نگارخانهها به عنوان بخشی از بدنه اصلی هنرهای تجسمی نقش مهمی در معرفی هنرمندان، عرضه و فروش آثار دارند. هرچند تعداد نگارخانهها در چند سال اخیر رو به افزایش بوده است اما یکی از انتقادهای برخی از مدیران آنها موقتی بودن مجوزها و عدم استفاده از تسهیلاتی است که تنها به موسساتی با مجوز دائم ارائه می‌شود. گفتگوی زیر با محمود شالویی، مدیر مرکز هنرهای تجسمی و رئیس موزه هنرهای معاصر در مورد نگارخانهها است:
* خبرگزاری مهر ـ گروه فرهنگ و هنر : با توجه به هدفمند شدن یارانه‌ها برنامه‌ای برای حمایت از نگارخانهها و کم‌شدن هزینه‌ها همچون معافیت‌هایی برای برق، آب و..دارید؟
ـ فکر نمی‌کنم هدفمندی یارانه‌ها تاثیر زیادی روی هزینه‌‌های هنرهای تجسمی داشته باشد. حتی در یک بررسی، من با چند تن از مدیران نگارخانهها صحبت کردم و آنها گفتند هنوز تاثیر زیادی روی نگارخانهها نداشته است. بعید می‌دانم هدفمندی یارانه‌ها تاثیر چندانی روی هنرهای تجسمی داشته باشد. هرچند حمایت مرکز هنرهای تجسمی هیچ‌وقت محدود به دوره هدفمندی نیست بلکه همیشه وجود داشته است و خواهد داشت. منتهی می‌توان سطح آن را افزایش داد. ما در گذشته نیز نگارخانهها را برای استفاده از تسهیلات بانکی معرفی می‌کردیم. حمایت‌ها وجود دارد ولی می‌توان نوع و میزان آن را افزایش داد. اگر معافیتی وجود داشته باشد که نگارخانه‌های ما از آن استفاده کنند، چنانچه برای دستگاه‌های دیگر منظور شود، می‌توان برای حمایت از بخش فرهنگی از آنها استفاده کرد. چون هنوز تاثیر هدفمندی یارانه‌ها زیاد نبوده است، به همین خاطر فکری برای این موضوع نشده است.
* ظاهرا این تسهیلات از سوی وزارتخانه‌های دیگر ارائه می‌شود منتهی برای شرکت‌ها و موسساتی است که مجوز دائم دارند و ازآنجاکه نگارخانهها مجوز یکساله دارند، شامل حال آنها نمی‌شود.
ـ اگر تسهیلاتی از سوی وزارتخانه‌های دیگر وجود داشته باشد، ما هم تلاش می‌کنیم شرایط نگارخانهها را متناسب با شرایطی قرار دهیم که نگارخانهها بتوانند از این قانون استفاده کنند. البته مجوزها به سمت دوساله و در شرایطی پنج ساله شدن درحال افزایش هستند.
* یعنی در برنامه‌های مرکز هنرهای تجسمی ارائه مجوز پنج ساله پیش‌بینی شده است؟
ـ بله. این کار را شروع کرده‌ایم.
* مجوزهای پنج ساله اعطا هم شده‌اند؟
ـ مجوزهای دوساله به یکسری از نگارخانهها ارائه شده‌اند. من به همکارانم توصیه کرده‌ام که نگارخانهها برای تمدید مجوزهای خود نیازی به حضور ندارند و به صورت اتوماتیک این کار انجام شود. نگارخانه‌هایی که فعالیت مستمر دارند و در ارتباط مستقیم با مرکز هنرهای تجسمی هستند، به جای مجوز یکساله، مجوز دوسالانه دریافت می‌کنند. اگر این نگارخانهها فعالیت خود را ادامه دهند و تشخیص بدهیم، برطبق مجوز دوساله فعالیت کرده‌اند، شاید دوره بعد مجوز آنها را به پنج ساله تبدیل کنیم. در واقع ما به سمت دائمی شدن مجوز نگاخانه‌ها حرکت می‌کنیم و نیاز به همکاری و همیاری مدیران نگارخانهها و فعالیت‌های موثری که از خودشان نشان می‌دهند،داریم. انتظار ما این است که اگر مجوزی برای نگارخانه‌ای صادر می‌شود، فعالیت کنند چون بعضا اتفاق افتاده است که مجوز صادر شده اما فعالیتی از سرگرفته نشده است و یا برای مدت موقتی، نگارخانه فعالیتی را شروع کرده و در میان راه و قبل از اینکه به یکسال برسد، تغییر کاربری داده است.
* مجوزهای موقت به همین دلیل صادر می‌شوند؟
ـ بله. ما تقاضاهای بسیار زیادی برای تاسیس نگارخانه داریم. در همین دوره یکی دوساله آمار نگارخانهها افزایش یافته است. اکنون بیش از 300 نگارخانه وجود دارد درحالیکه در بدو ورود من به مرکز هنرهای تجسمی تعداد آنها بیش از 100 نگارخانه بود. این روند نشان‌دهنده اقبال و انگیزه عمومی برای تاسیس نگارخانه است. فکر می‌کنم به صورت متوسط هر هفته یک تقاضا برای صدور نگارخانه وجود دارد.
* نگارخانهها در شهرستان‌ها چه وضعیتی دارند؟
ـ الان 77 نگارخانه در شهرستان‌ها فعال هستند. استان‌هایی داریم که اصلا نگارخانه ندارند. ما در تلاش هستیم این استان‌ها را تشویق به احداث نگارخانه کنیم. اتفاقا در جلسات منطقه‌ای که با مدیران کل ارشاد اسلامی داریم، معمولا گزارشی در مورد فعالیت نگارخانهها می‌دهیم و صمیمانه آنها را در تاسیس نگارخانهها حمایت می‌کنیم.
* در چند سال اخیر موزه‌های هنرهای معاصر در استان‌های دیگر مانند اهواز و .. تاسیس شده است. برنامه مرکز هنرهای تجسمی در این زمینه چیست؟
ـ تاسیس موزه هنرهای معاصر از وظایف مرکز هنرهای تجسمی نیست و در برنامه‌های کلان ملی و سفرهای استانی قرار می‌گیرد. خوشبختانه در برخی از سفرهای استانی دولت حداقل تاسیس یک موزه هنرهای معاصر به تصویب رسیده است. این اقدام بسیار خوب است ولی مهم‌تر از آن عملی کردن مصوبه اهمیت دارد مثلا در برخی از استان‌ها تاسیس موزه هنرهای معاصر جنبه عملی گرفته است.
* کدام استان‌ها؟
ـ قزوین و همدان جز استان‌هایی هستند که درخواست تاسیس این موزه را داشته‌اند اما در استان سمنان و در مسیر جاده سمنان به دامغان، یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های کشور درحال تاسیس است.
* با عنوان موزه هنرهای معاصر؟
ـ موزه دفاع مقدس در این استان درحال تاسیس است که شاید بزرگ‌ترین مجموعه موزه‌ای کشور شود. بخش مهمی از آن به هنرهای تجسمی اختصاص دارد و مرکز هنرهای تجسمی در این زمینه مشارکت می‌کند. در بازدیدی که از این طرح داشتیم، تفاهم‌نامه‌ای به امضا رسید و همکاری‌ها شروع شد.
* با کدام نهاد تفاهم‌نامه را به امضا رساندید؟
ـ بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس. پیش‌بینی ما این است که با توجه به موقعیت جغرافیایی، این موزه بازدیدکننده‌های زیادی داشته باشد چون 15 میلیون نفر در سال از این مسیر برای رفتن به خراسان رفت و آمد می‌کنند. موزه هنرهای معاصر اهواز نیز بسیار فعال است و دائما برنامه برگزار می‌کند.
نظر شما