ازدواج موقت از جمله احكام شرع اسلام است كه انجام آن مباح اعلام شده و در واقع انتخاب بين رابطه نامشروع و قانونمند است . اما شرايطي دارد كه اگر رعايت نشود زمينه سوء استفاده از آن ايجاد خواهد شد به طوري كه هر چند آمار دقيقي در حال حاضر از تعداد مردان متاهلي كه افزون بر داشتن همسر به ازدواج موقت روي مي آورند در دست نيست اما افزايش 200 درصدي آمار ازدواج موقت طي 6 ماهه اول امسال حكايت از روند رو به رشد اين عمل از سوي مردان متاهل دارد .
اما در اين ميان آنچه اين نگراني را تشديد مي كند ، تعداد مرداني است كه از ثبت رسمي ازدواج موقت خود خودداري كرده و به دور از چشم قانون و به طور پنهاني به اين امر اقدام مي ورزند .
قضات و كارشناسان امر ازدواج بر اين باورند كه بايد مجازاتهاي سنگيني براي اين قبيل افراد كه ازدواج موقت خود را ثبت نمي كنند در نظر گرفت چراكه رواج اين كار افزون بر اينكه زمينه ساز افزايش اين اقدام نادرست مي شود بنيان و پايه هاي زندگي مشترك خانواده ها را نيز به مخاطره مي اندازد .
و از سوي ديگركودكان بي هويت از ديگر مشكلات و پيامدهاي بغرنج ازدواج موقت هستند كه بايد تكليف آنان به طور شفاف و صريح روشن شود تا در آينده سرنوشت آنان در ابهام قرار نگيرد .
برخي مقامات مسئول و كارشناسان از وجود چندين هزار كودك متولد شده فاقد شناسنامه حاصل ازدواج هاي موقت خبرداده و اعلام مي كنند كه فقط در چند استان كشور حدود10 هزار كودك از ازدواج هاي ثبت نشده ، متولد شده اند ، فاقد شناسنامه هستند . اين كودكان مشكل احراز هويت داشته و در واقع بدون داشتن شناسنامه براي تمام عمر از همه امكانات محروم مي شوند .
به عبارت ديگر زمانيكه ازدواج موقت در قوانين به رسميت شناخته مي شود پس بايد طبعات آن را نيز پذيرفت . يعني بايد شرايط به گونه اي فراهم شود كه اگر زني ادعا كرد كه از مردي داراي فرزند است، در صورت اثبات صحت گفته هاي وي قوانين و مقررات حمايتي به گونه اي باشد كه مادر بتواند به راحتي براي فرزند خود شناسنامه دريافت كند .
8 هزار كودك فاقد شناسنامه در كشور
مدير كل دفتر آسيب ديدگان اجتماعي سازمان بهزيستي با تاكيد بر اينكه آمار افرادي كه فاقد شناسنامه هستند بسيار و اكثر اين افراد از ازدواج هاي ثبت نشده متولد شده اند، اظهار مي دارد : به دليل نداشتن شناسنامه و موقعيت خاص اين افراد ، آمارگيري از آنها امكان پذير نيست ولي با توجه به آمار ازدواجها احتمال مي رود كه بالاي 7 تا 8 هزار كودك فاقد شناسنامه در كشور داشته باشيم .
دكتر سيد هادي معتمدي با اشاره به وضعيت كودكاني كه از اين ازدواج ها متولد مي شوند ، اظهار مي دارد : اين افراد در همان ابتداي كودكي به منظور كمك به تامين معاش خانواده در خيابانها رها شده و به راحتي در دام خلافكاري و فحشا مي افتند ضمن اينكه اكثر اين كودكان علاوه بر بهره كشي در كارگاههاي زير زميني غير مجاز با دست مزدهاي بسيار پايين اغلب از سوي كارفرمايان خود وادار به كارهاي خلاف شده و حتي به فحشا كشيده مي شوند .
وي با بيان تاكيد بر اينكه از آنجا كه اكثر اين كودكان فاقد شناسنامه هستند بنابر اين از امكان برخورداري از خدمات اجتماعي محروم بوده و آينده مبهمي در انتظار آنهاست ، هشدار مي دهد : شايد در حال حاضر تعداد 7 تا 8 هزار كودك فاقد شناسنامه و بي هويت آمار نگران كننده اي به نظر نرسد اما با توجه به افزايش تعداد ازدواج هاي موقت به خصوص ازدواج هاي ثبت نشده در آينده با آمار بالايي از كودكان فاقد شناسنامه و بي هويت در كشور مواجه خواهيم شد .
| مردان متاهل حق ازدواج موقت ندارند // ازدواج موقت بنيان خانواده ها را متزلزل مي كند | |
| مدكتر معتمدي با تاكيد بر اينكه ازدواج موقت فقط بايد در مورد مردان مجرد و افرادي كه به هيچ عنوان امكان ازدواج دايم را ندارند صورت بگيرد، تصريح مي كند : گرايش روز افزون مردان متاهل به ازدواج موقت در سالهاي اخير ، بنيان خانواده ها و كانون زندگي مشترك را با آسيب هاي اجتماعي جدي مواجه كرده و دوام و بقاي آن را متزلزل مي كند . | |
|
وي مهمترين عامل افزايش ازدواج موقت در ميان جوانان را سخت شدن شرايط ازدواج و افزايش سطح توقعات خانواده دختران دانست و اظهار مي دارد : در حال حاضر آماري از تعداد مردان متاهلي كه علاوه بر داشتن همسر به ازدواج موقت روي مي آورند در دست نيست اما متاسفانه برخي يافته هاي اخير نشان مي دهد كه تعداد مردان متاهلي كه به ازدواج موقت روي مي آورند با تعداد مردان مجرد برابر است . وي مي افزايد: اگرچه بر اساس قوانين جمهوري اسلامي ايران ازدواج دوم حتما بايد با رضايت و اجازه همسر اول صورت بگيرد اما متاسفانه ازدواج موقت مردان متاهل در كشور ما غالبا پنهاني و مخفيانه صورت مي گيرد . دكتر معتمدي در خصوص ضرورت محدودتر كردن ازدواج موقت حداقل براي مردان متاهل تصريح مي كند : ضرورت بازنگري به اين امر از ديدگاه شرعي نيست بلكه آنچه نگراني كارشناسان و آسيب شناسان اجتماعي را برانگيخته بحرانها، آسيبها و تزلزلي است كه كانون گرم زندگي هاي مشترك را تهديد مي كند. وي ادامه مي دهد : پيش از هر گونه اقدامي بايد ابتدا در مورد مسائل شرعي آن توسط فقها و كارشناسان به توافق رسيده و يك اقدام كارشناسي دقيق در اين زمينه انجام دهيم تا بتوانيم راهكار مناسبي را پيش از اينكه اين امر به يك آسيب اجتماعي و بحران حاد گريبانگير خانواده ها تبديل شود ، بيابيم . |
كارشناسان معتقدند عدم امكان ازدواج دايم ، موانعي كه برسر راه ازدواج جوانان در كشور وجود دارد وهمچنين مشكلات اشتغال ، معيشت و... باعث افزايش آمار ازدواج موقت در كشور مي شود ، رييس شوراي فرهنگي اجتماعي زنان در اين باره معتقد است : هنگامي كه جوانان نمي توانند به موقع ازدواج كنند در مقطعي ازدواج موقت رواج پيدا مي كند .
منيره نوبخت با تاكيد بر اينكه اين امر در اين وضعيت وبا توجه به جايگاه نظام خانواده در اسلام اصلا به صلاح خانواده ها نيست ، اظهار مي دارد : اين امر در دراز مدت مضراتي براي فرهنگ جامعه دارد، به همين دليل مسوولين و دولتمردان نظام بايد با ارايه راهكارهاي درست ، موانع ومشكلات ازدواج جوانان را برطرف كرده تا ضمن جلوگيري از افزايش آمار ازدواج موقت زمينه ازدواج دايم را براي آنها فراهم كنند.
وي تاكيد مي كند : نبايد با ارايه آمارهاي مختلف باعث ترويج ازدواج موقت در جامعه شد و دراين مورد فرهنگ سازي كرد.
نظارتي بر عقد ازدواج موقت در دفاتر غير رسمي وجود ندارد
| امروزه اكثر عقدهاي موقت در دفاتر غير رسمي انجام شده و ثبت قانوني نمي شود ، و هيچ كنترلي نيز از سوي مسوولان بر روي فعاليت اين دفاتر غير رسمي صورت نمي گيرد . | |
|
يك مدرس علوم فقهي و حقوقي در گفتگو با خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر با بيان اين مطلب مي گويد : با توجه به اينكه ازدواج موقت با عرف جامعه ما هم خواني ندارد و ثبت آن در شناسنامه مي تواند براي مردان مشكل ساز شود، بنابر اين اكثر متقاضيان ازدواج موقت با حضور در دفاتر غير رسمي اقدام به صيغه موقت مي كنند. دكتر حسين اميدي خواه مي افزايد : با توجه به اينكه امروزه خواندن صيغه موقت در دفاتر غير رسمي هزينه چنداني به دنبال ندارد و احتياج به مدارك خاصي نيز ننيست همين امر موجب مي شود كه بسياري از افراد به اين مراكز مراجعه كنند . وي درباره سرنوشت اين كودكان متولد شده حاصل ازدواجهاي موقت اظهار مي دارد با بيان اينكه وضعيت فرزنداني كه از نتيجه اين قبيل ازدواج ها متولد مي شوند ، در هاله اي از ابهام قرار دارد و اكثر اين قبيل بچه ها وضعيت مناسبي براي ادامه زندگي ندارند و از همان سالهاي ابتدايي زندگي با مشكلات فراواني روبرو مي شوند و اين در حالي است كه والدين اين بچه ها اهميت خاصي به وضعيت و آينده اين فرزندان نمي دهند . وي گفت : اكثر فرزنداني كه درنتيجه ازدواج هاي موقت به دنيا مي آيند با وجود اينكه اكثر آنان به مراكزي همچون بهزيستي سپرده شوند آينده مبهمي پيش رو دارند ، در حالي كه براي اين معضل كه در حال حاضر سال به سال در حال گسترش است فكر اساسي صورت نمي گيرد و راهكاري براي جلوگيري از افزايش اين پديده در جامعه ارائه نمي شود. اميدي خواه خاطر نشان كرد : با توجه به اينكه در حال حاضر اكثر ازدواج هاي موقت در دفاتر غير رسمي انجام مي شود بنابر اين بايد برخورد لازم با اين دفاتر صورت گيرد و نسبت به جمع آوري اين مراكز اقدام اساسي صورت گيرد . |
افزايش ازدواج موقت در ميان زنان سرپرست خانوارو بيوه
| معاون امور اجتماعي سازمان بهزيستي با تاكيد بر اينكه تعداد زيادي ازدواج پنهاني و ثبت نشده در كشور اتفاق مي افتد ، تصريح مي كند : مشكلات مسكن ، ناتواني در تامين معاش براي اداره زندگي خود و فرزندان و ترس و نگراني از آينده مبهم و نامعلوم از جمله عواملي هستند كه زنان سرپرست خانوار را مجبور به ازدواج موقت مي كنند . | |||||
|
دكتر سيد حسن علم الهدايي با بيان اين مطلب مي افزايد : سخت شدن فرآيند همسريابي ، توقعات بالاي خانواده ها و زوج هاي جوان ، تغيير نگاه جوانان به ازدواج ، افزايش طلاق ، نيازهاي اقتصادي ، اختلاف بين زن وشوهر و بروز طلاق عاطفي در خانواده ها از جمله دلايل رشد ازدواج موقت در كشور هستند . وي عدم پاسخگويي زنان به نيازهاي عاطفي و رواني مرد در خانواده و عدم توجه زوجين به خواسته هاي يكديگر را از ديگر عوامل تاثير گذار در اين پديده دانست و تصريح مي كند : بيكاري و عدم اشتغال جوانان پس از پايان تحصيل ، طولاني شدن دوران تحصيل جوانان و مشكلات مسكن از دلايل اصلي افزايش ازدواج موقت درميان جوانان جامعه است . دكتر علم الهدايي با تاكيد براينكه مسلما آمار 547 مورد ازدواج موقت در 6 ماهه اول امسال آمار قطعي نبوده و تعداد بسياري از اين ازدواج ها به صورت پنهاني بوده وبه ثبت نمي رسد ، اظهار مي دارد : از آنجا كه ازدواج موقت از نظر تلقي اجتماعي به خصوص براي مردان همسردار پذيرفته شده نيست ، به همين دليل درصد قابل توجهي از اين ازدواج ها به ثبت نمي رسد كه مشكلات ناشي از آن در وهله نخست بيشترين ضربه را به زنان وارد مي آورد .
|
نظر شما