به گزارش خبر نگار سياسي مهر ، نماينده ويژه ايران در امور درياي خزر كه در همايش آسياي مركزي و قفقازسخن مي گفت ، با بيان اين مطلب افزود : آسياي مركزي و قفقاز و منطقه عمومي درياي خزر براي جمهوري اسلامي ايران اهميت و جايگاه ويژه اي دارد و ايران قديميترين تمدن و دولت حاشيه اين منطقه را شكل داده و سابقه حضور تاريخي بيشتري نسبت به بقيه دارد.
صفري افزود : ايران همواره يكي از طرفهاي اصلي قراردادهاي منعقده در اين منطقه بزرگ محسوب شده است، امروزه نيز ايران (پس از روسيه) پرجمعيت ترين كشور و بزرگترين كشور به لحاظ منابع انرژي به حساب ميآيد و بيشترين بازار مصرف را در كل منطقه دارد.
نماينده ايران در درياي خزر گفت : ايران با تمامي كشورهاي منطقه، با هفت استان و صرفا با كشورهاي حاشيه خزر در چهار استان بزرگ همجواري دارد. مسايل اقتصادي منطقه به ويژه در زمينههاي انرژي، حمل و نقل اعم از كشتيراني، جادهاي، ريلي و هوايي، تجارت و شيلات براي ايران جايگاه مخصوص دارد.
صفري افزود : تضمين صلح و ثبات و امنيت و پايان يافتن مناقشات موجود در كل منطقه نيز از سوي ديگر باعث ميشوند كه ايران مسايل اين حوزه را با دقت پيگيري و فعالانه ايفاي نقش نمايد. مسايل محيط زيست به خصوص در خزر براي ايران واجد نهايت اولويت است. از سوي ديگر همه ساله مراكز زيارتي ايران بيشترين زوار و سواحل شمالي ايران بيشترين تعداد گردشگران را به خود اختصاص ميدهد و ايران واجد مراكز گردشگري بيشماري در نوار شمالي خود ميباشد.
صفري با اشاره به اينكه تجربه نشان داده است كه نگرشهاي مقطعي و تك بعدي سياسي، اقتصادي، حقوقي يا امنيتي و نظامي به مسايل منطقه راهگشا نبوده است گفت : حل و فصل مسايل منطقه مستلزم رويكرد و توجه جديتر به تمامي مسايل در آن واحد ميباشد و غفلت از يك جنبه لطمات جدي به منافع جمعي خواهد زد. لذا ضرورت دارد كشورها تمامي مسايل مرتبط از جمله: منابع هيدروكربن و انرژي اعم از نفت و گاز و برق، تجارت و بازرگاني، حمل و نقل، امور امنيتي - نظامي، محيط زيست، شيلات، رژيم حقوقي و ديگر موارد را مورد بررسي قرار داده و زمينههاي همكاري و تفاهم را عملي نمايند.
نماينده ويژه ايران در امور درياي خزر گفت: متاسفانه برخي از بازيگران منطقه اي و فرامنطقه اي منطقه عمومي درياي خزر را مترداف با منابع انرژي و نفت و گاز تعريف ميكنند و از زواياي ديگر خصوصا صلح و ثبات پايدار، محيط زيست، شيلات و منابع زنده درياي غافل هستند. برهمين اساس براي تقسيم منابع انرژي بستر و زيربستر درياي خزر و همچنين انتقال انرژي به شيوههايي روي آورده كه مغاير با منافع جامع، بلندمدت و مصالح جمعي ميباشد.
صفري گفت : به اعتقاد ما الگوهاي تقسيم در خزر بايد مصالح همه كشورهاي ساحلي را برآورده سازد و براي همه طرفها، قابليت دفاع از سطوح ملي را نيز دارا باشد. ضمنا اين تقسيم بايد با شيوههاي رايج در دنيا و مباني حقوق بينالمللي و آرا و رويههاي فضايي بينالمللي اصل انصاف، همخواني داشته باشد.
وي افزود: ما اعتقاد داريم موضوع انرژي و نفت و گاز بيش از آن كه براي ديگر كشورها مهم باشد، براي خود كشورهاي منطقه و به ويژه كشورهاي تازه استقلاليافتهي همجوار خزر اهميت دارد. ميزان توليد و صدور نفت منطقه حتي در اوج توليد، جايگاه و قدرت تاثيرگذاري خاصي در بازار جهاني انرژي دارد. در حالي كه امروزه تاثير نفت در حيات اقتصادي و سياسي برخي كشورها ساحلي خزر بسيار چشمگير است، نقش و سهم نفت و گاز خزر در ميزان درآمدها، اشتغال و توليد ناخالص داخلي جلب سرمايهگذاري خارجي و تاثير آن بر روابط خارجي و مسايل اجتماعي و اقتصادي داخلي جمهوري آذربايجان، تركمنستان و قزاقستان در مقايسه با دو كشور ديگر ساحلي يعني ايران و روسيه بسيار بارزتر است.
صفري با اشاره به اينكه ايران در زمينه انتقال انرژي، در دو زمينه سواپ و خط لوله كي.تي.آي فعاليت ميكند گفت : اقدام اول ايران در زمينه سوآپ ميباشد كه در سه فاز طراحي شده تا بتواند نفت كشورهاي همجوار را از طريق نفتكش به سواحل ايران در بندر تجهيز شده نكا منتقل و پس از عبور از خط لوله نكا - ري در پالايشگاههاي شمال كشور (فعلا تهران و تبريز) تصفيه نمايد و از سوي ديگر در جنوب كشور معادل توافق شده نفت دريافتي در شمال را تحويل دهد.
وي ادامه داد : در سال گذشته سوآپ از ايران را از روي 10 هزار بشكه در روز به 120 هزار بشكه و سپس 140 هزار بشكه در روز افزايش دادهايم. ظرفيت بعدي در فاز دوم 370 هزار بشكه و ظرفيت نهايي اين شيوه انتقال در فاز سوم 500 هزار بشكه در روز ميباشد كه با اندكي تغييرات در پمپاژ به زودي قابل حصول خواهد بود.
صفري با اشاره به اينكه مجموعا در سال گذشته متجاوز از پنج ميليون تن نفت از طريق ايران منتقل شده است، گفت : با توجه به اين كه هزينههاي انتقال از ايران به اين شيوه حدود 14 دلار (و در كل و با احتساب بازاريابي 25/18 دلار) ميباشد، در حالي كه هزينه انتقال از روسيه به ازاي هر تن حداقل 28 دلار است و بعضا با احتساب ديگر هزينهها به 35 دلار هم بالغ ميگردد. لذا بسياري از كشورها علاقمند هستند تا انتقال نفت آنها از طريق ايران انجام شود. مثلا تاكنون قزاقها 5/2 ميليون تن نفت را از طريق ايران انجام دادهاند.
صفري دومين اقدام ايران در زمينهي انتقال نفت درياي خزر را احداث خط لوله K.T.I دانست و گفت : مراحل مطالعات مقدماتي را سپري ميكند و قرار است در صورت نهايي شدن، نفت قزاقستان و تركمنستان را از طريق ايران به بازارهاي جهاني منتقل كند.
صفري تاكيد كرد: مسير ايران (علاوه بر ارزاني، امنيت و كوتاه بودن) نسبت به ديگر مسيرهاي موجود يا در حال ساخت يا مطالعه رجحان بسيار مهم ديگري دارد و آن اين كه مناطق شمالي ايران، بازار پرمصرف و مطمئني براي نفت حوزه درياي خزر محسوب ميشود و صرفا مسير انتقال و تزانزيت تلقي نميگردد.
وي تصريح كرد: ايران در زمينهي گاز نيز با كشورهاي منطقه همكاري دارد. ايران با انعقاد قرارداد با جمهوري آذربايجان و ارمنستان، نيازهاي نخجوان و ارمنستان را به اين انرژي پاك تامين خواهد كرد. همچنين طرح انتقال گاز به اروپا از طريق ارمنستان، گرجستان، اكراين را در دست مطالعه و پيگيري دارد. ايران همچنين 10 درصد از سهام حوزه گازي شاه دنيز جمهوري آذربايجان را به خود اختصاص داده است.
نظر شما