به گزارش خبرنگار مهر در شیراز، منطقه حفاظت شده ارژن و پریشان در بخش جنوبی رشته کوههای زاگرس و در 60 کیلومتری شیراز قرار دارد. بلندترین ارتفاعات این منطقه رویشگاه سرو کوهی است. کمی پایین تر از قله، جنگل بلوط شروع شده و بخش عمده منطقه را تا دشت برم می پوشاند.
این منطقه در سال 1351 با وسعت 191 هزار هکتار به عنوان پارک بین المللی انتخاب و در سال 1353 با وسعت 65 هزار هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی شد.
در منطقه حفاظت شده ارژن تالاب ارژن نیز واقع شده است. شکل گیری اکوسیستمهای مختلف در محدوده زیستکره ارژن و پریشان، وجود ارتفاعات چاه برفی و پوشش جنگلی انبوه در منطقه، زیستگاههای متنوعی را ایجاد کرده است. اگرچه گونه های ارزشمندی نظیر شیرایرانی و آهو در این منطقه منقرض شده اند اما تنوع گونه های جانوری به خصوص پرندگان مهاجر که در این منطقه زادآوری کرده اند و وجود 48 گونه پستاندار که 11 گونه آن در فهرست سرخ و شش گونه آن که در کنوانسیون قید شده نشان از تنوع زیستی بالا و ارزشهای غیرقابل انکار این منطقه دارد.
از مهمترین گونه های منطقه حفاظت شده ارژن می توان به خرس قهوه ای، پلنگ، گراز، گربه وحشی، سنجاب ایرانی، گوزن زرد ایرانی، پلیکان پا خاکستری، آنقوت، کفچه نوک، غاز خاکستری و... اشاره کرد.
این منطقه رویشگاهی بینابینی بوده و دارای طیف وسیع رویشی است. 407 گونه گیاهی در 11 واحد رویشی مختلف و 36 گونه از گیاهان منطقه ارژن که در فهرست سرخ قرار دارند نشان از تنوع گیاهی و ارزشهای گیاهی منطقه دارد.
عکس تزئینی است
این روزها تمامی دریاچه های استان فارس ازجمله دریاچه پریشان، بختگان، کافتر و... که از جمله مناطق با ارزش زیست محیطی و گردشگری این استان به شمار می روند با خشکسالی و اثرات ناشی از آن دست و پنجه نرم می کنند و وضعیت این دریاچه ها به دلیل عدم بارش آنقدر اسفبار است که برخی از آنها به شوره زار یا پیست اتومبیل سواری و یا حتی زمین فوتبال تغییر کاربری داده اند در این میان تالاب ارژن نیز از خشکسالی و اثرات ناشی از آن در امان نماند و به طور کامل خشک شد.
تالاب بین المللی ارژن یکی از مناطقی است که دارای ارزش بسیار است اما طی مدت اخیر این دریاچه نیز به دلیل خشک شدن با مشکلات زیست محیطی بسیاری مواجه شده است. البته این موضوع بر منطقه حفاظت شده ارژن که آخرین زیستگاه شیر ایرانی بوده اثر گذاشته و حیات وحش منطقه نیز با تهدید مواجه شده اند که امید می رود با اقدام به موقع مسئولین مربوطه این منطقه و تالاب ارژن به سرنوشتی مانند دیگر دریاچه های استان فارس دچار نشوند.
تالاب ارژن با ادامه خشکسالی با بحران روبرو می شود
نماینده هماهنگ کننده طرح حفاظت از تالابهای استان فارس در خصوص منطقه حفاظت شده ارژن و تالاب آن در گفتگو با خبرنگار مهر در شیراز گفت: این منطقه و تالاب ارژن از مناطق سردسیری قرار دارند که در زمانهای پرآبی از زیستگاههای اصلی پرندگان مهاجر بوده و از ذخیره گاههای زیست کره محسوب می شوند.
علمدار علمداری با بیان اینکه این منطقه و تالاب ارژن طی مدت اخیر با مشکلات زیادی روبرو بوده اند، افزود: طی مدت اخیر به دلیل خشکسالی و استفاده بی رویه از منابع آبی و حفر چاههای متعدد تالاب ارژن دچار کم آبی و خشکی شده و به همین دلیل کارآیی زیستگاه پرندگان در این تالاب تقلیل یافته است.
وی ادامه داد: منطقه حفاظت شده ارژن بر اساس مستندات و مدارک موجود آخرین زیستگاه شیر ایرانی بوده که به همین دلیل از مناطق با ارزش استان فارس به شمار می رود علاوه بر این وجود پوششهای گیاهی متنوع در این منطقه بر ارزش منطقه ارژن افزوده است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر گوزن زرد ایرانی که از گونه های نادر جهانی و منحصر به ایران است در این منطقه وجود دارد، اظهار داشت: با توجه به این پتانسیلها منطقه ارژن و تالاب آن از اهمیت زیادی برخوردار است که مسئولین باید برای حفاظت از آن تلاش کنند اما با وجود این همه پتانسیل این منطقه طی مدت اخیر به دلیل خشکسالی و برداشتهای بی رویه از منابع آبی توسط مردم با مشکلات زیادی روبرو شده است.
عکس تزئینی است
نماینده هماهنگ کننده طرح حفاظت از تالابهای استان فارس در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مشکلات این تالاب با ارزش گفت: به دلیل کم آبی و خشک شدن دریاچه تعدادی از مردم که در حاشیه این منطقه سکونت دارند بخشی از اراضی حریم تالاب را تصرف کرده و اقدام به تغییر کاربری آین زمینها و شخم زدن آن کرده اند.
وی با اشاره به اینکه این تغییر کاربریها باعث وارد شدن صدمات جبران ناپذیر به زیستگاهها شده، بیان کرد: در تالاب ارژن دو حفره وجود دارد که آبها را جذب می کند اما به دلیل حفر چاههای متعدد امکان نشست این دو حفره و در نهایت ایجاد شکاف در تالاب وجود دارد البته این امر در گذشته نیز وجود داشته که کارشناسان معتقدند بروز حادثه طبیعی مانند زلزله و باز شدن گسلها منجر به نشت آب در زمین و خشک شدن دریاچه شده است.
علمداری با اشاره به چرای دام در تالاب ارژن نیز گفت: چرای زیاد و بی رویه در مراتع و اراضی شیبدار و کشتهای دیم که بازده حوزه آبخیز را تحت فشار قرار می دهند باعث کاهش ظرفیت آبگیری می شود که این امر ناشی از مدیریت غیراصولی جوامع بشری است.
وی با بیان اینکه این منطقه یک قطب گردشگری مهم در استان فارس است، بیان کرد: باید با احیای تالاب و استفاده درست از منابع آبی در این منطقه آن را به یک قطب گردشگری مهم تبدیل کرد در این راستا باید با سرمایه گذاری و احیای تالاب گام مهمی برداشت.
نماینده هماهنگ کننده طرح حفاظت از تالابهای استان فارس با اشاره به اینکه در طرحهای کلان استان باید اهمیت تالاب و محیط زیست دیده شود، اظهار داشت: توسعه بی رویه و ناپایدار باعث می شود که در مسیر توسعه اختلال ایجاد شود به همین دلیل در طرحهای بزرگ باید به مسائل زیست محیطی توجه شود چراکه در صورت ادامه این روند تالاب ارژن با بحران روبرو می شود.
به گفته علمداری در صورت ادامه این روند تالاب ارژن و یا آخرین زیستگاه شیر ایرانی به شوره زار تبدیل شده که در پی آن باغها و مزارع نیز تحت تاثیر قرار می گیرند.
نظر شما