اختلاط نژادها تهدیدی برای اسب ترکمن/ لزوم ایجاد بانک ژنتیک

عبدالجلیل غیادی یکی از پرورش‌دهندگان اسب اصیل ترکمن در بجنورد به خبرنگار مهر گفت: ژن اسب اصیل ترکمن این منطقه با انجام آزمایشهای گوناگون پزشکی به تایید متخصصان ایران و آلمان رسیده است.

 

وی با اشاره به فعالیت 300 نفر در خراسان شمالی در زمینه پرورش اسب اظهار داشت: وجود این نژاد خالص ژنتیکی اسب در منطقه زمینه مناسبی را برای سرمایه گذاری در صنعت پرورش اسب به وجود آورده است.

 

محمد فهیمان رئیس هیئت سوارکاری استان خراسان شمالی نیز در این خصوص گفت: هم اکنون کشورهایی چون کانادا، اتریش، انگلستان و نیز کشورهای عرب حوزه خلیج فارس از علاقه‌مندان خرید اسب اصیل ترکمن پرورش یافته در خراسان شمالی هستند.

اسب اصیل ترکمن در فراز و نشیب از بین رفتن موجودیت واقعی قرار دارد

 

خراسان شمالی یکی از معدود استانهایی است که دارای اسبهای خالص ایران از نژاد ترکمن است که توجه و حمایت بیشتر مسئولان به تولید و پرورش اسب اصیل ترکمن می تواند آن را به یکی از قطبهای مهم گردشگری و صنایع اشتغالزا تبدیل کند.

 

 

منطقه راز و جرگلان و شهرستان مانه و سملقان در استان خراسان شمالی محل پرورش و تکثیر یکی از پنج نژاد بومی و کمیاب اسب ایرانی به نام اسب اصیل ترکمن است که به خطر افتادن موجودیت این اسب اصیل در اثر اختلاط با سایر نژادها و به علت عدم توجه و حمایت صحیح از این نژاد بومی در چند دهه گذشته از جمله خطراتی بود که این اسب را تهدید می کرد که خوشبختانه با تلاش مسئولان و پرورش دهندگان این خطر تا حدود زیادی از بین رفته به نحوی که براساس آمار ارائه شده هم اکنون در این مناطق حدود هزار رأس اسب اصیل ترکمن پرورش داده می شود.

 

غیادی پرورش دهنده اسب اصیل ترکمن در استان در این باره گفت: متأسفانه در چهار دهه گذشته به دلیل ورود گسترده اسبهای وارداتی و تلاقی و آمیختگی نژادی بی رویه آنها با بهترین مادیان های ترکمن و همچنین به دلیل شرایط اجتماعی خاص این دوران، روند اضمحلال و تخریب بهترین ذخایر ژنتیکی اسب اصیل ترکمن در ایران شروع شد و به سرعت در مدت کوتاهی بدنه این صنعت رو به انقراض نهاد تا این که با اتخاذ سیاست های اصولی جدید در وزارت جهاد کشاورزی و فدراسیون سوارکاری کشور به خصوص در استان های گلستان و خراسان تحرک ویژه و پویا در عرصه احیای نژادهای اصیل اسب ایرانی به خصوص اسب اصیل ترکمن آغاز شد.

 

توسعه صنعت اسب اصیل ترکمن در استان نیازمند برنامه ریزی ویژه است
 

پرورش دهنده و مدیر عامل شرکت تعاونی توسعه صنعت اسب و سوارکاری خراسان شمالی با اشاره به برگزاری نخستین جشنواره ترویجی اسب اصیل ترکمن در بجنورد در سال 1376 گفت: پس از برپایی این جشنواره هسته های اولیه تشکیل تعاونیهای فراگیر و فعال در زمینه پرورش اسب ترکمن ایران برای ساماندهی این نژاد اصیل و بومی شکل گرفت.

 

عبدالجلیل غیادی انجام تحقیقات شجره ای وسیع اسبهای ترکمن موجود در استانهای خراسان شمالی و گلستان، آگاه سازی و آموزش اسب داران، آغاز روند خالص سازی اسبهای ترکمن، برقراری روابط حسنه با استان های هم جوار تولید کننده و پرورش دهندگان اسبهای اصیل ترکمن، تعامل مناسب با متخصصان اصلاح نژاد دام و ژنتیک مولکولی برای شناسایی دقیق ژنتیکی اسب اصیل ترکمن را از اقدامات انجام شده در این عرصه عنوان می کند.

 

صادرات اسب دروازه اشتغالزایی

 

صادرات اسب بومی ایران از خراسان شمالی به طور حتم گشودن دروازه های توسعه اشتغال و در نهایت توسعه ورزش سوارکاری در این استان مستعد است.

 

احمد صالحی یکی دیگر از پرورش دهندگان اسب در استان در این باره گفت: هم اکنون فروش اسبهای پرورش یافته در استان به سایر مناطق کشور نسبت به سالهای گذشته سه برابر شده که این مسئله در اشتغالزایی هم بسیار مؤثر بوده است.

 

وی فعالیتهای تحقیقاتی انجام شده در مورد اسبهای اصیل ترکمن در استان نظیر طرح تکمیل شناسایی ژنتیک اسب ترکمن در سال 88 که تحت عنوان آنالیز DNA "میتوکندریال" برای نخستین بار در ایران با همکاری سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی و نظارت مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی در آزمایشگاه های پیشرفته آلمان انجام شده، حضور مداوم در کنفرانسهای جهانی اسب ترکمن و ارائه مقاله و سخنرانی در باره روند تحقیقات ژنتیکی اسب ترکمن ایران در استان، عقد قرارداد و موافقتهای مختلف در عرصه بین المللی با موضوع صادرات اسب بومی ایران با حفظ اصول ذخایر ژنتیکی همچنین مذاکره و مبادله موافقت نامه با مرکز سوارکاری و پرورش اسب در اتریش و عقد قرارداد با یک شرکت کانادایی برای صادرات اصولی اسبهای خزر و ترکمن ایران به کانادا و مذاکره و مبادله موافقت نامه با کشورهای همسایه مانند ترکیه، کویت، دبی و قطر برای صادرات اسبهای استان را از برنامه های اساسی برای صادرات این نژاد بومی می داند.

 

بیش از هزار رأس اسب اصیل ترکمن در خراسان شمالی شناسایی شده است

 

 

به ازای پرورش هر اسب ترکمن در استان یک فرصت شغلی هم به وجود آمده که با توسعه صادرات داخلی اسب خالص ترکمن، این اشتغال برای هر اسب به دو نفر افزایش خواهد یافت و از آن جایی که اسب ترکمن یک اسب ورزشی است و در عین حال برای مسابقه های زیبایی نیز استفاده می شود، قابلیت رقابت با اسبهای خارجی را دارد.

 

معاون امور دام سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی با اشاره به شناسایی هزار رأس اسب اصیل ترکمن در استان گفت: نداشتن تشکل قوی و متولی های متعدد در صنعت اسب از مشکلات این صنعت در استان است.

 

فرزاد توسلی نیا همچنین درباره طرح محوری اسب اصیل ترکمن در استان گفت: اجرای این طرح به سه میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد که امیدواریم مسئولان اعتبار لازم برای اجرای این طرح را اختصاص دهند.

 

همچنین علی مبارکی مدیر امور دام و طیور سازمان جهاد کشاورزی استان اجرای طرح شناسایی ژنتیک اسبهای ترکمن را یکی از اقدامات انجام شده برای شناسایی و ثبت اسب ترکمن در استان عنوان کرد و گفت: شرکتهای تعاونی نقش بسیار مهمی در پرورش اسب دارند و حمایتهای مسئولان موجب شده که انگیزه فعالان این عرصه برای فعالیت، بیشتر شود.