مسجد تاریخی جامع خویدک مستندسازی شد

بهرام رضایی در گفتگو با خبرنگار مهر در یزد اظهار داشت: هم اکنون طرح مطالعه و مستندسازی این بنای خشت و گلی تاریخی به پایان رسیده است.

وی با اشاره به اهمیت و جایگاه مسجد در شهرهای اسلامی بیان داشت: مسجد مهمترین هسته مرکزی برای فعالیتهای مذهبی، اجتماعی و فرهنگی در شهرهای ایرانی دوره اسلامی است که از نظر جایگزینی در بافت شهری به دو رده تقسیم می ‌شوند.

رضایی خاطرنشان کرد: شکل‌ گیری گروهی از این مساجد به تدریج در کالبد شهر صورت گرفته و در رابطه با عوامل مذهبی، اجتماعی، اقتصادی و شهرسازی در زمان تغییر شکل یافته است.

وی عنوان کرد: گروهی از مساجد نیز با طرح گسسته از بافت کالبدی مجاور، یک‌ بار برای همیشه شکل فضای آنها تعیین و تثبیت شده است.

رضایی با اشاره به ویژگی‌ های مسجد جامع خویدک ادامه داد: مسجد جامع خویدک بر روی رگه ‌ای از جنس کنگلومرا ساخته شده و دارای دو ایوان در ضلع شمال و جنوب شبستان در ضلع باختر است.

وی عنوان کرد: خویدک در اصطلاح محلی به نام سرسبزی همچنین نام یک نوع خربزه معروف است که در قدیم در روستا کاشته می‌ شده است.

رضایی ادامه داد: خویدک، نام روستایی تاریخی و هم دوره با روستاهای فهرج، خورمیز و دیگر زیستگاه‌ های تاریخی یزد است.

رضایی با بیان اینکه معماری خشتی ایران یک فرهنگ و سنت پایدار است که بخش وسیعی از محدوده مرکزی ایران را در برگرفته است، افزود: عواملی بسیاری در تضعیف این فرهنگ بوم‌ آور نقش موثری دارد که با مطالعه و آسیب‌ شناسی اینگونه بناها می‌ توان اطلاعات اساسی را جمع‌ آوری و در راستای طبقه ‌بندی آسیبها و شناخت بهتر عوامل آسیب ‌رسان و در نهایت ارائه روشها و تکنیکهای حفاظتی مناسب برای مقابله با آنها استفاده کرد.

وی با اشاره به اینکه طرح مطالعات، مستندسازی، مرمت و احیای مسجد خویدک با نظارت واحد مطالعات و طراحی معاونت حفظ و احیا و در مدت زمان چهار ماه به پایان رسیده، گفت: این مطالعات شامل گردآوری مدارک و اسناد تصویری، ترسیمی و نوشتاری، بررسی و مطالعات محیطی و بستر بنا، تهیه نقشه‌ های فنی وضع موجود، مطالعه تعیین محدوده بنا، مطالعه ابعاد زیباشناختی بنا، شناسایی دوره ‌های معماری و الحاقات، انجام مطالعات تطبیقی آسیب ‌نگاری و آسیب ‌شناسی، مبانی نظری و ارائه راهکارهای حفاظتی بنا بوده است.

رضایی افزود: سربنا مسجد خویدک، قلعه روستا و آسیاب تاریخی، مثلث تاریخی خویدک را تشکیل می ‌دهند.

مسجد جامع خویدک به شماره 12058 در تیرماه سال 84 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.