به گزارش خبرنگار مهر در ایلام، معاون حفظ، احیا و ثبت آثار تاریخی ایلام صبح چهارشنبه در محل این اداره در جمع خبرنگاران گفت: آوای مقامی هوره، ساز مقامی دوزله و تعزیه استان ایلام به تصویب شورای عالی سیاست‌گذاری ثبت میراث معنوی فرهنگی رسیده است.
محمد جواد خانزادی ادامه داد: با ثبت این آثار که هر یک حائز اهمیت و از قدمت بالایی برخوردار هستند، برنامه‌هایی در راستای حفظ و احیای این آثار صورت می گیرد.
خانزادی افزود: آوای مقامی هوره از جمله قدیم ترین آواهای معروف کشور بوده که در استان ایلام دارای سابقه‌ای تاریخی است.
وی اظهار داشت: ساز مقامی دوزله نیز در غرب کشور با سابقه‌ای تاریخی دارای جاذبه‌های خاصی در هنر موسیقی است.
به گفته وی، تعزیه استان ایلام نیز که ریشه در فرهنگ مذهبی و تاریخی دارد از دیگر جاذبه‌های فرهنگی منطقه بوده که اکنون در فهرست آثار معنوی کشور به ثبت رسیدخ است.
وی گفت: تلاش برای زنده کردن آواهای بومی و موسیقی محلی این استان را یک ضرورت فرهنگی است.
خازندای بیان داشت: زنده کردن موسیقی محلی و سنتی به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی تاریخ کهن این دیار وظیفه همه فعالان فرهنگی ایلام و نهادهای مربوط است.
وی افزود: هوره را می‌توان مرواریدی سفته از تاریخ درخشان ایلام دانست که باید از صدف سینه بزرگان این شیوه آوازی به نسل آینده انتقال یابد.
این مسئول با اشاره به اینکه در بیتهای هوره فرهنگ و هنر و یاد بزرگان این دیار نهفته است که می‌تواند جوانان امروز و فردا را با ریشه‌های فرهنگی و قومی خود بیشتر آشنا کند.
وی اظهار داشت: علاوه بر این بخشی از کارهای گذشتگان هوره خوان ضبط شده و تلاش می‌شود که دیگر آثار افراد مطرح در قالب بایگانی نگهداری شود.
خانزادی تاکید کرد: ماندگاری این میراث فرهنگی باستانی مستلزم تلاش همه دلسوزان، فرهنگ دوستان و افراد جامعه است.
به گزارش مهر، هوره نبض تاریخ این سرزمین است، لالایی و زبان مشترک زاگرس با درختهای سربه فلک کشیده بلوط و مردمانی به زلالی چشمه‌های کوهپایه.
در سرایش هوره کلمات به نرمی و در چینشی مروارید گونه به آرامی بر زبان جاری می‌شوند و داغ و درد و غریبی و شکوه از روزگار را نهفته در لابه لای خود به ذهن شنونده می‌بخشند.
نجوایی عاشقانه در شبی آرام با سوسوی ستارگان و نور نقره‌ای ماه که همچون حریری بر پهنه دشت گسترده است، داغ غریبی و یاد روزگاران و یاران گذشته با سیل کلمات که از زبان "سید قلی" آخرین بازمانده نسل هوره سرایان نامدار جاری می‌شود.
هوره رودخانه پر رمز و راز کلمه است، جاری شده از اعماق قرون و نهفته در سینه گرم نسلی که اکنون می‌رود تا در شلوغی آهنگهای جاز و راک گم شود.
هوره آواز زمزمه‌گونه و با ریتم سنگین و کشداری است که خواننده شعرها و ابیات کردی را در این شیوه می‌خواند. این در حالی است که در دوره‌های گذشته مضمون ابیات مذهبی بوده و هوره سرایان بیشتر به آواز کردن آیات کتب آسمانی یا آموزه‌های منظم مذهبی پرداخته‌اند اما امروزه مضمونی عاشقانه دارد.
کردهای منطقه غرب و به ویژه ایلام از دیرباز در شادی و غم و هنگام وقوع رویدادهای تاثیرگذار از جمله غربت، از دست دادن عزیزی یا در خلوت عاشقانه خود شروع به خواندن هوره و درددل با ذات مادرانه طبیعت و ذکر ستایش گونه اهورامزدا می‌کردند.
هوره با قدمتی هزاران ساله به ژرفای تاریخ این سرزمین مربوط به دوران "زرتشت" است و بخش مهمی از کتاب مقدس "اوستا" هوره را ندای حق‌طلبی و کرداری نیک و پنداری نیک می‌داند. واژه هوره از واژه "اهوره" گرفته شده و از شیوه هوره در خواندن قرآن نیز استفاده می‌شود و واژه "سوره" از همین نام گرفته شده است.
آواز هوره از ریتم آزاد پیروی می‌کند و این گونه آوازخوانی بیشتر در بین مردم مناطق "شیروان چرداول" و "ایوان" ایلام، "گوران"، "سنجابی"، "قلخانی" و "کلهر" استان کرمانشاه مرسوم است.
به نظر می‌رسد که هوره مادر همه آوازها، تصنیفها و ترانه‌های مردمان جهان است که در قالب مقامهای "هجرانی"، "مجنونی"، "سحری" و "هی‌لاوه" و... بدون استفاده از سازها و آلات موسیقی شکل گرفته است.
در گذشته انسانها به تنهایی یا به صورت دسته‌جمعی به خواندن ممتد آواز روی می‌آوردند سپس به مرور زمان انواع سازها و آلات موسیقی به میان آمد و آنان هوره ممتد و موزون را به قطعات و اجزا متنوع و متکثر امروزی بدل کردند.
به اعتقاد کارشناسان، آوازهای سنتی ایران زمین امروز همان هوره است که به صورت ردیفی و دستگاه درآمده و اساس این دگرگونیها و تنوع در آوازهای شاد و غمناک برگرفته از هنر لطیف و اصیل هوره است.
در مناطق کردنشین غرب کشور به ویژه استان ایلام هنرمندان بزرگی وجود دارند که خواندن آواز هوره را به حد کمال رسانده‌اند که از سرایندگان بزرگ این آواز می‌توان به شادروان "داراخان"، "علی‌نظر" و "سید قلی کشاورز" اشاره کرد.
چندین مقام و ظرافت خاصی است که تنها افراد خاصی که با این شیوه آشنا باشند، اختلافها و نوع مقامها را تشخیص می‌دهند.
نظر شما