به گزارش خبرنگار مهر، در ادامه مجموعه نشستهای پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، نشست "چرایی و چگونگی آموزش منطق به کودکان" با سخنرانی دکتر جلال شمسی یکشنبه، چهارم اردیبهشت ماه برگزار شد.
این پژوهشگر منطق و فلسفه برای کودکان در آغاز سخنان خود با اشاره به اینکه اگر مغالطه کردن به صورت ناآگاهانه صورت گیرد نوعی بیماری است و اگر به صورت آگاهانه باشد، یک خطر محسوب می‌شود، به تعاریف گوناگون منطق، آموزش و کودک پرداخت و گفت: آموزش منطق به کودکان با محور مغالطه‌هایی صورت می‌گیرد که در بحثهای روزمره رخ می‌دهد و در پی یادگیری نحوه کشف استدلالهای صحیح از استدلالهای نامعتبر و ناصحیح است.
وی افزود: نیاز به منطق به دلیل ارتکاب خطا در استدلال است که اهمیت دارد و در امر تفکر ضروری است چرا که در تفکر با مربوط کردن چند معلوم به یکدیگر، معلومی دیگر حاصل می‌شود و به تعبیر دیگر ما در تفکر از مجهولات به سوی معلومات سیر می‌کنیم. منطق در این سیر نقش نگهدارنده دارد تا این راه به درستی طی شود.
شمسی با اشاره به نکاتی چون غیرفعال بودن دانش‌آموزان، توجه دیرهنگام به منطق در امر آموزش، عدم تطابق شیوه آموزش منطق با وضعیت دانش‌آموزان و عدم ارتباط منطق با زندگی روزمره به عنوان آسیبهایی که در نظام آموزشی ایران وجود دارد، تصریح کرد: شاید بتوان گفت سیاستگذاران آموزشی ما به جای دوراندیشی، دچار دیراندیشی شده‌اند و در نتیجه منطق را بسیار دیر وارد امر آموزش می‌کنند.
وی یادآور شد: به قول استرل کودکان پیش از آنکه راه رفتن و سخن گفتن را بیاموزند می‌توانند به طور منطقی فکر کنند ولی آنها خیلی زود کنجکاوی خود را از دست می‌دهند زیرا حس کشف کردن در آنها تقویت نمی‌شود.
این پژوهشگر در ادامه به دلایل اهمیت یادگیری منطق پرداخت و یادآور شد: یادگیری استدلال صحیح، آزادسازی فرد از خود مداری، آموزشهای مهارتهای فکری، شناخت ماهیت تفکر استنتاجی، واقع‌بینی در مسائل اجتماعی و در مواجهه با رسانه‌های جمعی و تبلیغات، یادگیری تفکر انتقادی و یادگیری سایر علوم از جمله دلایل اهمیت یادگیری منطق محسوب می‌شوند.
وی ادامه داد: از زمانی که کودک با پاسخها قانع نمی‌شود و مدام سؤال می‌پرسد باید منطق را به وی آموزش داد تا آنجا که انجمن منطق نمادین توصیه می‌کند آموزش منطق باید از سنین پایین آغاز شود چرا که توانایی فرد برای کسب دانش و حل مسئله باید از دوران کودکی و با آموزش منطق مورد توجه قرار گیرد.
شمسی دلایل ناکارآمدی روشهای کنونی در آموزش منطق را به دو دسته روشی و محتوایی مربوط دانست و گفت: روش کنونی آموزش منطق در ایران روش سخنرانی است که هر چند سرعت انجام تدریس در این روش بالاست اما معایب بسیاری نیز دارد. به لحاظ محتوایی نیز محدودیت زمان تدریس، عدم ارتباط آموزش منطق با زندگی روزمره، خشکی و بی‌جاذبه بودن و دلایلی مانند آن از اصلیترین مشکلات آموزش منطق در ایران هستند.
وی با تأکید بر اینکه روش حل مسئله با استفاده از بازیهای منطقی، شیوه و روشی مناسب برای آموزش منطق به کودکان است، گفت: به کمک این بازیها می‌توان تفکر منطقی را به کودکان آموزش داد که در آنها طرفین طبق قوانینی مشخص بر روی صفحه حرکاتی را انجام می‌دهند.
شمسی در پایان با اشاره به اینکه آموزش منطق به کودکان محدود به زمان یا مکان خاصی نیست، گفت: در آموزش منطق ما نمی‌خواهیم به کودک اصطلاحات منطقی یاد بدهیم بلکه در این مسیر تفکر منطقی آموزش داده می‌شود که این روند باید از کودکی آغاز شود و با شیوه‌ای فعال و به زبان کودک عرضه شود. در همین راستاست که باید به تدوین برنامه جامع آموزش منطق در ایران نیز توجه کرد.
نظر شما