به گزارش خبرنگار مهر، مشکل تعدد جشنواره‌های ریز و درشت فرهنگی و هنری نیمه دوم سال هم حل نشده است و در این بازار گرم جشنواره‌ها اگر رویدادی نسبتا معتبر در عرصه بین‌المللی مانند جشنواره پویانمایی تهران، حسن ختام این رقابت‌ها باشد، نفسی برای استفاده از آثار آرائه شده در این گردهمایی بزرگ هنری نمی‌ماند.
ابتدای نیمه دوم سال دو رویداد بزرگ هنری که در میان جشنواره‌های مختلف دنیا وجه خوبی هم دارند که دو ماه از سال را به خود اختصاص می‌دهند. جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران که قدمت بیست و هفت ساله دارد، یکی از این رخدادهاست که به مدت پنج روز بازار عرضه و نمایش آثار کوتاه را در ایران داغ نگه می‌دارد. این جشنواره که بعد از جشنواره فیلم فجر یکی از پر مخاطب‌ترین جشنواره‌های سینمایی ایران است. یکی از اصلی‌ترین بخش‌های این جشنواره جوان‌پسند حمایت و نمایش آثار مستند نسل نوپا و هنری در عرصه پویانمایی است و در میان این آثار خلاقیت بی‌نظیر جوانان غیر قابل انکار است.
هنوز مدتی از بسته شدن پرونده فیلم کوتاهی‌ها نگذشته است که جشنواره سینماحقیقت خودنمایی می‌کند. این جشنواره که چهار دوره میزبان علاقمندان فیلم‌های مستند بوده، بهانه خوبی برای گردهمایی بزرگ مستندسازان و یادآوری جایگاه سینمای مستند به آنهایی است که در طول سال بارها این سینما را مورد بی‌مهری قرار داده‌اند.
علاوه بر این دو رقابت بزرگ، رقابت‌های کوچک دیگری مانند جشنواره فیلم رشد، جشنواره تصویر استاندارد، جشنواره فیلم 100، جشنواره فیلم کودک و... هم در دسته بندی جشنواره‌های سینمایی قرار می‌گیرند و هر کدام برای خود افتتاحیه و اختتامیه با برندگان و کلی اثر و کارگاه آموزشی و جلسات نقد و بررسی دارند که اگر به دقت مورد استفاده قرار گیرند، هر کدام کلاس درس مجزایی در حوزه سینما هستند.
در این میان جشنواره پویانمایی تهران که قرار است پرونده همه جشنواره‌های سینمایی را در سال 89 ببندد، با وجود نوپا بودن و گذشتن شش دوره از قدمت آن، توانسته است جایگاه مطلوبی در دنیا به دست بیاورد. شاید یکی از دلایل به دست آوردن این اعتبار ابراز وجود ایران در عرصه انیمیشن و پویانمایی، با برگزاری یک جشنواره در سال و آن هم در قامت بین‌المللی باشد.
اگرچه امروز ماحصل پیشرفت ایران در حوزه انیمیشن و پویانمایی برای مخاطبان چندان مشهود نیست و خروجی سینمای انیمیشن مکانی برای عرضه ندارد و مهمتر اینکه این خروجی آن چیزی نیست که مسئولان برگزاری جشنواره پویانمایی ادعا می‌کنند، اما اختصاص چهار روز در سال و سه سالن سینمایی برای نمایش پویانمایی‌های برتر ایران وجهان در میان این بی‌توجهی‌ها امیدوار کننده است.
اولین دوره جشنواره پویانمایی تهران سال 1382 برگزار شد. در آن سال کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که بانی برگزاری این جشنواره است، نتوانست تعداد آثار شرکت کننده در اولین دوره را به 40 اثر برساند. این در حالی بود که مسئولان برگزاری جشنواره طی فراخوانی به تمام کسانی که در 10 سال گذشته اثری در حوزه پویانمایی خلق کرده‌اند، اعلام کردند در این جشنواره شرکت کنند و برای انتخاب آثار هم محدودیت چندانی وجود نداشت.
طبیعی است که بعد از گذشت شش دوره و به دست آوردن تجارب مثبت و منفی امسال بیش از 250 سانس نمایش فیلم در دوره هفتم جشنواره گنجانده شود اما مهم این است که جامعه انیمیشن ایران از این دستاورد هنری چگونه می‌تواند بهره ببرد.
جشنواره پویانمایی در هفتمین دوره برگزاری خود نمایش ویژه‌ای در نظر گرفته است. این نمایش ویژه شامل بخش‌هایی چون "جشنواره جشنواره‌ها"،" نیم قرن کار"، "نادیدنی‌های هفتم"، "گوبلن"، "مدرسه استعدادهای جوان، استودیو پزنان ریتم و حرکت"، "جستجوی گذشته"، "روشنا" و "پویانمایی و صلح" است.
اما بخش دیگر این جشنواره هم می‌تواند برای علاقمندان به حوزه سینمای انیمیشن جذاب باشد. چشم انداز از پنج قسمت مجزا تشکیل شده است. در جشنواره امسال قرار است در بخش اول چشم اندازها با عنوان "استادان روسکها" کوهودمن و بری پروز دو چهره برجسته پویانمایی دنیا، تکنیک‌های عروسکی که در آثارشان به کار برده‌اند در اختیار علاقمندان به این حوزه در ایران قرار دهند. بری پروز هنرمندی است که آثارش از زاویه‌ای متفاوت به هنر پویانمایی عروسکی می‌پردازد و در مقابل کوهودمن که داور بخش بین‌المللی جشنواره هفتم نیز هست، نگاهی دیگر را برای روایت آثارش برگزیده است.
اما در بخش دوم چشم انداز با عنوان "نسل نوپا" آثار سه فیلمساز جوان توت، زاراملا و شفیعی را که از جنبه‌های تکنیکی بی‌شباهتند اما در خلاقیت اشتراک دارند، مورد بازنگری قرار دهد. در بخس دیگر چشم انداز که "استادان فردا" نام گرفته است، رقابت دانشجویی و درعین حال ملی میان کسانی که با آگاهی این رشته را در دانشگاه انتخاب کرده‌اند و به آینده روشن آن در ایران ایمان دارد، برقرار است.
چشم انداز چهارم "مروری بر آثار سینمای آسیای دور" دارد. این بخش ویژه جشنواره به نمایش بهترین آثار پویانمایی جشنواره‌های "سی کاف" 2010 و چند فیلم کوتاه از ششمین جشنواره ایندیفست 2010 کیافا می‌پردازد. "سی کاف" جشنواره بین‌المللی پویانمایی و کارتون چین است که بزرگترین رویداد در عرصه انیمیشن این کشور محسوب می‌شود. این جشنواره از سال 2004 در شهر هانگ ژو برگزار شده است.
"کیافا" نیز انجمن فیلمسازان مستقل انیمیشن کره، متشکل از تهیه کنندگان و سایر دست اندر کاران مستقل انیمیشن است که در پی ایجاد راهی برای اساس استقلال، انتقاد، مبتنی بر تجربه و رقابت به صورت موقتی یا ثابت برای هنرمندان هستند. این انجمن سعی در بهبود اوضاع هنرمندان انیمیشن در دنیا و اثبات هنر آنها به عنوان یکی از نیازهای امروز بشر دارد.
اما چشم‌انداز پنجم با عنوان "همسران پویانما، هالاس و بچلو" در وهله اول علاقمندان را کنجکاو می‌کند. این عنوان بی‌دلیل انتخاب نشده است. در جهان انیمیشن و در بین هنرمندان این عرصه، هالاس و بچلور نیازی به معرفی ندارند. شرکت فیلم کارتونی هالاس و بچلور جایگاه ویژه‌ای در سینمای بریتانیا دارد. استودیوی آنها در سال 1940 تاسیس شد و به مدت پنجاه سال به فیلمسازی پرداخت. این استودیو از اوایل دهه 1940 تا اوسط دهه 1970 به عنوان بزرگترین و معتبرترین مرکز تولید فیلم انیمیشن انگلستان شناخته می‌شد.
جان هالاس و جوی بچلور در لندن با یکدیگر آشنا شدند. جان از بداپست بازگشته بود و مسئولیت راه اندازی شرکت فیلم انیمیشن بریتیش کالر بر عهده وی بود و از آنجایی که به دنبال انیماتور می‌گشت، جوی به آگهی استخدام او پاسخ داد. سرانجام این آشنایی تولید فیلم جنجالی "مزرعه حیوانات" در سال 1954 بود که تحسین جهانی را برانگیخت. در این بخش از جشنواره تعدادی از فیلم‌های این دوفیلمساز به نمایش درمی‌آید.
در میان جشنواره‌های مختلف هنری و به خصوص سینمایی، برای آنهایی که به معنای واقعی حرفی برای گفتن دارند و می‌توانند آبروی هنری ایران در عرصه‌های مختلف بین‌المللی به حساب بیایند، هیچ خروجی و برنامه‌ای در طول سال درنظر گرفته نمی‌شود. اکثر این جشنواره‌ها در همان چند روز برگزاری پرونده‌شان بسته می‌شود و همچنان جای تاسف را برای آنهایی که به حوزه‌های دیگر سینما مانند پویانمایی، کوتاه و مستند امیدوارند، باقی می‌گذارند. بد نبود در طول یک سال، یکی دو اثر برتر جشنواره‌هایی چون فیلم کوتاه، سینما حقیقت و انیمیشن روی پرده‌های سینماهای بزرگ تهران و شهرستان‌ها دیده شود.
--------------
الهام نداف
نظر شما