به گزارش خبرنگار مهر، شورای سیاستگذاری سلامت سازمان صدا و سیما از نظر ساختاری متشکل از نخبگان علوم پزشکی و سلامت کشور اعم از اساتید برجسته و نیز مدیران اجرایی است. گرچه جلسات دورهای برگزار میشود و سیاستهای کلان مورد بررسی قرار میگیرد، اما بیشتر در تئوری باقی میماند تا بخواهد عملی اجرا شود.
اعضای این شورا در بخش اجرایی متشکل از پزشکان و کارشناسان حوزههای مختلف مرتبط با پزشکی، سلامت و بهداشت روان هستند. در بخشهای برنامهریزی، علمی، ارتباطات، مشاوران شبکهها نیز اساتید برجسته حضور دارند، اما از قرار همه چیز تشریفاتی است و کمتر برنامههای روانشناسی خوب تهیه و پخش میشود.
کافی است روزانه نگاهی به بخش حوادث روزنامهها داشته باشیم. پسری که پدرش را کشت، پسری به صورت نامزدش که قصد ازدواج با او نداشت اسید پاشید، پدر و مادری در اثر اعتیاد زیاد فرزندشان را شکنجه دادند و ... چنین اتفاقاتی کم نیستند و متاسفانه روز به روز افزایش هم مییابد.
چرا باید فردی به راحتی به خودش حق بدهد اگر کسی مخالف نظرش بود به صورتاش اسید بپاشد یا او را بکشد؟ با نگاهی به چنین اتفاقات ناخودآگاه ذهن متوجه عملکرد سازمان صدا و سیما میشود.
البته نه اینکه بقیه سازمانهای فرهنگی در این باره مسئولیتی ندارند، اما قطعاً سازمان صدا و سیما با ساخت برنامههای روانشناسی آن هم با ساختارهای متنوع میتواند بینندگان را پای تلویزیون بنشاند و اطلاعرسانی مناسبی داشته باشد. همیشه تصویر اثرگذاری بیشتری بر مخاطب دارد و در کنار برنامههای سازمان صدا و سیما بقیه سازمانهای فرهنگی هم میتوانند برنامههای مکمل داشته باشند تا از بروز اتفاقات تلخ پیشگیری شود.
فرشته ولیمراد، جامعهشناس که سری اول برنامه تاثیرگذار "اردیبهشت" را اجرا و تهیه کرده بود، در این باره گفت: متاسفانه تلویزیون برنامه خوبی درباره آموزش صحیح رفتارهای اجتماعی ندارد و در حالی که میتواند نقشی موثری در این باره داشته باشد.
وی ادامه داد: تلویزیون به عنوان یک رسانه تاثیرگذار باید در این باره برنامههای شاخص تهیه و پخش کند تا مورد توجه بینندگان تلویزیون قرار بگیرد. قطعاً با دیدن رفتارهای غلط در اجتماع متوجه میشویم تلویزیون چندان نقشاش را به درستی ایفا نکرده است و در این باره مقصر اصلی است. من بارها در این باره تحلیلهایی نوشتهام، اما تاثیری نداشته است.
مسلماً شورای سیاستگذاری سلامت صدا و سیما موظف است با شناسایی موضوعهای حاد ایدههای جذاب به شبکههای تلویزیون تزریق کند تا برنامههایی درباره بهداشت روان و ... در ساختارهای مختلف تهیه و پخش شود؛ اما این شورا فقط تذکراتی درباره چیپس و پفک داد که نباید این تبلیغات از تلویزیون پخش شود، اما نکته جالب اینجاست که تبلیغ چیپس و پفک قطع شد، اما تبلیغ کرانچی که نوع دیگری از پفک است، جایگزین شد!
ایدههای سیاستهای شورای سیاستگذاری سلامت سازمان صدا و سیما نباید فقط به مواد خوراکی خلاصه شود و باید دوستان این شورا درباره موضوعهای دیگر سلامت و روان هم ایدههای خوبی ارائه کنند. البته باید پذیرفت ساخت برنامههای خوب تلویزیون نمیتواند جلوی همه اتفاقات تلخ را بگیرد و همه افراد جامعه سفید مطلق شوند، اما برنامههای خوب میتواند به خانوادهها آموزش بدهد تا قبل از اینکه فرزندانشان وارد کارهای خلاف شوند از اتفاقات تلخ پیشگیری کنند.
زمانی برنامههای روانشناسی تلویزیون نمود بیشتری در میان خانوادهها داشت. اکثر مردم برنامههای دکتر سیما فردوسی که با لحن شیوا با خانوادهها صحبت میکرد را با علاقه میدیدند و تاثیر مناسبی در میان خانوادهها داشت. در آن سالها برنامه ترکیبی نمایشی با حضور دکتر فردوسی و بازیگرانی چون رویا افشار و اصغر همت توانست تاثیر خوبی در میان بینندگان تلویزیون بگذارد.
همچنین مجموعه تلویزیونی "فردا دیر است" به نویسندگی چیستا یثربی که خودش نیز تحصیلات روانشناسی داشت، سریال خوبی بود و در قالب نمایش به پروندههای روانشناسی پرداخت میشود و غیر مستقیم به بینندگان یاد میداد با چنین بیمارانی باید چگونه رفتار کرد تا منجر به اتفاقات تلخ نشود.
ادامه پخش برنامههای این چنینی از تلویزیون میتوانست فرهنگسازی خوبی داشته باشد، اما ناگهان دیگر ساخت چنین برنامههایی ادامه پیدا نکرد. گرچه در طول این سالها برنامههای روانشناسی در قالب گفتگو محور تهیه و پخش شده است، اما جایگزین برنامههای خوب روانشناسی در سالهای گذشته نشد.
باید این برنامهها پخش شود تا اگر خانوادهای با مشکلی رو به رو شد از رفتن نزد روانشناس واهمه نداشته باشد و بتواند به راحتی به بقیه بگوید برای حل مشکلاتاش به روانشناس مراجعه کرده است. متاسفانه هنوز تفکرات خوبی از رفتن پیش روانشناس میان مردم وجود ندارد و تلویزیون باید این تابوها را بشکند.
گرچه در حال حاضرمستند نمایشی "تا خوشبختی راهی نیست" با حضور روانشنانس پخش میشود یا گاهی در برنامه "استوا" شبکه سه از کارشناس روانشناسی دعوت به عمل میآید. یا برنامه "اردیبهشت" در برخی قسمتها از کارشناس روانشناسی بهره میبرد. همچنین برنامههای صبحگاهی تلویزیون از جمله "سلام تهران" برخی مواقع به مباحث روانشناسی اختصاص دارد.
پرداخت به موضوعهای روانشناسی و در قالب برنامههای گفتگو محور آن هم به صورت موردی نمیتواند تاثیر لازم را بر خانوادهها بگذارد. باید در این باره تلویزیون برنامهریزی مدون داشته باشد تا بتواند با ساخت برنامههای خوب روانشناسی فرهنگسازی صحیح کند.
از سوی دیگر برنامهسازان باید سعی کنند از قالبهای متنوع استفاده کنند، چرا که در این صورت فقط شاهد هستیم که روز به روز بر اتفاقات تلخ جامعه افزوده شود. تلویزیون به عنوان رسانه تاثیرگذار میتواند اقدامات خوبی در این باره داشته باشد. امید است این اتفاق بیفتد و فرهنگسازی صورت بگیرد.
--------------------
فاطمه عودباشی
نظر شما