عذر خواهی کنشی مترقی در فرهنگ عامه

سقوط هواپیماها در آسمان ایران به خاطر نقص فنی حادثه ای تکراری است. سقوطی که بارها فاجعه آفریده است. در بسیاری از این سوانح تمام مسافران جان سپرده اند. کارشناسان پرواز اما بارها خلبان جان‌باخته که خود قربانی این سقوط مرگبار است را به دلیل سهل انگاری در کنترل هواپیما، مسئول جان دهها کشته معرفی کرده اند.

 

 

وزیران راه و ترابری اما برای همیشه نه تنها با بروز این فاجعه از سمت خود استعفا نداده که حتی از مردم به دلیل مشکلات سیستم حمل و نقل عمومی و عدم توان برای مدیریت صحیح تر و بی خطرتر به خصوص ناوگان مسافرتی هواپیمایی کشور عذرخواهی نکرده اند، یک نماینده مجلس می گوید؛ شاید علت استیضاح وزیر سابق راه همین حوادث هوایی کشور بود!
 
این حادثه شاید بارها به گوش همه ما خورده باشد، چرا که به دلیل فرسوده بودن ناوگان مسافرتی کشور هر لحظه بیم سقوط هر هواپیمایی در آسمان کشور می رود. اما آیا مقام مسئول و وزیر راه و ترابری که مسئولیت نهایی مدیریت و تجهیز و کنترل ناوگان مسافرتی کشور را به عهده دارد در این حادثه خود را مقصر و از مردم عذرخواهی کرده است؟

 

بهروز جعفری نماینده مردم و عضو کمیسون فرهنگی مجلس شورای اسلامی معتقد است: " وزیر راه و ترابری سابق به خاطر همین مسائل استیضاح و برکنار شد. اما در دولت آقای احمدی نژاد سنتی به نام بازخواست وزیران هست که در دولتهای قبلی نبود. دولت خودش اگر احساس کند وزیر توان کار کردن را دیگر ندارد کنارش می گذارد."

 

او می گوید:" مسئولان باید با صداقت بیشتری با مردم رفتار کنند چرا که مجلس نمی تواند بر اساس بندهای قانونی برای عذر خواهی نکردن وزیری را استیضاح کند اما مجلس بازوان اجرایی قدرتمندی دارد که شامل گزارش های دیوان محاسبات، قدرت تحقیق و تفحص و مکانیزم‌های دیگر است و می تواند به موقع از این ابزار استفاده کند."

 

این نماینده مردم می افزاید: متاسفانه ابزار نظارتی مجلس کمتر تاثیر گذار بوده ولی استیضاح وزیر راه و ترابری گامی بود که مجلس در جهت نظارت بر عملکرد دستگاهها انجام داد. اما معتقدم باید به فرمایش پیغمبر (ص) که می فرماید "حاسبو ا انفسکم قبل ان تحاسبو ا" قبل از اینکه از شما حسابرسی کنند خودتان به حساب خود برسید، عمل شود تا ریشه همه این مسائل از بین برود.
 

به هر روی  گاهی عذر خواهی گونه ای رفتار برای فریب افکار عمومی است و نوعی بازی تلقی می شود اما گاهی عذر خواهی از سر تعهد و حس مسئولیتی است که مدیران و کارگزاران نسبت به مردم دارند پذیرفتنی است چرا که پذیرش اشتباه و عذر خواهی از پیشگاه مردم نوعی تعهد اخلاقی در افراد نسبت به هم ایجاد می کند.

 

فرهنگ شناسان معتقدند:" عذر خواهی در فرهنگ ایرانی امری پذیرفته شده ااست ولی در دوران معاصر کمتر از سوی کارگزارن مورد استفاده قرار گرفته است چرا که مدیران فکر می کنند در صورت پذیرش اشتباه موقعیت آنها متزلزل می شود."

 

دکتر نورالله مرادی در این باره معتقد است: " وقتی بین مردم و مسئولین فاصله ای وجود داشته باشد چنین تلقی به وجود می آید که عذرخواهی کاری سخت و غیر قابل پذیرش است و متاسفانه در ایران این مسئله وجود دارد و مدیران کمتر از مردم به خاطر اشتباهات خود عذرخواهی می کنند و به راحتی نمی توانند این رفتار مترقی را ادا کنند."  

 

همچنین حمید رسایی نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی معتقد است: گاهی نمایندگان به خاطر عملکردشان در مجلس بازخواست می شوند و آنان محترمانه می آیند و اشتباهات و نقصانها را می پذیرند و همین که وزیر حین توضیح برنامه ها اشکالات را بپذیرد کافی است.

 

 

وی می افزاید: در روایات و احادیث مختلف به عموم مردم توصیه هایی شده است و حضرت امیر(ع) در نامه به مالک اشتر نیز چنین فرهنگی را توصیه می کند بنابراین باید تا جایی که ممکن است در برابر مردم صادق بود و در صورت لغزش از آنان عذرخواهی کرد و حتی از کار کنار رفت.

 

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی همچنین توضیح می دهد که وقتی مسیری غلط طی شده و این تخطی به مردم و امکانات عمومی آسیب رسانده مسئول باید خود را پاسخگو ببیند و در برابر مردم کرنش کند.