دکتر محمد مهدی مظاهری در گفتگو با حبرنگار مهر درباره تحولات اخیر منطقه و موج حرکت مردمی در خاورمیانه و شمال آفریقا تصریح کرد: پس از وقوع اولین بارقه اعتراضات مدنی در تونس، خاورمیانه چند ماهی است که در التهابی به سر می برد که با حوادث گذشته متفاوت است.
وی خاطرنشان کرد: تفاوت این امر در حضور گسترده جوانان است، خاورمیانه با اکثریت دولت های عربی و دیکتاتور مآب و از لحاظ سیاسی کمتر توسعه یافته منطقه ای است که در طول تاریخ شاهد بحران بوده است. این حوادث ناشی از موقعیت استراتژیک، انرژی، دولت معارض یا موافق با غرب، مسئله رژیم صهیونیستی بنیادگرایی اسلامی، ایدئولوژی های سیاسی - شیعه و سنی و نیز حضور سنگین دخالت های آشکار غرب در روند تحولات است. ضعف توسعه سیاسی و دموکراسی و عدم مشروعیت مردمی حکومت ها، وجود حکومت های خودکامه از عوامل بروز بحران هاست.
این کارشناس مسائل بین المللی ادامه داد: آنچه امروز در خاورمیانه می گذرد ناشی از خشم فرورفته مردم منطقه و رشد بلوغ سیاسی آنهاست. این مرحله گذار در جوامع عربی - اسلامی همراه شده با تنش های متعدد سیاسی و قومی در کشورهایی نظیر تونس و مصر پس از مقاومت شکننده بالاخره حکومت در قبال خواست معترضین تسلیم می شود ولی در لیبی با خشونت عریان حمام خون راه می اندازد. پروسه اصلی در منطقه دموکراسی از پایین است باید شرایط آگاهی مردم و آستانه چانه زنی برای برگزاری انتخابات مردمی و آزاد فراهم گردد.
وی درباره تاثیر اساس حکمرانی در کشورهایی همچون تونس و مصر، لیبی،یمن، بحرین، سوریه و اردن بر وقوع اعتراضات در این کشورها عنوان کرد: تمامی رژیم های عربی به اندازه ای قدرت بدون نظارت داشتند و فساد در آنها بیداد می کند این رژیم ها به حدی فاسد و دور از ملت های خود حکمرانی می کنند که چه بسا برای تداوم قدرت فائقه خویش به جنگ داخلی هم متوسل شدند. اغلب در این کشورها ارتش در یک گروه خاص و یا اهداف و اولویت بندی خاص آن (رژیم حاکم) تعریف می شود. گرچه در تونس و مصر پس از تضعیف قدرت دیکتاتور، ارتش دخالتی در سرکوب مخالفین نکرد با این وجود در لیبی به دلیل تاثیرگذاری در قدرت سیاسی - اقتصادی شاهد کشتار گسترده مردم هستیم.
مظاهری در پاسخ به این سئوال که مهمترین خواسته در منطقه مردم بالاخص در لیبی اظهار داشت: اتفاقی که در تونس و مصر افتاد خشم فرو رفته 42 ساله مردم لیبی را شعله ور ساخته، پس از سالها سکوت اپوزیسیون لیبی خواستار کناره گیری دیکتاتور (معمر قذافی) از قدرت است. خواسته معترضین برقراری آزادی های مدنی و رفع تبعیض ها و ناعدالتی های اجتماعی است. به نوعی که در جنبش های مردم منطقه نظر مصر و تونس هم تجلی یافت. آنچه که در لیبی امروز می گذرد در واقع یک جنگ داخلی تمام عیار است. چرا که دیکتاتور اصلا وجود اپوزیسیون داخلی را رد می کند و با مشت آهنین به دنبال سرکوب حرکت مردمی است.
وی درباره نقش حرکت های اسلامی در این تحولات نیز گفت: بی تردید مبنای بسیاری از حرکت های اخیر در شمال آفریقا، به ویژه در مصر ریشه اسلامی دارد و گروه های اسلامی با ساختار فکری - عقیدتی منسجم در آینده سیاسی تحولات منطقه نقش آفرین خواهند بود. به طوریکه گرچه اخوان المسلمین در مصر کمتر از اسلام بلکه از وحدت و دموکراسی حرف به میان می آورد با این وجود در صورت برگزاری انتخابات آزاد و انتقال مسالمت آمیز قدرت این جنبش فراگیر مذهبی می تواند اکثریت پارلمان را از آن خود سازد پس اخوان مجبور است با تاکتیک و برنامه هدفمند گام به جلو برای رسیدن به قدرت بردارد.
این استاد دانشگاه در رابطه با اعمال خشونت علیه مردم لیبی و احتمال بر سر کار ماندن رژیم قذافی گفت: دموکراسی حق طبیعی ملت هاست و ملت لیبی این حق را دارند که آزادانه خواسته های مدنی خویش را مطرح سازند ولی این کشور مبانی ابتدایی ساختار حکومتی مدرن را ندارد و زندگی در آن بیشتر به شکل عشیره و ایالتی است.
وی در پایان گفت:عدم شکل گیری طبقه متوسط و نبود چهره های مخالف منتقد حکومت، سرکوب گسترده را در پی داشته است از سوی دیگر عضویت افرادی از لیبی در گروه های تروریستی و بنیادگرا نظیر القاعده سبب عدم واکنش جدی غرب نسبت به تحولات لیبی شده است با این وجود التهاب موجود در جامعه لیبی و رسانه ای شدن قتل و کشتار بی رحمانه معترضین در رسانه های بین المللی فضا را برای تداوم دیکتاتوری تنگ تر ساخته است. به نظر می رسد که سرنوشت مبارک برای معمر قذافی تکرار شود و عمر وی آفتاب لب بام باشد.
نظر شما