به گزارش خبرنگار مهر، دکتر مسعود درخشان استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و امام صادق(ع) در "همایش تحول در علوم انسانی" که از صبح امروز چهارشنبه 21 اردیبهشت در تالار علامه امینی دانشگاه تهران در حال برگزاری است، طی سخنانی بر"ضرورت تفکر در علوم انسانی اسلامی" پرداخت و گفت: معتقدم باید ما علوم انسانی مبتنی بر مبانی اسلامی داشته باشیم و بر این باوریم که علم به معنای واقعی- درک نزدیک به واقع- در یک حرکت تدریجی به سمت واقع فقط از طریق تکیه بر مبانی الهی امکانپذیر است.
وی افزود: به همین دلیل معتقدم علم اقتصاد غیراسلامی نداریم و یا اگر هست آن علمی دیگر است همینطور علوم دیگر. به همین دلیل چندان با واژه اسلامی کردن علوم انسانی موافق نیستم بلکه ما نیازمند تأسیس علوم انسانی اسلامی هستیم.
دکتر درخشان یادآور شد: آنچه ما به شدت برای طراحی دقیق تر و اجرای کاراتر الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت نیازمندیم تأمل بیشتر در علوم انسانی اسلامی است. اگر علوم انسانی را مطالعه رفتار انسان در جامعه تعریف کنیم قطعا رفتار انسان مسلمان با یک انسان غیرمسلمان و غیر الهی خیلی متفاوت است ، تبعا اینها در رفتارها و روابط اجتماعی ظاهر می شود لذا روابط اجتماعی و تنظیم امور اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و.. یک نظام اسلامی با یک نظام غیراسلامی متفاوت است.
استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع) افزود: اگر با تکیه به موازین الهی و در چارچوب ارزشهای اسلامی حرکت کنیم و به دنبال مطالعه و تشخیص ابعاد موضوع رفتارهای سیاسی، اجتماعی و ... انسان باشیم نکاتی روشن خواهد شد که در غیر این صورت هیچگاه روشن نمی شود.
وی تصریح کرد: حقایق علمی پدیده های مکنونی هستند که تنها بخشی از آن با کوششهای عقلی ظاهر می شود و جبنه های کلیدی آن تنها برای کسانی که برای خدا فکر می کنند ظاهر می شود. چه بسا اگر آن جنبه ها ظاهر نشود تنظیم امور بر اساس جنبه های مکشوف با انگیزه های غیرالهی مخرب خواهد بود همچنانکه بوده و اکنون هست و خواهد بود که در رأس آن نظام آمریکا است. برخلاف قرن بیست، قرن 21 قرن عدم اطمینان به آینده و عدم قطعیت و نگرانی است اینها همه کاشف از تفکر در فضای غیرالهی است.
دکتر درخشان افزود: در همه ابعاد علوم انسانی اگر نقطه شروعی را بررسی کنیم چیزی جز انگیزه ها و جهان بینی ها نیست. انسان چه در رفتار فردی و اجتماعی و تنظیمات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و... مبتنی بر انگیزه است و این انگیزه در فضای جهان بینی شکل می گیرد.
وی انگیزه ها را به مادی و الهی تقسیم کرد و گفت: این انگیزه ها از طریق جریان اطلاعات و فضای محیطی ثمره عینی پیدا می کند. اسلام نه تنها در انگیزه ها و جهان بینی بلکه درجریان اطلاعات و فضای محیطی نیز نقش تعیین کننده دارد و این مختص اسلام نیست و همه ادیان توحیدی نیز چینین است اما کاملترین آن در اسلام ظاهر می شود.
وی در پایان بر نقش نظریات مرحوم سید منیرالدین حسینی بنیانگذار فرهنگستان علوم اسلامی قم را در بحث علوم انسانی اسلامی تأکید کرد و گفت: مسئله مبنا در نظامها چه نظام اسلامی وچه غیراسلامی کلیدی ترین مفهوم در تحلیل قضایای علوم انسانی و کلیدی ترین مفهوم در تنظیم الگوها و در اجرای این الگوها است.
نظر شما