها به طول انجامید، ناشر هم به همه اینها آگاه است ولی مشکل او هم مشکلی نیست که بتوان نادیده گرفت.
عالی افزود: من نمیدانم دقیقا چه کسی مقصر این جریان است ولی آنچه مسلم است این روند در روحیه پژوهشگران تاثیر منفی میگذارد و باعث خواهد شد بیشتر به سمت آثار بازاری بروند. نوشتن یک کتاب آموزشی و درسی زحمت کمتری دارد، ناشر هم از آن استقبال بهتری میکند، حقالزحمه بیشتری میدهد، سریع هم به چاپهای بعدی میرسد ولی در مقایسه با آثار پژوهشی این دست کتابها ارزش علمی کمتری دارد ولی این معضلی است که وجود دارد و نویسندگان ما را از پژوهش عمیق دور میکند.
وی با تاکید بر اینکه برخی آییننامهها در سطح دانشگاهی باعث میشود دانشجویان و استادها راه انحرافی طی کنند عنوان کرد: وقتی دانشجویی که برای نگارش پایاننامهاش وقت و انرژی زیاد یمیگذارد و در نهایت با دانشجویی که با کمترین تحقیق اثرش را می نویسد یکسان دیده میشود، این مساله قطعا باعث میشود کسی هم که از ابتدا به دنبال پژوهش عمیق بوده کم کم دلسرد شود. همین مساله درباره استادها هم وجود دارد که آییننامههای ارتقا یا تغییر وضعیت به گونه ای تدوین شده که آنها را به این سمت تشویق میکند که فقط مقاله یا کتابی بنویسند تا در پروندهشان ثبت شود.
یکی از مولفان "فرهنگ درست نویسی سخن" اضافه کرد: در امتیازدهی به آثاری که استادها چاپ میکنند کمتر به بدیع بودن موضوع، نوآوری در پرداخت، ناشر، کیفیت و ... توجه میشود و یک کتاب 200 صفحهای که با کمترین پژوهش نوشته شده با اثری که سال ها وقت صرف آن شده یکسان دیده می شود. در زمینه چاپ مقاله نیز چنین وضعی حاکم است و معلوم نیست این مقالهها بر چه اساس نوشته میشود، آیا خلئی را پر می کنند یا خیر؟ همه اینها مسائلی است که مسیر پژوهش را منحرف کرده و در بلندمدت لطمههای جبرانناپذیری به عرصه فرهنگی و علمی کشور میزند.
عالی در بخش دیگر گفتگویش درباره کتابهای در دست چاپش گفت: یک کتاب فارسی عمومی به عنوان منبع درسی دانشگاه با همکاری دکتر حسن انوری نوشتهایم که نسخه نهایی آن آماده شده و تا چند ماه دیگر توسط انتشارات سخن منتشر خواهد شد.
وی در پایان خبر داد: "پژوهشی در مثلهای سمنانی" با بیش از 200 صفحه و مقدمهای 50 صفحه ای مجوز گرفته و به زودی توسط نشر کلک سیمین منتشر میشود. در این کتاب بیش از هزار مثل از گویش سمنانی آورده شده است.
نظر شما